گنبدکاووس - ایرنا - فرماندار مراوه تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان از غیرمقاوم و در معرض خطر بودن هشت هزار و 349واحد مسکونی در روستاهای این شهرستان مرزی خبر داد.

به گزارش خبرنگارایرنا، یازمراد کوسه غراوی روز سه شنبه در جلسه روز ایمنی و زلزله که در فرمانداری مراوه تپه برگزار شده بود، با بیان اینکه بیش از 13 هزار واحد مسکونی دراین شهرستان وجود دارد، ادامه داد: اجرای مقاوم سازی بیش از هشت هزار واحد مسکونی دراین شهرستان با توجه به عدم توان بانک های عامل در پرداخت تسهیلات مسکن بخاطر وجود دستور العمل ها وبخشنامه های مختلف ، ده ها سال طول می کشد.
فرماندار مراوه تپه افزود : اکثراهالی این شهرستان با دامپروری و کشاورزی زندگی خود را تامین می کنند و معرفی کارمند و یا بازاری بدون بدهکار به بانک به عنوان ضامن دریافت تسهیلات مسکن برای آنها بسیار مشکل و تقریبا غیرممکن است.
کوسه غراوی با بیان اینکه واحدهای مسکونی روستاهای مراوه تپه یرای مقابله با حوادث به خصوص زلزله نیاز به مقاوم سازی دارد، از بانک ها و مسئولان خواست در جهت پرداخت تسهیلات مسکن به متقاضیان، تمهیدات لازم را داشته باشند.
به گزارش ایرنا، درادامه این جلسه مسئول اعتبارات بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن گلستان گفت: وجود هشت هزار و 349واحد مسکونی روستایی غیر مقاوم و درمعرض خطر، زنگ خطر جدی برای مردم و مسئولان مرتبط است. 
محسن محسنی ادامه داد : وجود این تعداد واحد مسکونی غیرمقاوم و درمعرض خطر بیانگرکندی اجرای طرح مقاوم سازی مسکن در شهرستان مراوه تپه است.
وی همچنین اعلام کرد: براساس ارزیابی های صورت گرفته، در این شهرستان هرمتقاضی بر ای دریافت نسهیلات مقاوم سازی مسکن حداقل 4ماه از وقت خودرا درصف انتظار بانک های عامل مراوه تپه صرف می کند.
شهرستان مرزی مراوه تپه با 62 هزار نفر جمعیت در منتهی الیه شرق استان گلستان واقع است و از مناطق محروم این استان محسوب می شود.
پنجم دی ماه به عنوان روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی در تقویم کشور ثبت شده است.

AFZIR در فیسبوک

AFZIR در لینکدین

AFZIR در گوگل+

عصر کرد - سنندج - معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان از احداث 42 مدرسه توسط بنیاد برکت در این استان خبر داد و گفت: از این تعداد، 27 مدرسه به بهره برداری رسیده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، امیر قادری روز چهارشنبه در آیین بهره برداری از واحدهای آموزشی ساخته شده توسط بنیاد برکت که به صورت همزمان با کشور و از طریق ویدئو کنفرانس با حضور آیت الله محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری برگزار شد، افزود: هفت واحد آموزشی ساخت شده توسط بنیاد برکت امروز افتتاح شد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان اضافه کرد: تعداد زیادی از مدارس موجود در استان هم به مقاوم سازی و هم نوسازی نیاز دارند و می طلبد بنیاد برکت در این حوزه هم ورود پیدا کند و سهمیه بیشتری به کردستان اختصاص دهد.
قادری اظهار داشت: انتظار می رود بنیاد برکت در سایر حوزه ها و فعالیت هایی که منجر به تقویت اشتغال در کردستان می شود مسئولان استان را یاری کند.
وی با اشاره به اینکه کردستان یکی از استان های دارای بیشترین سکونتگاه های غیر رسمی و حاشیه نشینی است، تاکید کرد: 50 درصد جمعیت شهری سنندج در 25 درصد مساحت این شهر سکونت دارند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کردستان یادآور شد: ایجاد فضاهای آموزشی در مناطق حاشیه شهرها نیاز به توجه ویژه دارد و می طلبد بنیاد برکت در این بخش نیز ورود کند.
به گزارش ایرنا، امروز به صورت همزمان 110 باب مدرسه با 541 کلاس درس که توسط بنیاد برکت در مناطق مختلف ساخته شده اند، بهره برداری شدند.
ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به غیر از مدرسه سازی در عرصه فقر زدایی از مناطق محروم نیز فعالیت های بسیاری دارد.
طرح های زیربنایی و عمرانی در مناطق محروم، فعالیت های فرهنگی، ساخت مسکن محرومین و خدمات سلامت الکترونیک در مناطق محروم از دیگر فعالیت های بنیاد برکت که وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام (ره) است.

 پیام مازند - ساری - 28 مدرسه جدید در استان مازندران با ظرفیت 144 کلاس درس احداثی و نوسازی شده امروز یکشنبه همزمان با به صدا در آمدن زنگ آغاز سال تحصیلی جدید به فضای آموزشی استان اضافه و پذیرای دانش آموزان شد.
به گزارش خبرنگار ایرنا، آئین افتتاح این مدارس امروز همزمان با مراسم نمادین آغاز سال تحصیلی جدید با حضور استاندار مازندران در بابلسر برگزار شد.
بر اساس اعلام مدیرکل تجهیز و نوسازی مدارس مازندران، برای احداث و نوسازی و تجهیز این مدارس که بیش از 25 هزار متر مربع زیربنا دارند، بیش از 30 میلیارد ریال از سوی بخش خصوصی، بنیاد برکت و افراد نیکوکار هزینه شد.
دبیرستان بنیاد برکت امام خمینی در تیرتاش گلوگاه، مدرسه شهید رزاقی تنکابن، سالن ورزشی شهدای دزدک نوشهر و مدرسه شهید سلیمی چالوس از واحدهای آموزشی جدیدی هستند که طی 6 ماه نخست امسال تکمیل و نوسازی شدند.
نوسازی مدارس مازندران یکی از دغدغه های جدی محسوب می شود و بر اساس اعلام آموزش و پرورش 32 درصد از بیش از 21 هزار کلاس درس مدارس استان تخریبی یا فرسوده است که نیاز به بازسازی دارد و 7 درصد از کلاس ها درس موجود هم نیازمند مقاوم سازی است.
آموزش و پرورش مازندران اوایل سال جاری اعلام کرده بود از مجموع 6 هزار و 826 کلاس درس تخریبی مدارس استان 2هزار و 800 کلاس مقاوم سازی شده و حدود چهار هزار کلاس همچنان تخریبی است.
استان مازندران در مجموع چهار هزار و 200 مدرسه با بیش از 23 هزار کلاس درس دارد که از این تعداد حدود 2 هزار کلاس درس مربوط به مقطع پیش دبستانی است.
بر اساس آخرین برآورد ها 531 هزار دانش آموز سال تحصیلی جدید را در مدارس مازندران آغاز کردند. 

منبع : مازندران آنلاین

 محمدرضا بیکی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تا مهرماه سال جاری ۵۱ پروژه آموزشی با ۱۴۵ کلاس درس در خراسان جنوبی به بهره برداری می رسد.

وی زیربنای این پروژه ها را بالغ بر ۱۵ هزار و ۸۰۷ متر مربع عنوان کرد و گفت: برای بهره برداری از این پروژه ها تاکنون ۲۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان هزینه شده است.

مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس خراسان جنوبی با بیان اینکه از این میزان ۱۱ میلیارد و ۴۸۰ میلیون تومان توسط خیران پرداخت شده است، افزود: از این رقم سه میلیارد و ۵۸۶ میلیون تومان نیز از محل اعتبارات استانی و پنج میلیارد و ۳۷۷ میلیون تومان نیز از محل اعتبارات ملی تأمین شده است.

برخورداری ۷۵ درصد مدارس از سیستم گرمایشی استاندارد

بیکی با اشاره به اینکه در حال حاضر بالغ بر ۱۷ درصد فضاهای آموزشی استان نیاز به تخریب و بازسازی دارند، عنوان داشت: ۳۴ درصد این فضاها نیز مستحکم و ۴۹ درصد نیاز به مقاوم سازی دارند.

وی همچنین از برخورداری ۷۵ درصد مدارس استان از سیستم گرمایشی استاندارد خبر داد و گفت: ۲۵ درصد نیز نیاز به راه اندازی سیستم گرمایشی مرکزی دارند.

مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس خراسان جنوبی ادامه داد: در حال حاضر این مدارس از سیستم گرمایشی استاندارد تابشی و یا بخاری نفتی کاربراتی بهره مند هستند.

بیکی تأکید کرد:  هیچ مدیری حق استفاده از سایر بخاری ها را نداشته و در صورت مشاهده پیگرد قانونی می شود.

منبع : مهر 

 یزد ـ مدیرکل آموزش و پرورش استان یزد گفت: در سال تحصیلی جدید، جمعیت دانش آموزی استان یزد به ۲۵۱ هزار نفر رسیده که ۱۴ هزار و ۴۴۹ نفر از این تعداد از اتباع خارجی هستند.

 مدیرکل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد گفت: 30 درصد مدارس این استان غیر استاندارد، نیازمند تخریب و مقاوم سازی هستند.

شعارسال: هادی زارع‌پور در نشست ظهر امروز دوشنبه، نوزدهم شهریورماه شورای آموزش و پرورش به وضعیت دانش‌آموزان و مدارس در آستانه سال تحصیلی جدید اشاره کرد و گفت: 153 هزار و 670 دانش‌آموز سال تحصیلی 97-98 را در 3015 آموزشگاه و 8602 کلاس درس آغاز می‌کنند .

وی با اشاره به ساماندهی 13هزار و 500 نیرو در سه ماهه تابستان اظهارکرد: محل کار این افراد باید مشخص می‌شد که تمامی آنها ساماندهی شدند و حتی ابلاغ 40درصد این افراد هم انجام شده و ما مشکل حاد نیروی انسانی نداریم .

مدیرکل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه هیچ مدرسه و مقاطع تحصیلی در سال جدید با مشکل نبود معلم مواجه نخواهد بود، خاطرنشان کرد: هفت درصد دانش‌آموزان در مقطع پیش‌ دبستانی، 40درصد در متوسطه اول و دوم و 50 درصد هم در دوره ابتدایی هستند، 48درصد دانش‌آموزان دختر و 52 درصد پسر هستند، 78 درصد دانش‌آموزان در مدارس دولتی و 23درصد در مدارس غیر دولتی مشغول به تحصیل می‌شوند .

زارع پور با اشاره به آمار 25درصدی دانش‌آموزان در مناطق روستایی تصریح کرد: 776مدرسه زیر 10 دانش‌آموزی در سطح استان وجود دارد که این وضعیت برای وزارت آموزش و پرورش قابل قبول نیست. سال تحصیلی جدید این مدارس جمع‌آوری می‌شوند .

وی با اشاره به اینکه استان در سال 1380 بیشترین جمعیت دانش‌آموزی را با 217هزار و 529 دانش‌آموز داشته، ادامه داد: 41درصد نیروی انسانی آموزش و پرورش 25 تا 30 سال سابقه کار دارند و در آستانه بازنشستگی قرار دارند .

مدیرکل آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد: تا سال1400، 872 نیرو از آموزش و پرورش خارج و 501 نیرو جذب خواهد شد، ضمن اینکه در سال جاری 402 نیرو آموزش و پرورش بازنشسته و 249 نیرو جذب خواهد شد .

زارع پور با اشاره به وضعیت فضای آموزشی در استان تاکید کرد: 30 درصد فضای آموزشی در استان غیر استاندارد، نیازمند بازسازی یا تخریب و بازسازی هستند، 5درصد مدارس استیجاری و 65 درصد استاندارد هستند .

وی با اشاره به مشکلات فضای آموزشی در بویراحمد مناطق اکبرآباد، نجف‌آباد، مادوان، شرف‌آباد، تلخسرو و بله‌زار بیان کرد: کل فضاهای آموزشی در بویراحمد 443 مورد است که از این تعداد 354 مورد فعال و 12 مورد در حال تاسیس هستند، فضاهای تخریبی در استان 115 مورد، فضاهای پیش ساخته 15مورد و فضای استیجاری 28 مورد است .

مدیرکل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: 27 فضای آموزشی فاقد سرویس بهداشتی است، همچنین 52 فضا غیرقابل استفاده است که به دلیل نیاز مبرم آموزش و پرورش با ریسک بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند فضاهای تخریبی براثر زلزله 92 مورد بوده است .

زارع پور با بیان اینکه 28 مدرسه شهرستان بویراحمد استیجاری هستند، اضافه کرد: هیچ سرانه آموزشی برای آموزش و پرورش نداشتیم به همین دلیل مجبور شدیم دو میلیارد و 200 میلیون تومان از والدین اخذ کنیم.

زنجان- ایرنا- رئیس بنیاد مسکن شهرستان طارم گفت: با اجرای طرح مقاوم سازی واحدهای مسکونی، 65 درصد واحدهای مسکونی روستایی و 75 درصد واحدهای مسکونی شهری و در مجموع 70 درصد واحدهای مسکونی شهرستان طارم تاکنون مقاوم سازی شده است.

به گزارش ایرنا، بهنام ابراهیمی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: طی هفته دولت امسال 270 واحد مسکونی با اعتبار 48 میلیارد و 600 میلیون ریال در شهرستان طارم به بهره برداری رسید.
ابراهیمی در ادامه افزود: جهت بهره برداری از این 270 واحد مسکونی، در راستای مقاوم سازی واحدهای مسکونی و تامین مسکن متناسب با نیاز روستائیان، تسهیلاتی با کارمزد پنج درصد و بازپرداخت 15 ساله تا سقف 180 میلیون ریال به متقاضیان پرداخت شده است.
رئیس بنیاد مسکن شهرستان طارم، محل تامین اعتبار احداث و افتتاح این تعداد واحد مسکونی را از اعتبارات سال 96 عنوان کرد و گفت: ادامه اجرای طرح مقاوم سازی واحدهای مسکونی روستایی و شهری در طارم از برنامه ها و اهداف اصلی این اداره می باشد.
ابراهیمی در خصوص برنامه های این اداره در سال 97 خاطرنشان کرد: سال 97 در مرحله اول 53 میلیارد و 500 میلیون ریال از محل تسهیلات طرح ویژه مسکن برای تعداد 214 واحد مسکونی با مبلغ تسهیلات 250 میلیون ریال برای هر واحد تامین اعتبار شده که پرونده تعدادی از متقاضیان در سال جدید تکمیل شده و در مرحله ارسال به بانک ها می باشد.
ابراهیمی از افزایش اعتبارات طرح ویژه مسکن در سال 97 خبر داد و ابراز امیدواری کرد، با پیگیری ها و برنامه ریزی های دقیق این اعتبارات به یک هزار میلیارد ریال برای 350 واحد در سال جاری افزایش یابد.
شهرستان طارم با 47 هزار نفر جمعیت (حدود 5 درصد جمعیت و 10 درصد مساحت استان زنجان) در 90 کیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده است و با استان‌های قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است. 

منبع : ایرنا 

عصر کرد - مدیرکل آموزش و پرورش کردستان با اشاره به اینکه 110 ساختمان آموزشی در کردستان تخریبی است، گفت: برخی از این ساختمان ها استفاده نمی شود اما تعدادی از آنها به ناچار استفاده می شوند در حالی که نیاز به نوسازی و بازسازی دارند. به گزارش ایسنا، منطقه کردستان، رشید قربانی امروز یکشنبه (18 شهریور) در جلسه شورای آموزش و پرورش استان، اظهار کرد: آموزش و پرورش کردستان 2 هزار و 750 ساختمان در اختیار دارد که 112 مورد از آنها اداری و بقیه فضای آموزشی، تربیتی و ورزشی است . 
وی افزود: از این تعداد 900 مورد به تعمیر اساسی و مقاوم سازی ساختمان نیاز دارد و 800 واحد هم از استانداردهای مورد تایید نظام مهندسی برخوردار نیست . 
مدیرکل آموزش و پرورش کردستان ادامه داد: در حال حاضر 155 فضای آموزشی در دست احداث در استان داریم که هم توسط خیرین و هم با اعتبارات ملی و استانی توسط سازمان نوسازی مدارس در دست احداث است که مقرر شده تا اوایل مهر 97، 45 فضا تحویل داده شود . 
وی خاطرنشان کرد: 110 ساختمان آموزشی در حال حاضر تخریبی و در وضعیت بدی هستند که برخی از آنها بلااستفاده مانده اما تعدادی هم به ناچار، مورد استفاده آموزش و پرورش است . 
قربانی با اشاره به اینکه مدارس روستاهای استان مشکلی ندارند و عمده مشکلات مربوط به حاشیه شهرهاست، خاطرنشان کرد: برای تکمیل 150 فضای آموزشی در دست احداث، بر اساس قیمت های امروز 136 میلیارد تومان نیاز است. 
وی در پایان یادآور شد: 150 احداث مدرسه دیگر در استان لازم است که به طور میانگین 155 میلیارد تومان مورد نیاز است . 

منبع : کرد آنلاین 

 زنجان-مدیرکل بنیاد مسکن استان زنجان از وجود ۹۲ هزار واحد مسکونی روستایی در استان زنجان خبر داد و گفت: از این تعداد ۴۷ هزار واحد مسکونی معادل ۵۲ درصد مقاوم سازی شده است.

بجنورد- ایرنا- مدیر عامل شرکت گاز خراسان شمالی گفت: از سازمان نقشه برداری درخواست شده تا مسیر گسل های استان را در اختیار این شرکت قرار دهد تا خطوط گاز نزدیک به گسل مقاوم سازیشود.

 

 

 

 

حسن رضا میربلوکی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خطوط گاز استان به لحاظ حادثه خیز بودن این منطقه نیاز به مقاوم سازی دارد و در این باره اقداماتی در دست پیگیری است.
وی افزود: از سازمان نقشه برداری درخواست شده تا مسیر گسل ها را در اختیار قرار دهد تا خطوط نزدیک به گسل در استان مقاوم سازی شود. 
مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی گفت: با توجه به قدیمی بودن شبکه ها و خطوط در برخی نقاط استان، فرسودگی احتمالی لوله های گاز رصد می شود. 
وی افزود: در این باره اولویت با بررسی فرسودگی احتمالی لوله های بالای 15 سال عمر است. 
میربلوکی خاطرنشان کرد: یکی از اقدامات برای تامین و ارتقای ایمنی در حادثه ها، نصب شیر قطع اطمینان است. 
وی گفت: این شیرها در زلزله های بالای پنج ریشتر خود به خود جریان گاز را قطع می کنند. 
مدیرعامل شرکت گاز خراسان شمالی افزود: طول خطوط انتقال گاز در استان از 49 کیلومتر در پیش از تشکیل استان به 215.3 کیلومتر در وضعیت اکنون رسیده است و هفت هزار و 55 کیلومتر شبکه تغذیه و توزیع در استان اجرا و گازدار است.
مهم ترین گسل های خراسان شمالی گسل اسفراین است که این گسل با درازای حدود 170 کیلومتر و در شمال غربی - جنوب شرق واقع شده که از حاشیه شمال شرقی شهر اسفراین گذر می کند. گسل باغان- گرماب نیز گسلی است با درازای 55 تا50 کیلومتر و راستای شمال، شمال غری – جنوب، جنوب شرقی واقع است.
براساس آمارهای موجود در سده اخیر 13 زمین لرزه با قدرت بیش از 5.5 ریشتر در خراسان شمالی رخ داده است. زمین لرزه ای با قدرت 6.2 درجه در مقیاس امواج درونی زمین ریشتر بهمن سال 1375 و زلزله 5.7 ریشتری اردیبهشت ماه پارسال خسارات جانی و مالی فراوانی به دنبال داشت.

 

منبع : ایرنا 

کرمانشاه- ایرنا- زلزله قابل پیش بینی نیست و نمی توان مانع وقوع آن شد و به محض وقوع بستگی به شدت و ضعف آن خرابی ها و خسارات مادی و جانی به بار می آورد و تنها راهکار در امان ماندن از این بلای طبیعی،مقاوم سازی ساختمان ها است.

در زلزله 7.3 ریشتری 21 آبان سال 96 استان کرمانشاه که منجر به کشته شدن 620 تن و مصدومیت 12هزار و 300 تن شد، بیشترین آمار فوتی ها و مصدومان ناشی از فرار از منازل مسکونی بود.
مقاومت پایین ساختمان ها باعث تخریب 100هزار واحد مسکونی شهری و روستایی در 10 شهرستان استان کرمانشاه شد و این حجم از تخریب ها یکی از مهمترین دلایل فوت و مصدومیت مردم ساکن در این مناطق بود. 
بیشترین تعداد فوتی ها و مصدومان مربوط به واحدهای کلنگی و روستایی که توسط خود مردم ساخته شده، بوده است که دستگاه های نظارتی باید بر روند ساخت و ساز این واحدها نیز نظارت جدی می کردند. 
دستگاه هایی که در شهر و روستا مجوز ساخت و ساز صادر می کنند نباید تنها به صدور مجوز و دریافت عوارض بسنده کنند بلکه باید به صورت مستمر بر روند ساخت و سازها نظارت جدی داشته باشند و اجازه ندهند واحد بی کیفیت و نامقاوم ساخته شود.
کارشناسان زلزله معتقدند که مقاوم سازی ساختمان ها یکی از راهکارهای اصلی در جلوگیری از شدت آسیب رسانی است و با درست کردن ساختمان های مقاوم و مستحکم می توان از بروز خسارت های جانی و مادی تا حد زیادی کاست.
زلزله سال گذشته کرمانشاه حدود 20 ثانیه به طول انجامید و 50 هزار میلیارد ریال به بخش های مختلف استان خسارت وارد کرد.
جلسات متعددی در استانداری کرمانشاه در طول هفته برای تصمیم گیری در ارتباط با بازسازی مناطق زلزله زده برگزار می شود که تاکید اصلی مدیران ارشد استان توجه جدی به مقوله مقاوم سازی ساختمان ها است.
متاسفانه غیر از واحدهای مسکونی، برخی از ساختمان های دولتی از جمله بیمارستان تازه ساخت اسلام آباد غرب نیز در زلزله سال گذشته تخریب شد که می طلبد با افرادی که در روند ساخت و ساز این بنا قصور داشته اند برخورد شد تا دیگر شاهد تکرار چنین مسایلی نباشیم.
در زلزله سال گذشته کرمانشاه برخی از ساختمان های دولتی از جمله مدارس تازه ساخت واقع در مناطق زلزله زده هیچ آسیبی ندیدند و این نشان می داد که این مدارس اصولی ساخته شده است و باید از تجارب اداره کل نوسازی مدارس برای احداث ساختمان در این مناطق استفاده شود. 
به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار کرمانشاه 'در پروژه مسکن مهر اسلام آباد غرب به جای اینکه دیوارهای سازه ای را با بتن پر کنند با نخاله ساختمانی پر کرده اند که این تاسف آور است'.
اگر بر روند ساخت و ساز واحدهای مسکن مهر نظارت جدی می شد شاهد تخریب آنها در زلزله و کشته و مصدوم شدن شمار زیادی از مردم ساکن در این واحدها نبودیم.
کرمانشاه این روزها همچنان در امتداد زلزله بزرگ سال گذشته می لرزد و هر روز لرزیدن بخش هایی از این استان در مرکز لرزه نگاری کشور به ثبت می رسد و اگر همچنان مانند گذشته بر ساخت و سازها نظارت نشود باید باز هم شاهد وقوع حوادث ناخوشایند باشیم.
اکنون در 10 شهرستان زلزله زده استان کرمانشاه شاهد ساخت و ساز واحدهای مسکونی و ساختمان های تخریب شده ناشی از زلزله هستیم و منطقه به کارگاه بزرگ عمرانی تبدیل شده است اما نظارت بر روند این ساخت و ساز مهمتر از خود ساختن است.
دستگاه های نظارتی به خصوص دستگاه های تخصصی نظارت در حوزه ساخت و ساز مانند نظام مهندسی ساختمان در این روزها رسالت خطیر و بزرگی برعهده دارند و می توانند به ساختن بناهای مقاوم و مستحکم به مردم کمک کنند.
مسئولان استان می گویند خیانت سازندگان (پیمانکاران)، ناظران و دستگاه اجرایی مرتبط در واحدهای مسکن مهر مناطق زلزله زده مشهود است و این افراد مقصران اصلی تخریب این واحدها هستند. 
اگرچه استاندار کرمانشاه با جدیت و با بازدیدهای میدانی بر روند ساخت و سازها نظارت کامل و جامعی دارد اما دیگر دستگاه ها نیز باید به میدان بیایند و در این راستا او را همراهی کنند.
استان کرمانشاه بر روی گسل زلزله واقع شده و پس از زلزله 7.3 ریشتری 21ابان سال گذشته بر اساس اعلام مسئول شبکه لرزه ‌نگاری استان تاکنون چهار هزار و 671 مورد پس لرزه در این استان ثبت شده است که از این تعداد پس لرزه، 11 مورد بالای پنج ریشتر و 100 مورد بالای چهار ریشتر بوده است.
این آمارها نشان می دهد که استان کرمانشاه همچنان در حال لرزیدن است و تدابیر جدی برای کاهش خسارت ها باید اندیشیده شود.
بیم آن می رود که به دلیل گرانی مصالح ساختمانی، برخی از پیمانکاران از مصالح نامرغوب و غیر استاندارد در ساخت و سازها در مناطق زلزله زده استفاده کنند که باید نظارت جدی بر روند این ساخت و سازها اعمال شود و اجازه ندهند از مصالح نامرغوب استفاده کنند. 
براساس اعلام رئیس ستاد بازسازی مناطق زلزله زده استان کرمانشاه تا پایان امسال 28 هزار واحد زلزله زده روستایی استان بازسازی و به مردم تحویل داده خواهد شد و بازسازی واحدهای مناطق شهری نیز تا پایان شهریور سال 98 به پایان می رسد. 
زمین لرزه 7.3 ریشتری 21 آبان در 11 کیلومتری بخش ازگله و 32 کیلومتری شهرستان سرپل ذهاب در غرب کرمانشاه به 10 شهرستان و یک هزار و 930 روستای کرمانشاه خسارت وارد کرد.
براساس ارزیابی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی حدود 100 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی در این مناطق آسیب کلی و جزئی دیده اند و این زلزله مخرب علاوه بر خسارت مادی فراوان 620 کشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشت.

 نسیم گیلان - رشت - در سومین روز هفته دولت، چهار پروژه عمران شهری و 2 واحد تولیدی در شهرستان املش افتتاح شد.

به گزارش خبرنگار ایرنا پروژه های عمران شهری رانکوه املش با 750 میلیون تومان اعتبار افتتاح شد و پروژه آسفالت داخل بافت روستای هلوسرای بخش رانکوه به مسافت پنج هزارمتر مربع نیز به بهره برداری رسید.
همچنین امروز یک واحد پرورش متراکم ماهی کپور معمولی با تولید سالانه 2 تن با صرف اعتبار 20میلیون تومان در آسیابسران بخش رانکوه املش و یک واحد تولیدی با اعتبار 50 میلیون تومان و اشتغال زایی مستقیم برای سه نفر در این روستا افتتاح شد.
پروژه مقاوم سازی دبستان پنج کلاسه امام موسی صدر اسماعیل گوابربخش رانکوه و ترانس تقویت برق روستای جورگوابر رانکوه املش از دیگر برنامه های افتتاحی بود.
همچنین در مراسمی از 26 کارمند دولت و سه مدیر برتر دستگاه های اجرایی شهرستان املش تجلیل شد.
شهرستان املش با 2 بخش مرکزی و رانکوه در 70 کیلومتری شرق مرکز استان گیلان واقع است.

 - احمد میرخدائی - روزنامه نگار: زلزله خیزی انکارناپذیر است و همین مسئله شناسایی گسل ها، مقاوم سازی ساختمان ها و جلوگیری از فعالیت های عمرانی در نزدیکی گسل ها را ناگزیر کرده است به گونه ای که از سال ۹۵، ساخت بناهای بلند، بیمارستان ها، مدارس و سایر ساختمان های عمومی که در هنگام زلزله باید مستحکم تر از سایر ساختمان ها باشند، روی گسل ها ممنوع شد و ساختمان هایی نیز که از قبل در این مناطق احداث شده اند باید به نحوی مناسب مقاوم سازی و استانداردسازی شوند.

۱۰۰ برج بلند مرتبه و ۱۶بیمارستان تهران در پهنه گسل ها قرار دارند 
به گزارش همشهری، تهران با ۷۰۰کیلومترمربع مساحت، دهمین شهر پرجمعیت و زلزله خیز جهان است که پهنه اصلی گسل های آن به ۲۶کیلومترمربع می رسد. براساس سوابق تاریخی، این کلانشهر به طور میانگین هر ۲۰۰سال یک بار، شاهد زلزله ای به بزرگای ۷درجه در مقیاس ریشتر بوده و از آخرین زلزله اش ۱۸۰سال می گذرد. 

در این شرایط، گام نخست در مسیر جلوگیری از فاجعه آفرینی زمین لرزه در پایتخت، آموزش همگانی و اصلاح ساختار شهری در مناطق پرخطر است. در این زمینه، اطلاعات پایه شناسایی گسل ها و مطالعات لرزه خیزی تهران را در سال ۸۲ آژانس همکاری های بین المللی ژاپن (جایکا) با دقت انجام داد این تحقیقات تا مرداد ۹۵ طول کشید تا تمام ارکانی که درگیر ماجرا هستند به جمع بندی مشترکی برسند و نقشه پهنه های گسلی شهر تهران، نهایی، تصویب، ابلاغ و اجرایی شود. 

با نهایی شدن نقشه پهنه های گسلی تهران، از یک سو ساختمان های در معرض خطر شناسایی شدند تا ایمن سازی آنها در دستور کار قرار بگیرد و از سوی دیگر با جلوگیری از ایجاد ساختمان های جدید در این مناطق، راه بر تکرار خطر بسته شد. آنگونه که محمد شکرچی زاده، رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می گوید: فعلا ۱۰۰ برج و ۱۶ بیمارستان روی پهنه گسل های تهران قرار دارند که باید ایمن سازی شوند. ضمن اینکه احداث ساختمان های با اهمیت «بسیار زیاد» مانند برج با ۱۲ طبقه یا بیشتر، بیمارستان ها، انبار نفت یا پمپ بنزین در این پهنه ها ممنوع است. 

به گفته رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، فعلا محدودیتی برای ساخت ساختمان های با اهمیت «زیاد»، «متوسط» و «کم» در پهنه گسل های اصلی وجود ندارد اما ضوابط ساخت این ساختمان ها در پهنه گسل های اصلی متفاوت و سخت گیرانه تر است. به گفته شکرچی زاده، بررسی زلزله های مختلف نشان می دهد که بیشترین خسارت ها در پهنه گسل ها اتفاق می افتد و بر این اساس قبلا اعلام شده بود که ساخت ساختمان های با اهمیت زیاد در پهنه گسل ها ممنوع است اما کسی نمی دانست پهنه گسل ها کجاست. 

• ۱۰۰برج تهران روی گسل

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می گوید: در تهران پرونده ۹۰۰ برج باز شده که از این تعداد ۶۰۰ برج ساخته شده که ۱۶.۶درصد از این تعداد یعنی ۱۰۰ برج در پهنه گسل ها قرار دارد و باید مراحل بازرسی ایمنی و آموزش ساکنان آن انجام شود. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، شکرچی زاده درباره سرنوشت ساختمان هایی که اکنون در پهنه گسل ها قرار دارند، تاکید می کند: 

هیچ الزام قانونی برای تخریب ساختمان هایی که روی پهنه گسل قرار گرفته اند وجود ندارد بلکه در این مرحله صرفا صدور پروانه مجاز نیست ضمن اینکه ساختمان های موجود عمر مفیدی دارند و بعد از اتمام عمر، امکان احداث مجدد در این مناطق وجود نخواهد داشت. 

شکرچی زاده می افزاید: ۱۶ بیمارستان نیز در سطح تهران در پهنه گسل ها قرار دارند که باید در اولویت مقاوم سازی قرار بگیرند، از توسعه آنها نیز جلوگیری شود و اگر برای وزارت بهداشت امکان دارد نسبت به جابه جایی آنها اقدام کند. به گفته او این اقدام باید برای پمپ بنزین ها، انبارهای نفت و دیگر ساختمان های حساس موجود در پهنه گسل ها انجام شود. 

علی بیت اللهی رئیس بخش زلزله مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی پیش ازاین گفته بود: تاخیر در تعیین حریم گسل ها و اعمال ممنوعیت های ساخت باعث شده در حریم گسل های شهر تهران، ۱۵ بیمارستان و مرکز درمانی، ۳۶ مدرسه، ۹ مرکز آموزش عالی و دانشگاهی، ۱۰۰برج، ۳ ایستگاه آتش نشانی، ۸ مخزن آب، ۲۳ پل ارتباطی، ۹ تاسیسات برق فشارقوی، ۲۵ مسجد، ۴ موزه، ۳ ساختمان وزارتخانه، ۴ ساختمان قوه قضاییه، ۲۲ مرکز تجمع، ۹ ساختمان شهرداری و یک انبار سوخت احداث شود که هم اکنون جابه جایی آنها امکان ناپذیر یا در حالت خاص و محدودی با مشکلات عدیده روبه رو خواهد بود.

منبع : همشهری آنلاین 

مبانی بهسازی ساختمان

مبانی بهسازی لرزه ای ساختمان به کار رفته در این قسمت بر اساس ارزیابی و بهبود سطح عملکرد ساختمان است. برای این منظور هدف بهسازی تعریف شده و براساس سطوح عملکردی مورد نظر از ساختمان، هدف بهسازی لرزه ای ساختمان انتخاب می‌شود. هدف طراحی و بهسازی لرزه ای ساختمان، برای رسیدن به سطح عملکرد مورد نظر، باید براساس اصول ارزیابی و بهسازی ساختمان انجام شود.

 مراحل ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان

اصول ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان، در چارچوب مبانی بهسازی به کار رفته‌ است‌. در این بخش اصول کلی فرآیند ارزیابی و بهسازی ساختمان مورد بررسی قرار می‌گیرند.

ملاحظه ویژگی‌های فنی

ویژگی‌های فنی ساختمان قبل از اقدام به هرگونه عملیات اجرایی بهسازی لرزه ای ساختمان باید توسط طراح و با هماهنگی کارفرما مورد بررسی و ملاحظه قرار گیرند. این ویژگی‌ها می‌تواند شامل: مشخصات اجزای سازه‌ای و غیرسازه‌ای ساختمان‌، سطوح خطر زلزله در محل ساختمان، نتایج اولیه‌ی ارزیابی مقاومت لرزه‌ای، تاریخچه‌ی بهره‌برداری گذشته و آینده‌ی ساختمان، ارزیابی نیاز و خواسته‌های بهره‌بردار، ملاحظات اقتصادی، اجتماعی و مقررات و قوانین حاکم باشد.

انتخاب هدف بهسازی لرزه ای ساختمان

انتخاب هدف بهسازی لرزه ای ساختمان از مراحل اولیه و در عین حال حائز اهمیت در فرآیند مطالعات بهسازی لرزه ای ساختمان است. لازم است طراح با بررسی دقیق و اخذ دیدگا‌ه‌های بهره‌بردار و کارفرمای پروژه، توجه به میزان اهمیت و وضعیت کاربری حاضر و پس از بهسازی ساختمان‌، ضمن ارائه گزارش فنی لازم، هدف بهسازی را انتخاب و پیشنهاد نماید. پس از ارائه گزارش فنی مبنی بر دلایل انتخاب هدف بهسازی، موارد به تصویب کارفرما می‌رسد.

نیاز یا عدم نیاز به بهسازی لرزه ای ساختمان

ساختمان‌هایی که یکی از شرایط زیر را داشته باشند نیازی به بهسازی لرزه‌ای ندارند. ساختمان‌هایی که مطابق مستندات و اطلاعات وضعیت موجود، با توجه به درجه‌ی اهمیت آن‌ها براساس آخرین ویرایش استاندارد ۲۸۰۰ ایران طراحی و با نظارت و مستندات کافی اجرا شد‌ه باشند، نیازی به ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان ندارند، مگر آنکه درجه‌ی اهمیت فعلی آن‌ها بیش از میزان مفروض در طراحی اولیه‌ی آن‌ها بوده‌ یا سطح خطر زلزله مورد نظر از سطح خطر موجود در طراحی اولیه مطابق آن استاندارد بیشتر باشد.

انتخاب روش ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان

ارزیابی و بهسازی برای رسیدن به هدف مقاوم سازی ساختمان انتخاب شده به دو روش ساده و تفصیلی انجام می‌شود.

• روش ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان ساده

استفاده از این روش تنها برای هدف بهسازی مبنا و یا اهداف بهسازی پایینتر مجاز است. این روش تنها برای ساختمان‌هایی مجاز است که الزامات و محدودیت‌های مربوط نظیر نوع دیافراگم، سیستم سازه‌ای و تعداد طبقات را برآورده نمایند.

• روش ارزیابی و بهسازی لرزه ای ساختمان تفصیلی

روش ارزیابی و بهسازی تفصیلی برای تمامی ساختمان‌ها قابل کاربرد است.

ارائه طرح بهسازی لرزه ای ساختمان و ارزیابی آن

طراحی برای مقاوم سازی لرزه ای ساختمان باید برحسب روش ارزیابی و بهسازی ساده یا تفصیلی انجام شود‌. طرح پیش بینی شده برای بهسازی باید با مدل تحلیلی بهسازی شد‌ه‌ی سازه مورد ارزیابی قرار گیرد. چنانچه هدف بهسازی تامین نشده باشد، باید روش انتخاب شده مورد بازنگری قرارگیرد‌. در صورت تامین هدف بهسازی، مدارک فنی لازم از جمله نقشه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی تهیه شوند.

بهسازی لرزه ای ساختمان ویژه

در بهسازی ویژه، نسبت به بهسازی مطلوب، عملکرد بالاتری برای ساختمان مدنظر قرار می‌گیرد. بدین منظور سطح عملکرد بالاتری برای ساختمان تحت همان سطوح خطر زلزله ی مورد استفاده در بهسازی مطلوب در نظرگرفته شده یا با حفظ سطح عملکرد مشابه با بهسازی مطلوب، سطوح خطر زلزله‌ی بالاتری در نظرگرفته می‌شود.

بهسازی موضعی

بهسازی موضعی باید با توجه به موارد زیر انجام شود.

1. ‌بهسازی موضعی ساختمان نباید منجر به پایین آمدن سطح عملکرد قبلی ساختمان موجود شود.
2. ‌بهسازی موضعی نباید سبب افزایش نیروهای ناشی از زلزله در اعضایی که وضعیت بحرانی دارند، شود.
3. ‌بهسازی موضعی نباید منجر به نامنظم شدن یا افزایش نامنظمی ساختمان شود.

سطوح عملکرد اجزای سازه‌ای

سطوح عملکرد اجزای سازه‌ای شامل چهار سطح عملکرد اصلی و دو سطح عملکرد میانی است.

سطوح عملکرد اصلی عبارتند از‌

• ‌سطح عملکرد ۱: قابلیت استفاد‌ه‌ی بی‌‌وقفه‌
• ‌سطح عملکرد ۳: ایمنی جانی‌
• ‌سطوح عملکرد ۵: آستانه‌ی فروریزش‌
• ‌سطح عملکرد ۶: لحا‌ظ نشده.

سطوح عملکرد میانی عبارتند از

• ‌سطح عملکرد ۲: خرابی محدود‌
• ‌سطح عملکرد ۴: ایمنی جانی محدود.

روش بهسازی اجزا و معیار پذیرش آنها برحسب هر یک از سطوح فوق باید مطابق روش بهسازی ساده یا تفصیلی باشد.

• سطح عملکرد ۱- قابلیت استفاده‌ی بی‌وقفه ‌

سطح عملکرد قابلیت استفاده‌ی بی‌وقفه به سطح عملکردی اطلاق می‌شود که پیش بینی شود در اثر وقوع زلزله محتمل، مقاومت و سختی اجزای سازه تغییر قابل توجهی پیدا نکرده و استفاد‌ه‌ی بی وقفه از آن ممکن باشد.

• سطح عملکرد ۲- خرابی محدود ‌

سطح عملکرد خرابی محدود به سطح عملکردی اطلاق می‌شود که پیش بینی شود در اثر وقوع زلزله محتمل، خرابی در سازه به میزان محدود ایجاد شود، به گونه‌ای که پس از زلزله با انجام تعمیر بخش‌های آسیب‌دیده ادامه‌ی بهره‌برداری از ساختمان به سادگی میسر باشد.

• سطح عملکرد ۳- ایمنی جانی ‌

سطح عملکرد ایمنی جانی به سطح عملکردی اطلاق می‌شود که پیش بینی شود در اثر وقوع زلزله محتمل، خرابی در سازه ایجاد شود، اما میزان خرابی‌ها به اندازه‌ای نباشد که منجر به خسارت جانی شود.

• ‌سطح عملکرد ۴- ایمنی جانی محدود

سطح عملکرد ایمنی جانی محدود به سطح عمکردی اطلاق می‌شود که پیش‌بینی شود در اثر وقوع زلزله محتمل، خرابی در سازه ایجاد شود، اما میزان خرابی‌ها به اندازه‌ای باشد که منجر به خسارت جانی حداقل شود.

• سطح عملکرد ۵- آستانه‌ی فروریزش

سطح عملکرد آستانه‌ی فروریزش به سطح عملکردی اطلاق می‌شود که پیش‌بینی شود در اثر وقوع زلزله محتمل، خرابی گسترده در سازه ایجاد شود، اما ساختمان فرونریزد و تلفات جانی به حداقل برسد.

• سطح عملکرد ۶- لحاظ نشده

چنانچه برای عملکرد اجزای ساز‌ه‌ای سطح عملکرد خاصی انتخاب نشده باشد، سطح عملکرد اجزای سازه‌ای لحا‌ظ نشده نامیده می‌شود.

سطوح عملکرد اجزای غیرسازه‌ای‌

سطح عملکرد اجزای غیرسازه‌ای ساختمان شامل پنج سطح عملکرد به شرح زیر است.

• سطح عملکرد A: خدمت رسانی بی‌وقفه
• سطح عملکرد B: قابلیت استفاده بی‌وقفه
• سطح عملکرد C: ایمنی جانی
• سطح عملکرد D: ایمنی جانی محدود
• سطح عملکرد E: لحاظ نشده

راهبردهای بهسازی لرزه ای ساختمان

هدف بهسازی با به کار بستن معیارهای مقاوم سازی لرزه ای ساختمان بر اساس راهبردی که نواقص ملاحظه شده در تحلیل لرزه ای را برطرف نماید، حاصل می‌شود. هر معیار بهسازی باید به طور توام با دیگر معیارهای بهسازی مورد ارزیابی قرار گیرد به نحوی که سازه موجود مستقلاً از تامین سطح عملکرد مورد نظر ساختمان برای سطح خطر لرزه‌ای انتخابی در قالب طرح بهسازی، اطمینان دهد. با اتخاذ روش کلی و راهبرد بهسازی لرزه ای و به کار بستن معیارهای بهسازی می‌توان به سطح عملکرد مورد نظر ساختمان و تامین هدف مقاوم سازی دست یافت.

خسارت های ناشی از زلزله

راهبردهای زیر را می‌توان به صورت منفرد یا در ترکیب با یکدیگر برای بهسازی لرزه ای ساختمان به کار گرفت.

• ‌اصلاح موضعی اجزای سازه که دارای عملکرد نامناسبی در زلزله هستند‌
• ‌حذف یا کاهش بی‌نظمی در ساختمان موجود‌
• ‌‌تامین سختی جانبی لازم برای کل سازه‌
• ‌تامین مقاومت لازم برای کل سازه‌
• ‌کاهش جرم ساختمان‌
• ‌به کارگیری سیستم‌های جداساز لرزه‌ای‌
• ‌به کارگیری سیستم‌های غیرفعال اتلاف انرژی‌
• ‌تغییر کاربری ساختمان

تحلیل خطر و تعیین زلزله تعیین کننده

تحلیل خطر احتمالی با انتگرالگیری تلفیقی از مدل‌های احتمالی چشمه‌های لرزه‌ای و پارامترهای لرزه‌خیزی و رابطه‌‌ کاهندگی انجام می‌شود تا منحنی خطر (احتمال فراگذشت بر حسب پارامتر حرکت قوی زمین) به دست آید.

• ‌انتخاب و اعتبارسنجی نرم افزار مناسب برای انجام فرآیند انتگرالگیری تحلیل خطر
•  مدلسازی مناسب کلیه منابع انتشار عدم قطعیت‌های ذاتی و تصادفی و در نظرگرفتن تاثیر آنها
• تحلیل حساسیت نتایج تحلیل خطر به منابع عمده عدم قطعیت
• ‌تحلیل تفکیک لرزه‌ای به منظور تعیین زلزله تعیین کننده در ساختگاه
• ‌برآورد شتاب طرح در سطوح خطر ۱ و ۲
• تهیه طیف طبق روش موردنظر.

سیستم سازه‌ای و پیکربندی ساختمان

اطلاعات مربوط به سیستم سازه‌ای و پیکربندی ساختمان موجود شامل نوع، هندسه، ابعاد مقاطع، تعداد و آرایش میلگرد در مقاطع بتنی، جزئیات اتصال اعضا و اجزای سیستم باربر ثقلی و جانبی و همچنین اجزای غیرسازه‌ای که موثر در میزان سختی و مقاومت سازه هستند، باید جمع آوری شود. همچنین اعضای اصلی و غیراصلی سازه باید تعیین و اطلاعات مورد نیاز هر نوع با جزئیات کافی برای مدل سازی و تحلیل سازه جمع آوری و ارائه شود.

مشخصات پی و ساختگاه

مشخصات ژئوتکنیکی خاک محل ساختمان، موقعیت و هندسه شالوده و مشخصات فنی بتن و همچنین تعداد و مشخصات فنی میلگرد موجود در آن، جهت ارزیابی کفایت سازه‌ای پی باید جمع آوری شود. این اطلاعات با توجه به مدارک و گزارش‌های موجود، بازدیدهای محلی، بررسی نتایج عملیات حفاری، در صورت وجود، نمونه‌گیری و انجام آزمایش‌های صحرایی و آزمایشگاهی قابل حصول است.

بازدید از محل ساختمان برای کنترل تفاوت در مندرجات نقشه‌های ساختمان با آنچه اجرا شده است، ضرورت دارد. در صورت وجود هر گونه مغایرت، نظیر تفاوت در شرایط تکیه‌گاهی، بارگذاری، هندسه و مشخصات فنی، موارد باید بررسی شود. همچنین توجه به وجود هرگونه ضعف در عملکرد ساختمان، نظیر نشست پی، که موجب تشدید آسیب پذیری ساختمان در زمان وقوع زلزله می‌شود، ضروری است. اگر در محل ساختمان احتمال مخاطرات ناشی از ناپایداری ساختگاه نظیر روانگرایی، فرونشست، گسلش و یا زمین لغزش وجود داشته باشد و اطلاعات ژئوتکنیکی موجود جهت برآورد خطر و مقابله با کاهش آن کفایت نکند، مطالعه ی شرایط زیر سطحی ضرورت می‌یابد.

آسیب ناشی از ساختمان مجاور

در صورتی‌که احتمال آسیب دیدن ساختمان موردنظر از جانب ساختمان‌های‌ مجاور در اثر سقوط اجزای سست آن‌ها‌ مانند قطعات نما، قطعات جان پناه و غیره، ناشی از زلزله وجود داشته باشد، باید اطلاعات لازم جمع‌آوری و قسمت‌هایی از ساختمان که در معرض آسیب ناشی از برخورد آن قطعات هستند تقویت شوند. علاوه بر آن باید بررسی شود که راه‌های دسترسی ساختمان در اثر ریختن قطعات از ساختمان‌های‌ مجاور مسدود نشوند.

همچنین در صورتی‌که احتمال سرایت انفجار، آتش سوزی، نشت مواد شیمیایی و یا سایر عوامل ناشی از زلزله از ساختمان‌های ‌مجاور به ساختمان مورد نظر وجود داشته باشد، باید اطلاعات مربوطه جمع آوری و تمهیدات لازم اندیشیده شود.

روش‌های آزمایش برای ارزیابی و مطالعات بهسازی لرزه ای ساختمان

ارزیابی آسیب پذیری لرزه‌ای و انجام مطالعات بهسازی لرزه ای ساختمان نیازمند در اختیار داشتن اطلاعات کافی متناسب با ضوابط هر مرحله است. اطلاعات مورد نیاز در دو گروه اصلی قرار دارند‌.

1. اطلاعات مربوط به خصوصیات لرزه‌ای ساختمان شامل زمان تناوب و نسبت میرایی
2. اطلاعات مربوط به مشخصات مصالح به کار رفته در سازه ساختمان

تعیین خصوصیات بهسازی لرزه ای ساختمان

اگرچه با توجه به امکانات نرم‌افزاری موجود و ضوابط ارائه شده در آیین‌نامه‌ها امکان محاسبه‌ی زمان تناوب هر نوع سازه به صورت تحلیلی وجود دارد و نسبت میرایی ساختمان نیز بسته به نوع سازه، اتصالات و مصالح آن از مراجع مربوطه قابل استخراج است، لیکن در صورتی که بسته به شرایط ساختگاه، حساسیت پروژه و امکانات کارفرما، تعیین خصوصیات لرزه‌ای واقعی ساختمان‌ها ضرورت یابد، می‌توان با استفاده از روش ثبت ارتعاشات محیطی در این خصوص اقدام نمود. بدیهی است آزمایش باید با استفاده از دستگاه کالیبره شده مورد تایید و توسط افراد باتجربه انجام پذیرد و اطلاعات ثبت شده توسط کارشناس مجرب با استفاده از نرم افزار مربوطه تحلیل و نتیجه‌گیری شود.

آزمایش‌های غیر مخرب در بهسازی لرزه ای ساختمان

آزمایش‌های غیر مخرب به تمامی روش‌های بررسی اطلاق می‌شود که اجازه می‌دهند ارزیابی مشخصات و خصوصیات فنی و یا نقص در مصالح (فولادی، جوش، بتنی و بنایی) بدون نمونه‌برداری و ایجاد هر گونه اختلال در عملکرد سازه انجام پذیرد. وسایل این نوع آزمایش‌ها عمدتاً قابل حمل هستند. در ارتباط با آزمایش‌های غیرمخرب باید توجه شود که کار با دستگاه‌ها و تجهیزات مناسب در هر مورد توسط کارشناسانی با تجربه‌ی کافی در انجام صحیح آزمایش و تفسیر قابل اتکای نتایج انجام پذیرد.

• آزمایش‌های غیرمخرب در اعضا و اجزای فولادی

در اعضا و اجزای فولادی به کمک آزمایش‌های غیرمخرب، عمق ترک‌ها و شیارهای مویی، ضخامت پوشش (رنگ)، عمق زنگ زدگی (خوردگی فولاد)، مقاومت گسیختگی سطحی فولاد و غیره ارزیابی می‌شود. آزمایش‌های پیشنهادی برای این منظور مشابه آزمایش‌های غیر مخرب در ارزیابی کیفیت جوش است.

در مورد ارزیابی کیفیت جوش، یکنواختی جوش اساساً به وسیله‌ی بازرسی چشمی تایید می‌شود. بازرسی چشمی، حتی برای ارزیابی جوش اتصالاتی که آزمایش آنها کاملاً به صورت غیرمخرب تعیین شده باشد، کماکان بخش مهمی از کنترل کیفیت را تشکیل می‌دهد و در درجه‌ی اول اهمیت قرار دارد. در ارزیابی کیفی جوش، آزمایش‌هایی نظیر رادیوگرافی با اشعه، امواج مافوق صوت، ذرات مغناطیسی، نفوذ مایع و غیره با رعایت محدودیت‌های مربوط مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• آزمایش‌های غیرمخرب در اعضا و اجزای بتنی

در اعضا و اجزای بتن مسلح، به کمک آزمایش‌های غیر مخرب، ارزیابی یکنواختی بتن، تخمین مقاومت فشاری بتن، مشخصات بتن، نواقص داخل آن، تعیین محل و قطر آرماتورها و غیره صورت می‌گیرد. به منظور ارزیابی مقاومت فشاری بتن از آزمایش‌هایی نظیر چکش اشمیت، نفوذ در بتن با کمک تفنگ مخصوص، اندازه‌گیری سرعت عبور موج مافوق صوت، بیرون کشیدن میله از بتن و غیره استفاده می‌شود.

در شناسایی نواقص داخل بتن، روش‌هایی نظیر انعکاس صوت، سرعت عبور موج مافوق صوت، ضربه‌ی مکانیکی، رادیوگرافی و غیره را می‌توان به کار برد. محل و قطر آرماتورها با انجام آزمایش‌های الکترومگنتیک، رادیوگرافی و غیره قابل تعیین است.

• ‌آزمایش‌های غیرمخرب در اعضا و اجزای مصالح بنایی

در اعضا و اجزای مصالح بنایی، به کمک آزمایش‌های غیرمخرب، تغییرات در چگالی و مدول ارتجاعی مصالح بنایی و همچنین وجود ترک‌ها، انقطاع در آجر چینی و غیره را می‌توان ارزیابی نمود.

آزمایش‌های مخرب‌ در بهسازی لرزه ای ساختمان

آزمایش‌های مخرب با نمونه‌برداری از اعضا و یا اجزای سازه و انجام آزمایش در آزمایشگاه صورت می‌پذیرد. نمونه‌برداری باید با پیش بینی تمهیدات لازم برای جلوگیری از بروز هر گونه ناپایداری در سازه از نقاطی باشد که تحت کمترین تنشقرار دارند و آن نقاط بعد از نمونه برداری سریعاً قابل ترمیم باشند.

با توجه به مشکلات اجرایی، خطرات احتمالی، زمان و هزینه‌ی انجام آزمایش‌های مخرب از یکسو و امکانات موجود برای انجام آزمایش‌های غیر مخرب از سوی دیگر، باید سعی شود تا حتی المقدور با انجام آزمایش‌های غیر مخرب و با استفاده از اسناد و مدارک مربوط، تعداد آزمایش‌های مخرب به حداقل ممکن تقلیل یابد.

گسلش

در صورت وجود گسل در ساختگاه مورد مطالعه، گردآوری اطلاعات لازم از جمله موارد زیر برای تصمیم‌گیری در مورد امکان یا عدم امکان بهسازی لرزه ای ساختمان در هدف مقاوم سازی  لرزه ای ساختمان مورد نظر ضروری است.

• ‌درجه فعالیت گسل؛
• ‌نوع گسل (امتداد لغز، عادی، معکوس یا تراست فشاری)؛
• ‌جهت حرکت گسل؛
• ‌اندازه جابجای یهای قائم و افقی برمبنای سطح خطر انتخابی زلزله؛
• ‌طول و عرض منطقه خرد شده گسلی.

روانگرایی

در هنگام وقوع زمین‌لرزه در زمین‌های حاوی خاک‌های ماسه‌ای کم تراکم و اشباع، فشار آب حفره‌ای می‌تواند به حدی افزایش یابد که خاک مقاومت برشی خود را از دست بدهد، این پدیده به روانگرایی موسوم است. جهت برآورد پتانسیل روانگرایی خاک در محل ساختمان تعیین دقیق وضعیت لایه‌های زیرسطحی خاک و عمق آب زیرزمینی لازم است. اطلاعات کلیدی در این بررسی عبارتند از: مشخصات ژئوتکنیکی محل، تراز سطح آب زیرزمینی و تغییرات آن، نوع و میزان تراکم خاک.

در بررسی پتانسیل خطر روانگرایی در یک ساختگاه، ابتدا باید معلوم شود که آیا اساساً وقوع این پدیده در آن ساختگاه محتمل است یا خیر. به طور کلی احتمال وقوع روانگرایی در آبرفت های جوان بیش از آبرفت‌های قدیمی است.

فرونشست

ممکن است زلزله موجب نشست در نواحی محدود یا وسیعی از سطح زمین شود. این نشست می‌تواند در اثر روانگرایی در خاک‌های دانه‌ای سست اشباع و یا تراکم در خا‌ک‌های دانه‌ای سست غیراشباع باشد. علاوه بر آن ممکن است زلزله موجب فروریزش فضاهای باز زیرزمینی از قبیل معادن، تونل‌ها، قنوات، غارها و حفرات کارستی شود و در نتیجه نشست قابل توجهی در محدوده بزرگی به وجود آید که به چنین مواردی فرونشست گفته می‌شود. فرونشست ممکن است موجب وقوع نشست‌های نامساوی در پی و ناپایداری در سازه شود. تغییر مکان قابل قبول ناشی از فرونشست، متناسب با سطح عملکرد سازه و نیز قابلیت و توانایی سازه جهت پذیرش تغییر مکان‌های یکسان یا نامساوی شالوده تعیین می‌شود.

زمین لغزش و سنگ ریزش

زمین لغزش به حرکت توده‌ای خاک یا سنگ برروی شیب‌ها به سمت پایین دست و سنگ ریزش به فرو افتادن قطعات کوچک تا بسیار بزرگ سنگ اطلاق می‌شود. بروز زمین لغزش می‌تواند باعث ناپایداری کلی یا تخریب ساختمان یا حرکت کلی یکسان یا متفاوت شالوده ساختمان شود. ارزیابی پتانسیل این مخاطرات نیازمند آگاهی کامل از شرایط ژئوتکنیکی لایه‌ها و سازندهای مختلف زمین است. در صورت حصول تمامی موارد ذیل، نیازی به بررسی پایداری شیب محل پروژه از نظر زمین لغزش و سنگ ریزش نیست.

• ‌زمین با شیب کمتر از ۱ قائم به ۴ افقی (مگر آن که زمین مستعد روانگرایی باشد و یا خاک منطقه حساس باشد)؛
• ‌عدم وجود مورفولوژی لغزشی و عدم وجود سابقه ناپایداری شیب‌ها در منطقه؛
• ‌عدم وجود سازندهای با پتانسیل لغزش و سنگ ریزش.

مدل سازی تحلیلی ساختمان

اطلاعات جمع آوری شده از بررسی وضعیت موجود ساختمان باید در تهیه‌ی مدل تحلیلی ساختمان و برآورد رفتار لرزه‌ای آن مورد استفاده قرار گیرد. هرگاه در بازرسی وضعیت موجود، هیچ گونه خسارت، تغییر و یا انحرافی در مقایسه با نقشه‌های اجرایی مشاهده نشود، در مد‌ل‌سازی، مقاطع اعضا کاملاً مطابق با نقشه‌های اجرایی در نظر گرفته خواهند شد. اما در صورت وجود تفاوت و یا موجود نبودن نقشه‌های اجرایی، مبنای مد‌ل‌سازی بر اساس ابعاد اندازه‌گیری شده در بازرسی وضعیت موجود خواهد بود.

بهسازی پی

روش انتخابی برای بهسازی پی باید هماهنگ با روش بهسازی لرزه ای ساختمان و ضوابط و اصول کلی باشد. این هماهنگی به معنی تضمین این مساله است که بهسازی مجموعه‌ی سازه و پی منجر به تامین سطح عملکرد سازه تحت سطح خطر انتخابی می‌شود. هنگامیکه اجزا‌ی جدیدی به سازه اضافه می‌شود، پی این اجزا در مدلسازی پی ساختمان باید در نظر گرفته شود. اگر روش بهسازی پی به گونه‌ای است که هر بخش از پی بهسازی شده نوعی از بارها را تحمل می‌کند (مثلا بر بخش قدیمی بارهای ثقلی و بر بخش جدید بارهای زلزله وارد می‌شود)، باید این بخش‌ها به نحو مناسب و به طور مجزا مدلسازی شوند. اثرات بهسازی پی روی سختی، مقاومت و انعطاف‌پذیری آن باید در مدل تحلیلی سازه‌ی بهسازی شده در نظر گرفته شوند. سازگاری اجزای جدید و موجود باید تحت تغییر مکا‌ن‌های متناسب با سطح عملکرد انتخابی کنترل شود.

منبع : شرکت مقاوم سازی افزیر

 ﯾﮑﯽ از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین اﻧﻮاع دستگاه‌های ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ در ﺟﻬﺎن، ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ می‌باشند. به‌طوری‌که ﺑـﯿﺶ از 30 درﺻـﺪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺟﻬﺎن در ساختمان‌های ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺳﺎﮐﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎً (به‌ویژه ﻧـﻮع آﺟـﺮی آن ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺖ واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ ﯾﮏ ﯾﺎ چندطبقه و ﯾﺎ واﺣﺪﻫﺎی ﺗﺠـﺎری و ﺗﻮﻟﯿـﺪی ، ﻣـﺪارس و بیمارستان‌های ﺷـﻬﺮﻫﺎی ﻣﺘﻮﺳـﻂ، ﮐﻮﭼـﮏ، بخش‌ها و روﺳﺘﺎﻫﺎ ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ. ﻃﺒﻖ آﻣﺎر ارائه‌شده ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﮐﺰ آﻣﺎر اﯾـﺮان، در ﺳـﺎل 1388، 78 درﺻـﺪ ساختمان‌های ﮐﺸـﻮر (به‌جز ﺷـﻬﺮ ﺗﻬﺮان) از آﺟﺮ ساخته‌شده‌اند ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً دارای دﯾﻮارﻫﺎی آﺟﺮی ﺑﺎرﺑﺮ و سقف‌های ﻃﺎق ﺿﺮﺑﯽ می‌باشند، ﻋﻠﺖ اﺻـﻠﯽ اﯾـﻦ ﮐـﺎرﺑﺮد وﺳـﯿﻊ، آﺳـﺎن ﺑﻮدن ﺗﻮﻟﯿﺪ آﺟﺮ، حمل‌ونقل ﻣﺘﺪاول، ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن هزینه‌ها، ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ فنّاوری ﺑﺮﺗﺮ در ﻣﺮاﺣﻞ ساخت‌وساز، و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﺗﺼـﻮر ﻋﻤـﻮﻣﯽ و ﮐﻠﯽ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﺨﺼﺺ وﯾﮋه در ﻫﻤﻪ ﻣﺮاﺣﻞ ﻓﻮق را می‌توان ﻧﺎم ﺑﺮد. نکته‌ای ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﻮرد ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑـﻪ آن اﺷـﺎره ﮐـﺮد اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در اﺣﺪاث این‌گونه ساختمان‌ها در ﮐﺸﻮر، ﺿﻮاﺑﻂ و دستورالعمل‌های ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨـﺪ ساخت‌وساز ﭼﻨـﺪان موردتوجه ﻗـﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘـﻪ اﺳﺖ و ساختمان‌های ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻨﺎﯾﯽ اﮐﺜﺮاً در ﺑﺮاﺑﺮ زﻟﺰﻟـﻪ آسیب‌پذیرند.

ساختمان‌های ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮﻣﺴﻠﺢ ساختمان‌هایی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ به‌جز دﯾﻮارﻫﺎی سازه‌ای (ﺑﺮﺷﯽ) ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻓﺎﻗﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺳﺎز ه ای ﻣﺸﺨﺼﯽ می‌باشند. به ﺳﺨﻦ دﯾﮕﺮ، در  ساختمان‌های بنایی، دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﺮﺷﯽ ﺑﻨﺎﯾﯽ وﻇﯿﻔﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﻫﺮ دو ﻧﻮع ﺑﺎر ﺛﻘﻠﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ زﻟﺰﻟﻪ را ﺑﺮ عهده‌دارند. ﻟﺬا در اﺳﺘﺎﻧﺪارد 2800 اﯾﺮان ﺑﺮای تأمین ﻧﯿﺎز ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺮﺷﯽ ﺳﺎختمان ﻫﺎی ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮﻣﺴﻠﺢ در ﻫﺮ ﺟﻬﺖ، از ﻣﻔﻬﻮم ﺣﺪاﻗﻞ دﯾﻮار ﻧﺴﺒﯽ سازه‌ای استفاده‌شده اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ ﮐﻪ در هر ﯾﮏ از اﻣﺘﺪادﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻨﺎﯾﯽ (ﺑﺎ ﮐﻼف و ﺑﯽ ﮐﻼف)، ﻣﻘﺪار دﯾﻮار ﻧﺴﺒﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﻨﺪرج در اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ.

ساختمان‌های ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ، ﺑﻨﺎﻫﺎی ﺣﺠﯿﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﻨﮕﯿﻦ ساخته‌شده‌اند و ﻧﯿﺮوی ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺼﺎﻟﺢ و فرم‌های سازه‌ای ﺧﺎص وﻇﯿﻔﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮوﻫﺎ و درنهایت ﭘﺎﯾﺪاری و ﻋﻤﻠﮑﺮد یکپارچه ﺑﻨﺎ را ﺑﺮ عهده‌دارند. ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻼت و آﺟﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻓﺸﺎری ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ دارﻧﺪ وﻟﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ و ﮐﺸﺸﯽ ﻣﻘﺎوﻣﺖ زﯾﺎدی ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻮان ﺧﻮد به‌یک‌باره ﺧﺮد می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر ﻓﺎﻗﺪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ و شکل‌پذیری ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ساختمان‌های که با آجر،سنگ و یا بلوک سیمانی ساخته‌شده‌اند و در آن ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺑﺎرﻫﺎی ﻗﺎﺋﻢ ﺗﻮﺳﻂ دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ تحمل می شود در ردﯾﻒ ساختمان‌های ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻣﺤﺴﻮب می‌شود. ﭘﺲ از ورود آﻫﻦ ﺑﻪ ﺑﺎزار اﯾﺮان ساختمان‌های ﺧﺸﺘﯽ و ﮔﻠﯽ ﺟﺎی ﺧﻮد را ﺑﻪ ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺪون ﮐﻼف دادﻧﺪ ﭘﺲ از اﻧﺘﺸﺎر آیین‌نامۀ 2800 ﺳﺎﺧﺖ ، ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ کلاف دار رواج ﭘﯿﺪا ﮐﺮد. ﻣﺸﺎﻫﺪات ﺑﻌﺪ از وﻗﻮع زﻟﺰﻟﻪ ﻧﺎﺷﯽ از اﯾﻦ اﺳﺖ، ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺖ آن‌ها ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ آیین‌نامه 2800 زﻟﺰﻟﻪ اﯾﺮان ﺑﻮده ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺳﺮﭘﺎ ﺑﺮﺟﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺮﺧﯽ هیچ‌گونه آﺳﯿﺒﯽ ندیده‌اند ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﺋﯽ ساختمان‌ها و ﻋﺪم رﯾﺰش سقف‌ها و دﯾﻮارﻫﺎ ازاین‌جهت قابل‌بحث می‌باشند ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖ ﻓﺮار و ﻋﺪم خسارت‌های ﺟﺎﻧﯽ در زﻟﺰﻟﻪ می‌شود ﮐﻪ اﯾﻤﻨﯽ را ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه می‌آورد. هرچند ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﺣﺪاث ساختمان‌های دارای اﺳﮑﻠﺖ ﻓﻠﺰی و ﺑﺘﻨﯽ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ، اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﮐﺜﺮﯾﺖ ساختمان‌های ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺸﻮر از ﻧﻮع ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ می‌باشند. ازآنجاکه راه‌حل ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﭼﻨﯿﻦ خسارت‌هایی، مقاوم سازی ساختمان‌های ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ، ﻟﺰوم ﺑﺮرﺳﯽ در ﻣﻮرد شیوه‌های ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻬﺴﺎزی و مقاوم‌سازی ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد به‌شدت اﺣﺴﺎس می‌شود. ﺷﻨﺎﺧﺖ دﻗﯿﻖ اﻧﻮاع آسیب‌های وارده ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﯾﺎﻓﺘﻦ روش‌های ﻣﻨﺎﺳﺐ مقاوم‌سازی ﺑﺎ ﺗﻘﻮﯾﺖ قسمت‌های اﺻﻠﯽ و ﺑﺎرﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و اﻓﺰودن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎرﺑﺮ اﺿﺎﻓﯽ و ﻧﻮع ﺳﺎزه ﺑﻨﺎﯾﯽ می‌تواند راﻫﯽ ﺑﺮای دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎﺷ.

ساختمان‌های مصالح بنایی

منظور از ساختمان‌های ﻣﺼﺎﻟﺢ  بنایی ساختمان‌هایی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ آﺟﺮ,ﺑﻠﻮک ﺳﯿﻤﺎﻧﯽ ﯾﺎ ﺳﻨﮓ ﯾﺎ ﺧﺸﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ می‌شوند و در آن‌ها ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺑﺎرﻫﺎی ﻗﺎﺋﻢ ﺗﻮﺳﻂ دﯾﻮارﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺗﺤﻤﻞ می‌گردد.ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ را می‌توان به دودسته ساختمان‌های ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻼف ﺑﻨﺪی ﺷﺪه و ساختمان‌های ﺑﺪون ﮐﻼف ﺑﻨﺪی ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد.

رفتار کلی ساختمان های بنایی در برابر نیروها

رفتار ساختمان‌های بنایی به عواملی مانند نیروی چسبندگی مصالح ساختمانی بستگی دارد که باعث پیچیدگی در بررسی رفتار سازه بنایی شده است.

ازآنجاکه ﻣﺼﺎﻟﺢ آﺟﺮ و ﻣﻼت به‌شدت ﺗﺮد ﻫﺴﺘﻨﺪ هنگامی‌که ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﻧﯿﺮو ﻗﺮار می‌گیرند ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮد، یک‌باره دﭼﺎر ﺷﮑﺴﺖ ﺷﺪه و ﺧﺮد می‌شوند، برخلاف ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ و ﻓﻮﻻد ﮐﻪ ﭘﺲ از رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺧﻮد وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻻﺳﺘﻮ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ و ﺳﭙﺲ ﭘﻼﺳﺘﯿﮏ ﺷﺪه و ﺗﻐﯿﯿﺮ شکل‌های قابل‌توجهی ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد.

درنتیجه ﺿﻌﻒ اﺳﺎﺳﯽ ساختمان‌های آﺟﺮی در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻟﺰﻟﻪ، ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻠﮑﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﻧﺮﻣﯽ (شکل‌پذیری) اﺳﺖ ﻣﯿﺰان ﺧﺴﺎرت سازه‌های ﻧﺮم ﺗﺎ ﺣﺪودی ﺗﺎﺑﻊ ﺑﺰرﮔﯽ زﻟﺰﻟﻪ اﺳﺖ و در زلزله‌ای ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺨﺮب ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﯿﺶ از7 ، در ﻧﺎﺣﯿﮥ ﻣﺮﮐﺰی زﻟﺰﻟﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ آﺳﯿﺐ ﻣﺸﺎﻫﺪه می‌شود و از ﻣﺮﮐﺰ ﮐﻪ دور می‌شویم به‌تدریج از ﺷﺪت آﺳﯿﺐ ﮐﺎﺳﺘﻪ می‌شود.

مقاوم‌سازی ساختمان های بنایی

عوامل مؤثر در تخریب ساختمان‌ها با مصالح بنایی:

استفاده از آجرهای بی کفیت

استفاده از ملات سست و ضعیف

بی‌نظمی در پلان در جهت عمودی

ضعف دیوارهای باربر

کمبود المان‌های عمودی محدود کننده

وجود کنسول و بالکن نامناسب

خسارات مشاهده شده در ساختمان‌های بنایی

اﯾﺠﺎد ﺗﺮک و ﺟﺪا ﺷﺪن دیوارها از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ

فروریختن ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮارﻫﺎ

اﯾﺠﺎد ترک‌های ﻣﻮرب ﮐﺸﺸﯽ در ﮐﻨﺎر بازشوها

ﻓﺮورﯾﺨﺘﻦ دﯾﻮارﻫﺎی ﺑﺎرﺑﺮ و سقف‌ها

از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ اﻧﺴﺠﺎم ﺳﻘﻒ و فروریزش آﺟﺮﻫﺎی ﻃﺎق ﺿﺮﺑﯽ

ﺧﺴﺎرت در ﮔﻮﺷﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و فروریختگی ﺟﺰﺋﯽ

روش‌ها مقاوم‌سازی ساختمان‌های بنایی

1. ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻘﻒ

سقف طاق ضربي بايد منسجم و در صورت نياز صلب گردد. در سقف هاي طاق ضربي براي ايجاد انسجام و يكپارچگي از روش هاي زير استفاده مي شود:

1.1 ابتدا خاك، سنگ و نخاله روي آجرها را برداشته و مطابق شكل ميلگردهايي را به تيرها جوش مي دهند. سپس روي سقف بتن ریزی شده تا پوششي به ضخامت حداقل 5 سانتی متر روی تیرها ایجاد شود.

در مواردي كه استفاده از روش فوق ميسر و اقتصادي نباشد مي توان از روشهاي ديگر استفاده نمود، البته درجه صلبيت به اندازه روش گفته شده در بالا افزايش نمي يابد.

بهسازی سقف با بتن رویه 

      1.2 اندود سقف را از داخل هر اتاق به صورت ضربدري برداشته می شود و يك جفت ميلگرد نمره 8 یا تسمه را مطابق با شکل، به زیر تیر آهن ها جوش داده می شود.

بهسازي سقف با تسمه فولادي

   1.3 روي ديوارهاي باربر، فاصله بين تيرها را تميز كرده پس از جوش دادن سه ميلگرد نمره 18 به تیرها روی آنها بتن ریزی به گونه ای انجام می شود که کلاف افقی به ارتفاع حداقل 25سانتی متر ایجاد شود.

 بهسازی سقف با ایجاد کلاف جدید

2. روش و تکنیک مقاوم سازی با FRP

تكنيك پايه مقاوم سازي با FRP كه در طيف گسترده اي به كار مي رود، شامل روش چسباندن نوارهاي توليد شده پيش ساخته است. نكته اي كه در اينجا وجود دارد اين است كه در راستاي نوارهاي FRP و يا اليافي كه به كمك رزين در محل به كامپوزيت FRP تبدیل می شوند، بايد تا حدي كه امكان اجرايي وجود دارد، در جهت محور اصلي تنشهاي كششي عضو باشد.

2.1 تقويت ديوارهاي آجري بدون اعضاي بتني يا فولادي محيطي

الف: تقویت برشی

دیوارهایی که نسبت بعدی (ارتفاع به طول) کمی دارند دچار شکست برشی شده و ترک های قطری در آنها ظاهر می شوند. مود شکست در این حالت به صورت ترد در دیوار رخ می دهد.

برای جبران ضعف برشی دیوار، صفحات FRP در راستای طول دیوار و به صورت افقی در دو وجه دیوار نصب می گردد. نحوه عملکرد FRP بدین صورت می باشد که پس از ایجاد ترک های برشی در دیوار، کرنش در ّFRP در آن منطقه افزایش یافته و نیروها به FRP منتقل می گردد. نتایج نشان میدهد تقویت برشی دیوار با FRP سبب افزایش مقاومت و شکل پذیری دیوار می گردد.

تقویت برشی دیوار با FRP

ب: تقویت خمشی

برای جبران ضعف خمشی دیوار، صفحات FRP در راستای ارتفاع و به صورت قائم در دو طرف نصب می گردد.

تقویت خمشی دیوار با FRP

در صورتی که FRP به منظور افزايش مقاومت خمشي بر روي ديوار به صورت ارتفاعي استفاده شود، لازم است كه انتهاي آن به نحو مناسبي در پاي ديوار مهار گردد تا نيروهاي درون اين صفحات به تكيه گاه پاي ديوار انتقال يابد. براي مهار انتهاي صفحات خمشي مي توان از مقطع نبشي فولادي در مجاورت تكيه گاه ديوار كه بر آن پيچ مي گردد و يا از صفحه برشي FRP عمود بر لایه FRP خمشی در انتهای لایه استفاده نمود.

در صورتيكه از هر دو تقويت خمشي و برشي به صورت قرارگيري الياف به طور افقي و عمودي بر روي ديوار به صورت توام استفاده گردد افزايش سختي، مقاومت و شكل پذيري بيشتر از حالتهاي قبل است. در اين سيستم قرارگيري الياف به صورت افقي خود مهار كننده الياف خمشي مي باشند.

تقويت برشي و خمشي همزمان با استفاده FRP

3. روكش بتني

يكي از روشهاي موثر تقويت ساختمانهاي موجود ايجاد روكش بتني روي ديوارهاست. در اين روش شبكه اي از ميلگردهاي افقي و قائم روي ديوار نصب مي شود و سپس بر روي آن بتن مي پاشند.
استفاده از روكش بتني براي سازه هاي بتني و آجري نتايج مفيدي دربرداشته و تجربه نشان م يدهد كه بتن پاشيده شده به خوبي درزها را پر كرده، اتصال  مناسبي را فراهم مي آورد. در اين روش سطوح آجري كاملاً تميز مي شوند و براي ايجاد چسبندگي بيشتر سطوح صاف زخمي مي گردند. قبل از پاشيدن بتن، زيركار را كمي تر مي كنند اما نه چندان كه بتن فرو ريزد.
همچنين قبل از شروع، قسمتهايي از زيركار را كه خرد شده يا سست است تراشيده و عمل پاشش در چند لايه صورت مي گيرد تا گودشدگي به حداقل برسد و در نقاطي كه پاشش خوب انجام نشده و به عوارضي همچون گودشدگي، برآمدگي و يا پوسته شدن، انجاميده است بتن تراشيده، دوباره پاشيده مي شود.
با ايجاد روكش بتني در سطوح بيروني يا دروني ديوارهاي آجري مي توان مقاومت لرزه اي ساختمان را به طور چشمگيري افزايش داد، آنگاه اين ديوارهاي آجري- بتني مي توانند مانند ديوارهاي برشي بتني نيروي جانبي زلزله را بگيرند.
براي ايجاد روكش بتني بايد در ديوار شيارهاي قائم ايجاد كرد تا پس از پاشيدن بتن اين شيارها همچون كلاف قائم عمل كرده و علاوه بر تقويت مقاومت خمشي ديوار، روكش بتني و ديوار آجري را به طور مناسبي با هم يكپارچه كنند.

اجراي كلاف با روكش بتني

فاصله کلاف های قائم S می تواند بین 2 تا  2.5 متر باشد. در کنار بازشوها حتما باید کلاف قائم قرار گیرد. ایجاد کلاف افقی گرچه می تواند عملكرد روكش را بهبود بخشد اما به سبب آنكه بارهاي قائم به ديوار آجري وارد مي شوند، كندن شيار افقي مي تواند خطرناك باشد و لذا استفاده از كلافهاي افقي ايجاد شده با روكش بتني توصيه نمي شود.
در موردي كه ايجاد روكش در سطوح بيروني ممكن نباشد بايد سطوح داخلي را روكش كرد. بايد توجه داشت كه در محل اتصال ديوار به سقف، روكش قطع مي شود و در نتيجه نيروهاي خمشي وارد به روكش در طبقه بالا به طبقه پايين منتقل نمي شوند.

4. استقرار ديوارهاي جديد

در حين زلزله، ساختمانهاي نامتقارن در معرض اثرات پيچش واقع مي شوند. با جداسازي قسمتهايي از ساختمان مي توان مركز جرم را بر مركز سختي منطبق نمود كه در اين صورت پيچش در ساختمان اتفاق نمي افتد. همچنين با ايجاد ديوارهاي جديد (مصالح بنایی) مانند شکل 14 می توان واحدهایی را به طور اختصاصی قرینه نمود (شکل14).

ضمناً استقرار ديوارهاي متقاطع، قدرت باربري بيشتري براي ديوارهاي طويل ساختمانهايي نظيرخوابگاهها، مدارس و غيره فراهم مي نمايد. تنها بايد دقت شود كه تغييرات معماري بوجود آمده باعث از بين رفتن كاربري هاي مدنظر نگردد.

ايجاد ديوار جديد و رفع نامنظمي در پلان

مساله اصلي در اين چنين اصلاحاتي، ايجاد گيرداري بين ديوارهاي جديد و قديم مي باشد. عموماً با استفاده از كليدهاي فولادي و بتني تعبيه شده در ديوارهاي قديمي اين گيرداري تامين مي شود.
در استقرار ديوارهاي جديد بايد به يك نكته توجه داشت كه ديوار جديد بايد در طول مدت بهره برداري ساختمان مستقر بوده و هيچگاه برداشته نشود. بنابراين در مقاوم سازي ساختمانهايي كه امكان تغيير كاربري دارند بايد همواره به اين نكته توجه نمود كه پس از تغييرات كاربري ديوارهاي جديد از معماري ساختمان حذف نشود.

منبع : افزیر

بسیاری از سازه های بتن‌آرمه یا به اصطلاح بتنی به دلایل مختلفی از جمله خطاهای حین طراحی و یا ساخت،

تغییر کاربری سازه و از دست رفتن بخشی از ظرفیت سازه به علت خوردگی میلگردهای فولادی نیاز به مقاوم سازی،

ترمیم، تقویت و بهسازی پیدا می‌کنند. یافتن راه حل مناسبی جهت مقاوم سازی سازه های بتنی و ارتقای

ظرفیت باربری چنین سازه‌ هایی همواره دغدغه‌ طراحان و مجریان سازه‌ها بوده است.

دلایل مقاوم سازی سازه های بتنی

سازه های بتنی به عنوان بخش گسترده ای از سازه ها چنانچه بر حسب محاسبات دقیق و روابط شکل پذیری طراحی و اجرا شوند ساختمان های بسیار مطلوبی خواهند بود اما کیفیت ساخت در برخی سازه ها به دلایل مختلف بسیار نامطلوب است.

کیفیت بد بتن، آرماتور گذاری نامناسب، اجرای بد بتن ریزی، مصالح نامرغوب، خطاهای طراحی، خطاهای اجرایی، افزایش بار سازه، تاثیر شرایط محیطی مخرب و خطر زلزله در اکثر نقاط کشور ایران از جمله عواملی هستند که باعث ضعف سازه های بتنی می شوند.

جهت بررسی مقاوم سازی سازه های بتنی، بدون تردید شناسایی گونه‌های مختلف خسارت در ساختمان های بتنی امری مهم و اجتناب ناپذیر می‌باشد. بنابراین انواع مختلف ضعف‌های سازه های بتنی به شرح زیر می‌باشد:

• ضعف های سازه های بتنی
• ایجاد ترک های مورب در هسته بتن
• ورقه ورقه شدگی هسته مرکزی بتن دراکثر ترکهای مورب رفت و برگشتی ناشی از زلزله
• جدا شدگی پوشش بتن
• کنده شدن تنگها و خاموتها و خارج شدن از محل های خود
• شکست برشی المان‌های کوتاه یا اعضایی که به اطراف متصل شده اند و طول موثر آزاد آنها کم است.
• پدیده کمانش در آرماتورهای طولی
• خارج شدن میلگردها از محل‌های اولیه و در رفتن به نواحی تنش های متناوب زیاد
• گسیخته شدگی دال ها بتن آرمه در کناره های غیر ممتد
• ترک های مورب در دیوار برشی، بخصوصبه صورت متمرکز در اطراف بازشوها
• ایجاد ترک برشی در محل گره ها و محل اتصال تیر ستون

بتن مصالح ساختمانی با مقاومت فشاری نسبتا خوب و مقاومت کششی پایین است و در صورتی که عضو بتنی بدون میلگرد در نظر گرفته شود با اعمال بار در عضو ترک خوردگی ایجاد شده و این ترک خوردگی تا تخریب نهایی عضو پیش می رود (گسیختگی بتن تنها به صورت ترد و ناگهانی می باشد). در بتن مسلح با استفاده از آرماتورهای تقویت کششی این مشکل بر طرف می‌گردد. این مسئله از جمله نقاط ضعف سازه های بتنی مسلح و پیچیدگی آن در امر تقویت سازه های بتنی، ترمیم و مقاوم سازی آن می باشد. ارزیابی و انتخاب مصالح تعمیری موجود مرحله دشواری در تعمیر بتن و بازسازی بتن می باشد ضرورت تعداد بیشمار مصالح تعمیری و تقویتی جدید در سال‌های اخیر، باعث توسعه روشهای مختلف مقاوم سازی سازه های بتنی شده است می‌باشد

یکی از ایده های ابتدایی و تکنیک‌های مرسوم بهسازی و مقاوم سازی سازه های بتنی و تقویت سازه‌ها، شکافتن پوشش بتنی عضو سازه ای و قرار دادن میلگردهای فولادی اضافی در المان و سپس پوشاندن آن قسمت به وسیله‌ چسب‌ها و رزین های پر مقاومت بوده است. این ایده علی رغم آنکه ظرفیت سازه را مقداری بهبود می‌بخشد لیکن هم چنان مشکل خوردگی میلگردهای فولادی را بی پاسخ می‌گذارد؛ تکنیک دیگری که برای تقویت سازه های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بکارگیری ورق های فولادی یا تکنیک ژاکت فولادی هست که در آن ورقهای فولادی از بیرون به اجزاء بتنی چسبانده می‌گردد. روش اتصال ورق فولادی، روشی ساده و اقتصادی است؛ اما از جهات زیر مسئله‌ ساز است:

• وزن بالای ورق های فولادی و مشکلات ساخت این اجزاء
• دسترسی سخت به اجزاء و نیاز داشتن داربست
• ضعف ایجاد شده در چسبندگی بین فولاد و بتن که ناشی از خوردگی فولاد می‌باشد
• داشتن محدودیت طولی در انتقال ورقهای فولادی به کارگاه با توجه به این نکته که در پروژه های مقاوم سازی سازه های بتنی، طولهای تیر عموماً بلند می‌باشند.

روش سنتی دیگر در مقاوم ‌سازی سازه های بتنی، استفاده از ژاکت های بتنی یا پوشش‌هایی از نوع بتن‌آرمه، می‌باشد. استفاده از این روش سبب افزایش سختی و شکل ‌پذیری و در مجموع تقویت سازه های بتنی می‌باشد؛ از ضعف های این روش افزایش ابعاد مقاطع و بار مرده سازه بتنی می‌باشد. استفاده از این روش همچنین نیازمند تخلیه ساختمان و تخریبهای زیاد سازه بتنی است و باعث افزایش نامطلوب سختی اعضای بتنی می‌گردد.

با توجه به موارد اشاره شده، در امر مقاوم سازی سازه های بتنی نیاز به مصالحی احساس می‌شود که علاوه بر افزایش مناسب ظرفیت سازه بتواند در مقابل شرایط محیطی نامساعد نیز دوام خوبی را برای بتن از خود نشان دهد. گسترش تکنولوژی های جدید علم مواد و پلیمرها با مشخصات مکانیکی مختلف، جامعه مهندسی را برآن داشته تا از قابلیت‌ها و کاربردهای متنوع محصولات پلیمری و کامپوزیتی استفاده نموده و جایگزینی آنها را با مصالح و مواد سنتی اجتناب ناپذیر ساخته است. با ورود پلیمرهای مسلح شده با الیاف FRP به صنعت ساختمان، به عنوان یکی از جالب‌ترین و نوید بخش ترین فناوری‌ها، بسیاری از مشکلات فراروی فعالان امر بهسازی مقاوم سازی سازه های بتنی برطرف شد و روش‌های نوینی در زمینه‌ تقویت و ترمیم سازه‌ های بتنی پدیدار گشت. در این روش‌ها از اشکال مختلف مصالح FRP نظیر الیاف، ورقه و آرماتور به منظور بهبود ظرفیت باربری، ترمیم، تقویت و مقاوم سازی سازه‌ ها بتنی استفاده می‌گردد.

همانگونه که اشاره شد، مصالح کامپوزیتی FRP، کاربردهای فرآوانی را برای مقاوم ‌سازی سازه های بتنی به ‌خود اختصاص داده است. FRP ماده کامپوزیتی با مقاومت کششی بالاست که با رزین آغشته می‌گردد و بدلیل مقاومت کششی بالا، وزن پایین و دوام مناسب (در مقابل خوردگی و شرایط محیطی سخت) دارای کاربرد گسترده‌ای در مقاوم سازی سازه های بتنی در مقابل نیروی زلزله است. از این رو استفاده از ورق FRP در سال های اخیر، گزینه مناسبی جهت تقویت و مقاوم سازی ساختمان های بتنی بوده است. سهولت استفاده، عدم نیاز به نیروی کار ماهر، سبکی و مقاومت کم، FRP را راهکار مناسبی جهت ترمیم سازه های بتنی، تقویت و مقاوم سازی بدون بر هم زدن عملکرد عادی فضا ساخته، به همین دلیل این مصالح مورد توجه معماران به ویژه در ترمیم سازه ها و بهسازی و تقویت سازه های بتنی و  بناهای قدیمی قرار گرفته است. روش تسلیح خارجی با مصالح FRP و روش‌های خانواده‌ آن، رایج‌ترین روش‌ها در تقویت سازه های بتنی می‌باشند. با این حال این روش‌ها با چالش‌هایی جدی نظیر جداشدگی زودرس عامل تقویت کننده و آسیب‌پذیری سازه بتنی در مقابل شرایط نامساعد محیطی نظیر تغییرات شدید دمایی، ضربه، آتش‌سوزی و خرابکاری مواجه می‌باشند.

تقویت سازه ‌های بتنی با مواد FRP

در دهه 80 میلادی سیستم های پلیمر مسلح شده با الیاف Fibre Reinforced Polymers به نام اختصاری FRP در دنیا lعرفی شدند که به دلیل داشتن دو جزء اصلی شامل الیاف و ماده چسباننده آن ها به یکدیگر به عنوان نوعی ماده مرکب یا کامپوزیت به شمار می رود. در کامپوزیت ها مشخصات شیمیایی و فیزیکی هر کدام از اجزای متشکله به تنهایی محفوظ است، اما در کنار یکدیگر تشکیل ماده ای جدید با خصوصیات فیزیکی و رفتار مکانیکی تازه ای را می دهند که کاربردهای ویژه دارند.

در کامپوزیت های FRP مشخصات فیزکی جدید، سبکی وزن، نازک بودن، مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت کششی بالا و چندین برابر فولاد و ضریب ارتجاعی مناسب که تقریبا در حدود فولاد است، کاربردهای آن ها را در مقاوم سازی و بازسازی سازهای بتنی، فولادی و بنایی بسیار فراگیر و گسترده کرده است.

مزایای کامپوزیت های پلیمری FRP :

• وزن کم
• انعطاف پذیری بالا
• سهولت در حمل و نصب
• عدم نیاز به سیستم های محافظ در برابر خوردگی
• برشکاری در قطعات دلخواه
• نسبت بالای مقاومت به وزن
• مقاومت و سختی بالا
• امکان تقویت به دو صورت داخلی و خارجی

 معایب کامپوزیت پلیمری FRP :

• آسیب پذیری در مقابل اتش سوزی
• کم تجربگی مشاوران و پیمانکاران
• عدم امکان استفاده از ورق های FRP در سطوح ناصاف
• افزایش وقوع شکست ترد با مصرف این گونه کامپوزیت ها

کامپوزیت ها می توانند به صورت ورقه هایی با جنس های مختلف باشند که به دسته های CFRP، GFRP و AFRP تقسیم بندی می شوند که اولی از جنس کربن، دومی از جنس شیشه و سومی نیز از جنس آرامید می باشد.

الیاف FRP را می‌توان جایگزین ورق های فولادی کرد. مصالح FRP  برخلاف فولاد، زوال الکتروشیمیایی نداشته و در مقابل خوردگی ناشی از اسیدها، بازها و نمک‌ها در دماهای مختلف مقاومت بالایی دارند. این مزیت سبب کاهش هزینه در نصب پوشش های حفاظت از خوردگی ‌باشد. همچنین آماده سازی سطوح بتن قبل از نصب مصالح و ورقه های FRP، سهل‌تر از ورق‌های فولادی است.

از الیاف FRP به منظور افزایش ماکزیمم بازدهی و کارایی می‌توان در شکل های مشخص و در نسبت ها و جهات مختلف درون رزین استفاده کرد. سیستم‌های FRP بسیار سبکتر از صفحات فولادی بوده و در عوض مقاومت و سختی بالایی در جهت الیاف دارند. وزن سبک FRP سبب می شود حمل و نقل آنها راحت تر بوده و به داربست کمتری جهت اجرای آن نیاز باشد. سیستم‌های FRP در محل‌هایی که دسترسی محدودی دارند، بسیار گزینه کاربردی می‌باشند و پس از نصب، بار اضافی به سازه بتنی تقویت شده تحمیل نمی‌کنند.

جدول1- چگالی مواد FRP رایج بر حسب گرم بر سانتی متر مکعب

ضریب انبساط حرارتی

ضریب انبساط حرارتی مواد FRP تک جهتی در جهت طولی و عمود بر آن متفاوت است و به نوع الیاف، رزین و مقدار الیاف به کار رفته بستگی دارد. جدول زیر ضریب های طولی و عرضی انبساط حرارتی برای مواد FRP تک جهتی رایج را نشان می دهد.

جدول2- ضریب انبساط حرارتی مواد FRP

مشخصات مکانیکی مواد مرکب FRP

تاکنون از هر سه نوع FRP یعنی GFRP، CFRP و AFRP برای مقاصد عملی مقاوم سازی استفاده شده است. جدول زیر مشخصات بدست آمده از مصالح FRP با الیاف یک جهتی یا خطی را نشان می دهد. باید یادآور شد که این ارقام و محدوده ها برای مصالح معمولی و متداول FRP تهیه شده است و ممکن است محصولی خاص در شرایطی خاص، مشخصات دیگری را از خود بروز دهد. همچنین وقتی الیاف دو یا سه جهتی باشند، مشخصات FRP با آنچه ذکر شده، متفاوت خواهد بود.

جدول3- مشخصات مصالح FRP با الیاف خطی

دو روش متداول برای استفاده از FRP در مقاوم سازی سازه های بتن مسلح وجود دارد. روش اول چسباندن تر است. در این روش در محل اجرا از رزین برای آغشته سازی الیاف به هم بافته نشده یا الیاف در یک جهت نگه داشته شده استفاده می شود.

روش دوم استفاده از مصالح FRP پیش ساخته است. مصالح پیش ساخته FRP را می توان به اشکال متفاوتی تولید کرد که هم مناسب برای مقاوم سازی تیرها در برابر خمش باشند و هم به شکل صفحاتی باشند که بتوان از آن ها برای دور پیچ کردن ستون ها استفاده کرد. مصالح FRP به طور معمول به صورت بسته بندی شده و همراه با دستورالعمل استفاده عرضه می شود. از جمله خصوصیات فیزیکی این گونه مصالح می توان به موارد زیر اشاره کرد که به صورت ازمایشگاهی نیز اثبات شده اند.

الیاف FRP را می‌توان دور ستون های بتنی به منظور افزایش ظرفیت و شکل ‌پذیری پیچاند؛ این امر سبب تغییر در سختی نمی‌شود. در استفاده از مصالح FRP باید دقت شود که درجه مقاوم‌ سازی یا نسبت مقاومت المان مقاوم سازی شده بتنی به مقاومت عضو مقاوم سازی نشده محدود گردد تا تعادل سازه بتنی در حوادثی شبیه حریق و آتش ‌سوزی و نیز دست کاری و خرابک اری عضو مقاوم سازی شده، حفظ گردد.

مدفون ساختن عامل تقویت کننده در پوشش عضو بتنی در تکنیک نصب در نزدیک سطح (NSM)، در زمینه‌ برطرف کردن این مشکلات توفیق بیش‌تری دارد. هم چنین در روش NSM می‌توان از نوارها، آرماتورهای FRP و نیز میله های دست ساز MM FRP به عنوان عامل تقویت سازه های بتنی استفاده نمود. میله هایMM FRP از پیچاندن ورقه های FRP حول یک هسته‌ تولید می‌شوند. مزیت کلیدی این نوع میله‌ها امکان تعبیه‌ سیستم مهاری بر روی آن‌ها می‌باشد که عملکرد پیوستگی آن‌ها را بهبود می‌بخشد و در رفتارکلی تقویت سازه های بتنی تاثیر می‌گذارد.

روش های طراحی

برای طراحی سازه های بتن آرمه، سه روش کاربرد بیشتری دارند که عبارتنداز :

• روش تنش مجاز
• روش مقاومت نهایی
• روش طراحی بر مبنای حالات حدی

روش تنش مجاز :

این روش که پیش از این، روش تنش بهره برداری یا روش تنش باز نامیده می شد و اکنون با نام روش دیگر طراحی آیین نامه شناخته می شود، اولین روشی است که به صورت مدون برای طراحی سازه های بتن آرمه به کار گرفته شد. در این روش، یک عضو سازه ای به نحوی طراحی می شود که تنش های ناشی از بارهای بهره برداری (سرویس)، که به کمک نظریه های خطی مکانیک جامدات محاسبه می شوند، از مقادیر مجاز تنش های تجاوز نکنند.

روش مقاومت نهایی :

روش مقاومت نهایی، که در آیین نامه ACI به روش طراحی بر مبنای مقاومت موسوم است، حاصل پژوهش گسترده روی رفتار غیرخطی بتن و تحلیل عمیق مسئله ایمنی در سازه های بتن آرمه است.

روند طراحی را در این روش می توان به صورت زیر خلاصه کرد :

بار بهره برداری به وسیله ضریبی موسوم به ضریب بار افزایش داده می شود. بار حاصل را در اصطلاح، بار ضریب دار یا بار نهایی می نامند.

 روش طراحی بر مبنای حالات حدی :

به منظور تکامل روش مقاومت نهایی، به ویژه از نظر نحوه منظور کردن ایمنی، روش طراحی بر مبنای حالات حدی ابداع شد.

آنچه به طور خلاصه در مورد روش طراحی بر مبنای حالت های حدی می توان گفت این است که این روش از نظر اصول محاسبات، مشابه روش مقاومت نهایی است، تفاوت عمده آن با این روش در نحوه منطقی تر ارزیابی ظرفیت باربری و احتمال ایمنی اعضاست. اعضا و سازه های بتن آرمه باید با توجه به سه حالت حدی زیر آنالیز و طراحی شوند :

• حالت حدی نهایی که مربوط به ظرفیت باربری می شود (مانند مقاومت و پایداری)
• حالت حدی تغییر شکل (مانند تغییر مکان و ارتعاش اعضا)
• حالت حدی ترک خوردگی یا باز شدن ترک ها
• به حالت تغییر شکل و ترک خوردگی یا باز شدن ترک ها، به طور معمول حالت های حدی بهره برداری گفته می شود.

محدودیت های مقاوم سازی با مصالح FRP در حالت مقاومت نهایی :

توصیه های طراحی در آیین نامه ACI بر اساس اصول حالت مقاومت نهایی پایه گذاری شده است. این روش بر اساس درجه ایمنی است و بر خلاف دو حالت دیگر طراحی (حالت حدی سرویس که بر اساس تغییر شکل زیاد و ترک خوردگی است و حالت نهایی که بر اساس شکست، گسیختگی تنش و خستگی است) می باشد.

گسیختگی :

ملاحظات دقیق و معقولی باید برای تعیین محدودیت های مقاوم سازی اختصاص داده شود. این محدودیت ها به دلیل تضمین عدم فروریختن سازه و وقوع دیگر گسیختگی های سیستم FRP، ناشی از آتش سوزی، خرابکاری یا دلایل دیگر است. به این منظور توصیه می شود که باید اعضای سازه ای مقاوم سازی نشده، بدون نصب تقویت کننده های FRP، ظرفیت تحمل کافی برای مقاومت در برابر مقدار مشخص از بار را داشته باشند.

بر اساس این ایده، در حوادثی که خرابی در سیستم FRP منجر می شود، سازه هنوز قادر به مقاومت مناسبی در برابر بارها بدون این که دچار تخریب شود، خواهد بود.

توصیه لازم برای کافی بودن مقاومت موجود سازه برای تحمل بار در رابطه زیر آورده شده است:

در این رابطه φ ضریب کاهش ظرفیت و Rn مقاومت مقطع است.

ضریب کاهش مقاومت اسمی

تحمل سازه در برابر آتش :

میزان مقاوم سازی سازه به وسیله سیستم های FRP چسبیده به صورت خارجی، اغلب توسط آیین نامه های مربوط به آتش سوزی محدود می شود. رزین های پلیمری، یکپارچگی و استحکام سازه ای خود را در درجه حرارت های محدوده 60 تا 80 درجه سلسیوس از دست خواهند دادو اگرچه سیستم FRP خود به تنهایی مقاومت کمی در برابر اتش سوزی دارد، اما با ترکیب با عضو بتنی موجود، سبب مقاومت کافی عضو بتنی در برابر حریق می گردد.

ظرفیت کلی سازه :

سیستم های FRP برای مقاوم سازی اعضا به صورت خمشی و برشی و … موثرند، با این حال ممکن است در سایر حالت های گسیختگی مانند برش سوراخ کننده و ظرفیت باربری پی ها تاثیری نداشته باشند. بنابراین مهم است که مطمئن شویم همه اعضای سازه می توانند افزایش بارهای وارد بر اعضای تقویت شده را تحمل کنند. به علاوه، باید انالیزی بر روی اعضای مقاوم سازی شده با سیستم FRP برای بررسی بیشتر بودن احتمال وقوع گسیختگی خمشی به گسیختگی برشی صورت گیرد.

مقاومت کششی نهایی طراحی باید با تعیین ضریب کاهش وابسته به شرایط، از جدول زیر به دست آید. این جدول بر اساس نوع الیاف و شرایط محیطی تنظیم شده است.

ضرایب کاهش محیطی

محدودیت های مقاوم سازی با مصالح FRP در حالت حدی :

فلسفه طراحی در آیین نامه BS :

توصیه های طراحی در آیین نامه BS بر اساس اصول حالت حدی پایه گذاری شده است. منظور از طراحی حالت حدی، دستیابی به عملکرد قابل قبول از سازه مقاوم سازی شده در طول عمر کاربری است، به عبارتی سازه باید به گونه ای کنترل شود که در طول عمر خود به حالت حدی نرسد تا موجب عملکرد نامناسب نشود.

طراحی سیستم های مقاوم سازی FRP، بر حالت حد نهایی مقاومت متمرکز می شود. این حالت شامل کنترل خمش، برش و فشار، شکل پذیری و همچنین کنترل جدا شدن صفحه FRP است. از آنجایی که مقاوم سازی خمش، سختی عضو و به دنبال آن احتمال خطر گسیختگی تر را افزایش می دهد، باید شکل پذیری اعضای خمشی کنترل شود.

رابطه های ارائه شده برای طراحی سیستم های مقاوم سازی FRP بر اساس فرض رابطه سهموی برای بتن فشاری و رابطه دو خطی الاستیک و پلاستیک برای آرماتور فولادی است. بر خلاف آرماتورهای فولادی، همه FRP دارای یک رفتار الاستیک خطی تا لحظه شکست بدون هیچ ناحیه پلاستیکی می باشد.

بررسی خمش در تیرهای بتن آرمه :

وقتی یک تیر بتن آرمه تحت خمش قرار می گیرد، نمودار لنگر – انحناء آن مطابق شکل زیر می باشد.

حال اگر منحنی بار – تغییر مکان را برای تیر تقویت شده با FRP با تیر تقویت نشده مقایسه کنیم، به نتایج مهمی خواهیم رسید.

بررسی معایب مقاوم سازی خمشی تیرها با کامپوزیت FRP :

به دلیل برخی خواص رفتاری مواد کامپوزیتیFRP، مودهای گسیختگی یک عضو بتن آرمه تقویت شده در خمش به وسیله FRP به حالت های زیر تقسیم می شود :

• شکست در اثر گسیختگی FRP در اثر کشش ناشی از خمش
• شکست در اثر خرد شدن بتن فشاری تیر در اثر فشار ناشی از خمش در وجه بالایی تیر
• شکست برشی
• جدا شدن پوشش بتن
• جدا شدن انتهای لایه مقاوم کننده چسبانده شده از بتن
• از بین رفتن چسبندگی در سطح تماس FRP

مود های گسیختگی تیر بتنی تقویت شده با ورق FRP

بررسی خمش در دال های بتن آرمه :

دال ها متداول ترین نوع پوشش کف را در سازه های بتن آرمه تشکیل می دهند. دال ها با توجه به رفتار خمشی به دو دسته دال های یکطرفه و دوطرفه تقسیم می گردند و از نظر ساخت به دال های تیر و دال و تخت و قارچی و مجوف و انواع دیگر اجرا می گردند. در حالی که تحقیقات موجود در زمینه مقاوم سازی خمشی تیرها در بسیاری موارد در مورد دال ها هم قابل استفاده است، اما این دو بحث تفاوت هایی با هم دارند. در هر صورت، اساس مقاوم سازی خمشی در دال ها بر استفاده از مصالح مرکب FRP و چسباندن نوارها یا صفحات FRP بر روی سطوح تحت کشش استوار است.

تقویت دال در جهت اصلی

بررسی برش در تیرهای بتن آرمه :

برای درک بهتر نحوه انتقال بار در مقاطع تحت برش، پدیده ترک خوردگی، نوع گسیختگی و نقش آرماتورهای برشی و چگونگی مقاوم سازی برشی تیرها، بررسی رفتار تیرهای بتنی تحت برش در مراحل مختلف بارگذاری ضروری است.

رفتار برشی تیرها

شکست های برشی و خمشی، دو حالت عمده شکست در تیرهای معمولی بتن مسلح هستند.

افزایش مقاومت برشی تیرها به روش چسباندن صفحات FRP، احتمال گسیختگی خمشی را نسبت به گسیختگی برشی بیشتر کرده و در نتیجه عضو سازه ایف شکل پذیرتر می شود.

طرح های مختلفی برای استفاده از مصالح FRP در مقاوم سازی برشی پیشنهاد شده است. این طرح ها شامل چسباندن FRP به سطوح جانبی تیر، استفاده از پوشش U شکل برای سطوح جانبی و سطح زیرین تیر و نیز دورپیچ کردن مقطع با استفاده ار الیاف و نوارهای FRP است.

بررسی رفتار ستون های بتن آرمه :

به طور کلی هر عضوی که تحت بار محوری فشاری یا کششی قرار داشته باشد، یک عضو محوری نامیده می شود. این نامگذاری شامل اعضایی که به طور هم زمان تحت خمش قرار دارد نیز می شود. متدال ترین روشمقاوم سازی ستون ها با FRP، دورپیچ کردن سطح خارجی ان ها با نوارهای FRP است. اساس این مقاوم سازی که در واقع محصور کردن ستون و ایجاد فشار جانبی بر بتن آن است، بر این اصل استوار است که وجود فشار محیطی بر روی یک المان بتنی، سبب افزایش مقاومت فشاری و شکل پذیری آن می شود. روش های مقاوم سازی را می توان به سه گروه عمده تقسیم بندی کرد :

1. دورپیچ کردن مقطع ستون
2. پیچیدن مارپیچی
3. پوشاندن با پوسته های پیش ساخته

حالت های مختلف مقاوم سازی ستون

بهسازی با استفاده ازمهاربندهای فولادی

اضافه نمودن مهاربندی های فولادی به سازه بتنی، افزایش سختی، کاهش نیاز شکل پذیری و افزایش مقاومت برشی سیستم را به همراه خواهد داشت ضمن آنکه افزایش ناچیزی را در وزن سازه موجب می شود. عموما استفاده از سیستم های مهاربندی واگرا (EBF) در ساختمان های بتنی به دلیل پر هزینه بودن و مشکلات موجود در اجرا و تامین جزییات تیر پیوند مرسوم نمی باشد. اما انواع سیستم های مهاربندی همگرا می تواند در این نوع بهسازی مورد توجه قرار می گیرد.

بهسازی با استفاده ازمیان قاب های صفحه ای بتنی یا بنایی

افزایش مقاومت و سختی سیستم و همچنین کاهش نیاز شکل پذیری اعضا و اجزای سازه را می توان با اضافه نمودن میان قاب های صفحه ای بتن مسلح و یا دیوارهای آجری ایجاد نمود که یکی از رایج ترین روش ها در سازه های بتنی است. دیوارهای اضافه شده می توانند به صورت دیوار های برشی جدید که در محل اجرا شده و یا دیوارهای بنایی شاتکریت شده باشند.

در بهسازی سازه ها با استفاده از این روش باید به این موضوع توجه نمود که آیا قاب بتنی موجود می تواند به عنوان قسمتی از سیستم مرکب باشد یا خیر. به عبارت دیگر باید کفایت باربری ستون های موجود سازه در صورتی که به عنوان اعضا و اجزای مرزی دیوارهای برشی عمل نمایند مورد کنترل قرار می گیرد.در صورت عدم کفایت مقاومتی ستون های سازه می توان دیوار برشی را به صورت کامل به همراه اعضا و اجزا مرزی و به صورت مجزا از قاب بتنی موجود احداث نمود و یا با تقویت ستون های سازه دیوار بتنی را به این اعضا متصل نمود. مزیت حالت دوم استفاده از بار محوری فشاری ستون های موجود در کاهش بار برکنش اعمالی ناشی از زلزله می باشد.

افزودن میانقاب بتنی به سازه بتنی

اضافه کردن قاب های خمشی

قاب هاي خمشي در صورت ارضاي ضوابط تعيين شده ، داراي شكل پذيري و اتلاف انرژي بسيار بالايي مي باشند . به علت سختي كم پاسخ اين سيستم به نيروهاي جانبي باتغيير شكل هاي فزاينده همراه است كه براي اجزاي غير سازه اي مشكلاتي را بوجود مي آورد و همچنين با افزايش تغييرشكل هاي ثانويه حتي به ناپايداري كلي سازه منجر مي شود.

اين سيستم ها با توجه به سختي كمتر و نرم بودن ، پس از خرابي سيستمهاي سخت، مي توانند نيرو جذب كنند و در صورت پاسخگو نبودن سيستم مقاوم اصلي، از خرابي سازه جلوگيري نمايند.

لازم به ذكر است قابهاي اضافه شده مي توانند بصورت خارجي نيز باشند

بهسازي با اضافه كردن قاب خمشي در خارج از ساختمان

منبع : شرکت مقاوم سازی افزیر

ساختمان های فولادی در صورت طراحی مناسب و اجرای دقیق دارای مقاومت

و شکل پذیری بسیار مناسب می باشد ولی با توجه به عدم استفاده از نیرو های

اجرایی متخصص و فرض های اشتباه ساخت ساختمان های فولادی دارای معایب

و ایراداتی می باشد که نیاز به مقاوم سازی و بهسازی دارد. ساختمان های فولادی اغلب تحت بار های

لرزه ای به دلیل کمانش موضعی آسیب دیده و عملکرد مناسبی ندارند. و یا به دلیل خوردگی نیاز به مقاوم سازی دارند.

در این مقاله سعی شده است که به مقاوم سازی ساختمان های فولادی را در برابر بار های لرزه ای و ثقلی پرداخت شود.

معایب قاب های خمشی فولادی

معایب عمده لرزه ای قاب های خمشی فولادی، به شرح زیراست:

• کمبود مقاومت برشی و خمشی  تیرها، ستون ها و اتصالات آنها
• کمبود مقاومت در چشمه اتصال
• تغییر مکان نسبی زیاد در طبقات

معایب عمده قاب های مهاربندی شده همحور، به شر زیر است:

• کمبود مقاومت جانبی سیستم مهاربندی در اثر کمانش عضو فشاری
• کمبود مقاومت اتصال مهاربند
• کملود مقاومت محوری در تیرها و ستون های سیستم مهار بندی
• هندسه مهاربندی که با کمانش عضو فشاری به اعمال نیروی کششی اضافی و ایجاد خمش در تیر یا ستئن منجر می شود.

در زلزله های اخیر ضعف های ساختمان های فولادی در برابر بارهای جانبی مشخص شده است که به صورت

زیر است:

کمانش خارج از صفحه مهاربند

طراحی ضعیف اتصالات مهاربندها

طراحی ضعیف تیر پیوند

عملکرد ضعیف ستون های بست دار

ایجاد طبقه نرم

اتصالات ضعیف شمشیری پله

جوشکاری های نامناسب در ساخت اسکلت

عدم رعایت تیر ضعیف- ستون قوی

با توجه به موارد بالا مشخص است که ساختمان های فولادی ضعیف در هنگام زلزله، دچار آسیب و حتی فرو ریزش می شوند. عکس های فوق نشان می دهد که برای جلوگیری ازفروریزش و آسیب ساختمان هاب فولادی نیاز به مقاوم سازی و بهسازی دارند.

روش های مقاوم سازی ساختمان های فولادی

مقاوم‌سازی تیر فولادی تحت کمانش پیچشی- جانبی با کامپوزیت‌های FRP

در سازه‌های فولادی تیرها به عنوان اعضای خمشی شناخته می‌شود. از آنجایی که در مسائل خمش قسمتی از مقطع تحت‌فشار قرار می‌گیرد، خطر کمانش در این ناحیه وجود دارد. دو حالت کمانش برای ناحیه مذکور متصور است. در حالت اول بال یا جان مقطع جداگانه و به صورت موضعی کمانش می‌کند و در حالت دوم ممکن است کمانش کلی برای ناحیه فشاری مقطع رخ دهد. دو عامل تعیین کننده مشخصات هندسی مقطع و فواصل تکیه‌گاهی یا مهارهای جانبی در جلوگیری از دو حالت کمانش اشاره شده نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند.

در طراحی اعضای خمشی چنانچه مشخصات ابعادی نیمرخ به گونه‌ای باشد که نسبت عرض به ضخامت اجزای آن از موارد مطرح شده در آیین‌نامه‌های طراحی کمتر باشد و شرایط فشردگی را برآورده ننماید، بال یا جان مقطع دچار ناپایداری موضعی شده، کمانش می‌کند و عضو قابلیت باربری خود را از دست می‌دهد. همچنین در صورتی که طول تیر در فاصله بین دو تکیه‌گاه جانبی از حد معینی تجاوز کند یا به عبارتی دیگر فاقد تکیه‌گاه جانبی در فواصل مناسب باشد، قبل از این‌که تنش‌های خمشی حداکثر در تیر به حد تسلیم برسند بال فشاری تیر ناپایدار شده و تخریب می‌گردد. چنین تخریبی که به صورت ناگهانی در اثر افزایش تنش فشاری در بال به واسطه خمش تیر از یک طرف و خمش جانبی تیر به واسطه نگهداری نشدن آن به طور جانبی و نیز چرخش تیر به صورت ترکیبی از پیچش خالص و اعوجاج بوجود می‌آید به پدیده کمانش پیچشی- جانبی تیر موسوم است. شکل تصویری از کمانش پیچشی- جانبی یک نمونه تیر I  شکل را نشان می‌دهد.

کمانش پیچشی- جانبی یک نمونه  تیر I  شکل

در مرحله طراحی عضو خمشی موارد اشاره شده و کلیه ضوابط آیین‌نامه‌ای توسط مهندسین محاسب مد نظر قرار می‌گیرد و مقطع نهایی از هر نظر ایمن طرح می‌گردد تا امکان وقوع کمانش پیچشی- جانبی تیر به حداقل برسد. با این وجود مواردی ممکن است در طول مدت بهره‌برداری سازه به وجود آید و کفایت مقطع را به مخاطره اندازد. از جمله این موارد می‌توان به ضعف و اشکال در اجرای عضو، تغییر در کاربری سازه، خسارت‌دیدگی سازه در اثر بلایای طبیعی و اعمال بارهایی فراتر از بارگذاری‌های پیش‌بینی‌شده اشاره نمود. در چنین مواردی یکی از گزینه‌هایی که به عنوان راهکار پیش روی طراحان قرار دارد بحث مقاوم‌سازی و تقویت عضو موجود می‌باشد.

از جمله روش‌های متداول تقویت تیر فولادی که در دهه‌های گذشته بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته است می‌توان به اتصال ورق‌های فولادی اضافی با پیچ یا جوش به مقطع مورد نظر اشاره نمود. روش تقویت اشاره شده با توجه به سنگینی صفحات و انعطاف‌پذیر نبودن آن‌ها مشکلاتی را به همراه دارد. همچنین اتصال ورق‌های اضافی با جوش نیز منجر به افزودن تنش پسماند به عضو می‌شود که البته مطلوب به نظر نمی‌رسد.

معایب کاربرد روش تقویت فوق مهندسین را بر آن داشته است تا به دنبال یافتن راهکارهایی جدید برآیند به گونه‌ای که علاوه بر جبران ضعف عضو فولادی، از سایر جنبه‌های دیگر نظیر وزن، مقاومت، راحتی کاربرد و طول عمر برتری قابل قبولی نسب به روش تقویت اشاره شده داشته باشند. در این راستا، پیشرفت علم و فناوری و نیز دستیابی به تکنولوژی ساخت مصالح نوین مهندسین را در تحقق این امر یاری رسانده است. روش مقاوم‌سازی با کامپوزیت‌های پلیمری تقویت‌شده با الیاف FRP یکی از این نوع روش‌های تقویت و مقاوم‌سازی می‌باشد که به عنوان روشی نوین و البته کارآمد در سال‌های اخیر مطرح شده است.

مشخصات فیزیکی و مکانیکی فوق‌العاده کامپوزیت‌های FRP در کنار مزیت‌های گوناگون دلیل اصلی استفاده از آن‌ها در صنعت ساختمان به منظور تقویت و ترمیم سازه‌ها گردیده است. از مهم‌ترین مشخصه‌های کامپوزیت‌های FRP می‌توان به دارا بودن رفتار الاستیک خطی قبل از شکست ترد، نسبت مقاومت به وزن بالا، مقاومت در برابر اثرات محیطی،اجرای ساده، دسترسی نامحدود در اندازه، شکل و ابعاد و نیز عایق بودن اشاره نمود.

در روش استفاده از کامپوزیت‌های FRP برای تقویت تیرهای فولادی، کامپوزیت‌های FRP بر روی اجزای سطح مقطع تیر فولادی قرار می‌گیرد و منجر به مهاربندی آن‌ها در برابر کمانش موضعی می‌گردد. با توجه به نوع سطح مقطع عضو، شرایط تکیه‌گاهی و نیز مشخصات ابعادی بال و جان مقطع، چیدمان مختلفی برای جانمایی در مقطع تیر می‌توان برگزید. چند نمونه از نحوه چیدمان کامپوزیت‌های FRP برای تقویت تیر I  شکل در شکل پایین آورده شده است. البته ضخامت و ابعاد کامپوزیت FRP مورد استفاده برای تقویت تیر با توجه به عوامل مختلف نظیر شرایط محاسباتی و نیز ملاحظات اقتصادی می‌تواند به گونه‌ای انتخاب شود که قسمتی از مقطع را بپوشاند یا اینکه برای تقویت تمامی سطح مقطع مورد استفاده قرار گیرد.

از نحوه چیدمان کامپوزیت‌های FRP مورد استفاده برای تقویت تیر I

از نتایج تقویت تیرهای فولادی به‌وسیله کامپوزیت‌های FRP می‌توان به بهبود ظرفیت کمانش پیچشی- جانبی و افزایش بار بحرانی کمانش عضو اشاره نمود. بدین ترتیب با به تعویق انداختن کمانش پیچشی- جانبی و کاهش تغییر مکان‌های جانبی، می‌توان ظرفیت باربری تیر را افزایش داد.

ژاکت بتنی

در ساختمان های فولادی که نیاز به مقاوم سازی المان و افزایش شکل پذیری می باشد می توان از ژاکت بتنی استفاده نمود. استفاده از ژاکت بتنی در ستون ها سبب افزایش سختی و افزایش مقاومت ستون فلزی و همینطور مقاومت بیشتر المان در برابر کمانش می شود. استفاده از ژاکت بتنی در تیرها سبب افزایش ظرفیت خمشی و برشی تیر ها می شود. لازم به ذکر است که اگر در تیر ها از ژاکت بتنی استفاده شود می بایست به رعایت ضابطه تیر ضعیف- ستون قوی دقت شود.

تقویت اتصالات و المان ها با استفاده از ورق های مناسب

همان گونه كه در قسمت قبلي بدان اشاره شد بدليل عدم شناخت كافي از رفتار اتصالات، بسياري از آسيب هاي ايجاد شده در سازه ها از ضعف در طراحي يا اجراي اتصالات ناشي مي شود. بنابراين بررسي آسيب هاي وارد شده بر اتصالا ت در اثر زلزله هاي گذشته امري ضروري مي نمايد.
آسيب هاي اتصالات در اثر زلزله هاي گذشته را مي توان به آسيب هاي تير، ستون، جوش، اجزا و چشمه اتصال طبقه بندي نمود.
آسيب هاي وارده به اتصال ممكن است يكي از انواع فوق و يا چند نوع مختلف باشد. مشاهده وسيع اينگونه آسيب ها در اتصالات بر اثر زلزله هاي گذشته بسيار هشداردهنده ميباشد.

در طراحی اتصالات باید این نکته رعایت شود که اتصال باید قادر باشد بیشینه نیرو قابل تحمل المان را تحمل کند. در صورت عدم رعایت این موضوع، نیاز است اتصالات تقویت و مقاوم سازی شوند. در سازه های فولادی مخصوصا در قاب های خمشی اتصالات بخش بسیار مهمی از سازه می باشد.

ایجاد سختی در طبقات دارای پتانسیل طبقه نرم

چنانچه مشخص شود كه ضعف عمده سازه در كمبود سختي جانبي آن و در نتيجه تغيير مكا ن هاي زياد مي باشد، می توان با راهكارهايي مناسب مانند افزايش مهاربند يا ديوار برشي، سختي جانبي لازم را براي سازه فراهم نمود.

در چنين شرايطي اندركنش سازه موجود و سيستم باربر جانبي جديد بايد به دقت مورد بررسي قرار گيرد . چنانچه قاب مهاربندي شده و يا ديوار برشي داراي سختي زيادي باشد، ممكن است بخش قابل توجهي از بارهاي جانبي را به خود جذب كند . اگر افزايش ظرفيت با اضافه كردن قاب خمشي انجام گيرد به دليل نرمي قاب، اندركنش سازه موجود و قاب خمشي موجب توزيع بار بين هر دو سيستم مي شود. در اين حالت بايد رفتار اعضاي ترد سازه در اثر تغييرشكل هاي ساختمانِ بهسازي شده به دقت مورد بررسي قرار گيرد.

اضافه نمودن ستون

اضافه کردن ستون به طبقه نرم در دو جهت باعث بهسازی ساختمان می شود 1- به دلیل افزایش سختی 2- کاهش سطح بارگیر تیر که سبب افزایش ظرفیت باربری تیر می شود.

اضافه نمودن دیوار برشی

استفاده از ديوار برشي در سالهاي اخير، در ساختمانهاي نوساز و همچنين بهسازي ساختمانهاي موجود، مورد توجه قرار گرفته است. اين سيستم داراي سختي مناسب براي كنترل تغييرشكل سازه بوده و همچنين با ارضاي ضوابط طراحي، اين ديوارها داراي مكانيسم شكست شكل پذیر با اتلاف انرژي بالا  می باشد.
با توجه به مقاومت بالاي اين ديوارها، استفاده از آنها در ساختمان هاي بلند مرتبه بسیار اقتصادي بوده ولي در مورد ساختمان هاي با ارتفاع كم و متوسط، مسائل جانبي از قبيل تقويت اجزاي سازه اي مجاور به آن، تاثير زيادي بر جنبه هاي اجرايي و اقتصادي آن مي گذارند. نمونه اي از جزئيات اجرايي ديوار برشي جديد در شكل های 3 و 4 نشان داده شده است.

تقويت موضعي فونداسيون در دهان هاي كه ديوار برشي اضافه گرديده است

جزئيات اجرايي ديوار برشي جديد جهت بهسازي

اضافه نمودن مهاربند

اضافه کردن مهاربند به قاب های فولادی روش کارآمدی می باشد که در صورتی که ساختمان دارای سختی کم و یا جوشکاری و یا دتایل اتصالات نامناسب باشد می تواند به مقاوم سازی ساختمان فولادی کمک کند. لازم به ذکر است در صورتی که از مهاربند جهت مفاوم سازی ساختمان استفاده شود نیاز است ستون ها را جهت اطمینان از مقاومت در برابر کمانش موضعی کنترل نمود.

از مهاربندهای واگرا کمتر در بهسازی ساختمان های موجود استفاده می شود که دلیل آن عموما ضعف مقاومتی تیری است که صرفا برای بار ثقلی طراحی شده و بهسازی قسمتی از آن به عنوانتیر پیوند عموما پرهزینه و دشوار خواد بود. مهاربندهای فولادی هم محور، افزایش سختی، محدود نمودن چرخش در محل اتصالات تیر به ستون و کاهش تغییر مکان های کلی سازه و نسبی طبقات را باعث می شود. هر چند به دلیل کاهش زمان تناوب سازه، ساختمان باید برای مقادیر بزرگتری از نیروی زلزله کنترل شود.

نکته: در صورت اضافه نمودن مهاربند یا دیوار برشی نیاز است پی ساختمان مورد آنالیز قرار گیرد تا در برابر نیرو های وارده و بلندشدگی کنترل شود.

افزودن میانقاب

از روش هاي افزايش مقاومت و سختي جانبي سازه ها مي توان به اضافه نمودن ميانقاب به سازه اشاره نمود .اضافه کردن دیوار های میانقاب باعث افزایش سختی می شود و سبب می شود که زمان تناوب سازه تا حدود 20% کاهش یابد که این نشان دهنده تاثیر میانقاب در سختی سازه می باشد. در زمان استفاده از میانقاب برای تامین سختی باید اندرکنش المانها سازه ای با میانقاب را بررسی نمود.

با توجه به مصالح مصرفي، ميانقاب ها مي توانند آجري، بتني و … مي باشند. البته اضافه نمودن ميانقاب هاي بنايي به عنوان روشي براي افزايش مقاومت و سختي جانبي سازه ها به هيچ عنوان توصيه نمي شود زيرا تحت بارهاي لرزه اي، ميانقاب هاي بنايي تنها در برابر سيكل هاي اول بارگذاري مقاومت مي نمايند و وزن سازه را نيز به شدت افزايش مي دهند. ديوارهاي بتني در داخل قاب هاي ساختمان مي توانند مسلح و يا غيرمسلح باشند.

استفاده از ديوارهاي پركننده با مصالح بنايي و يا بتن مسلح در بهسازي ساختمان

اجرای دیوار باربر

در برخی مواقع به دلایل مختلف قادر به مقاوم سازی المان سازه ای نمی باشیم. یک راهکار مناسب اجرای دیوار باربر در زیر تیر می باشد که سبب می شود از خیز تیر را کنترل کرده و در باربری ثقلی به ستون های آسیب پذیر کمک کند. این روش در باربری ثقلی مفید می باشد و در برابر بار جانبی زیاد عملکرد مناسبی نداشته است.

اجرای دستک فشار و کششی برای مهار کنسول ها

در مواقعی که طول کنسول ها زیاد می باشد به دلیل بار بیش از حد کنسول و مولفه عمودی زلزله نیاز است که اقدام به مهار کنسول می باشد، جهت مهار کنسول ها نیاز است با توجه به نیروی وارده دستک های در بالا و یا پایین کنسول ها اجرا شود تا از خیز بیش از حد و اعمال نیروی خمشی مضاعف به ستون جلوگیری شود.

اجرای تیر فرعی مابین ستون

در برخی موارد تیر ها قادر به تحمل بار وارده نمی باشند و سبب خیز بیش از اندازه می شود، راه مناسب جهت مقاوم سازی این تیر ها استفاده از تیر های در مابین ستون در وسط دهانه می باشد که سبب می شود وزن دیوار روی تیر ها به نصف کاهش یابد . در این روش از مقاوم سازی می بایست اتصال تیر اضافه شده به صورت مفصل در نظر گرفت تا در برابر نیرو جانبی مقاومت نداشته باشد.

منبع : شرکت مقاوم سازی افزیر

 دلایل بازسازی ساختمان ها

دلایل بازسازی و مقاوم سازی ساختمان ها معمولا در موارد زیر خلاصه می شود:

1 - تغییرات در فضای داخلی و چیدمان فضاها شامل تغییرات در آشپزخانه و کابینت و یا کاشی و سرامیک  و تغییر محل اتاق، سرویس و پذیرایی

2- زیبایی ساختمان با به روز کردن المانهای آن

3- خرابی هایی حاصل شده در ساختمان و انجام اقدامات به موقع  به منظور ایجاد قابلیت بهره برداری مناسب( شامل فرسودگی لوله های آب و فاضلاب، موتورخانه ، عایق بندی پشت بام و..)

4- مقاوم سازی ساختمان و اجزای آن در برابر زلزله

 بازسازی ساختمان ها

برای اینکه تغییرات در دیوار و کف و آشپزخانه و به طور کلی تغییرات برای زیبایی ساختمان به درستی انجام شود و بهترین نتیجه کسب شود پیش از هر چیز به یک طرح اولیه زیبا و منطقی بر اساس فضای موجود نیاز است.این کار را به دست مهندسان طراح خبره بسپارید.

درصورتیکه طراحی قوی و متناسب با فضا انجام شود کافی است مصالح با کیفیت و با سلیقه استفاده شود تا ساختمان زیبا شود.تناسب رنگها،استفاده مفید ازفضاها،درنظرگرفتن فضای کافی و به کار بستن تجربه  از شروط مهم اجرای یک طرح بازسازی موفق است.

برای بازسازی منزل هزینه و زمان بسیار اهمیت دارد. برخی هزینه های بازسازی منازل مانند تعمیر لوله ها و وسایل سرمایش و گرمایش ضروری است.اما برخی هزینه ها قابل کاهش است.برای مثال به جای انتخاب سنگ و کاشی درجه یک می توان از مصالح درجه دو نیز استفاده کرد. اما به شرطی که کیفیت لازم و زیبایی نیز داشته باشد و بازسازی و تعمیرات ساختمان شما هرچه زیباتر اجرا شود. با توجه به شرایط بازسازی برنامه زمان بندی مناسب برای اجرای طرح با توجه به محدودیت هایی نظیر همسایه ها، شهرداری و .. الزامی است. همچنین در بازسازی منازل مسکونی قدیمی بایستی با در نظر گرفتن محدودیت های سازه بهینه ترین نحوه بازسازی انتخاب گردد. در این مورد نظر کارشناس در خصوص توجیه بازسازی یا تخریب و نوسازی منازل مسکونی قبل از هرگونه اقدامی الزامی می باشد.

بازسازی ساختمان ها با کاربری های مختلف

در حالت کلی (کاربری های عموماً غیر مسکونی، اداری و تجاری) روش های بازسازی ساختمان با کاربری هایی نظیر تاریخی، فرهنگی ،دفاعی و ..شامل هفت دسته می باشد که عبارتند از:

1-بازسازی سبکی یا آناستیلوزی:

به بازسازی سبک فضای معماری بناهای متعلق به زمانهای بسیار دور گویند که میزان ویرانی آنها به حدی زیاد است که از آنها جز عناصر ساختمانی محدود به جای نمانده است. بناهایی مورد مرمت آناستیلوزی قرار میگیرند که نمایانگر وجود سبک یا شیوه معماری خاصی باشد. در این روش بازسازی به این صورت انجام می پذیرد که تیکه گاه های جایگزین تکیه گاه های فرسوده قبلی می شوند اما به گونه ای که بیشترین شباهت را به نمای ابتدایی ساختمان دارد .

2- بازسازی حفاظتی ساختمان:

هدف اصلی آن نگهداری و حفاظت از بنا است. در بازسازی حفاظتی میزان مداخله در شکل و شرایط موجود تا آن اندازه است که بتواند استمرار شباهت بنای مرمت شده را در وضع موجود آن نسبت به وضع پیشین اش به دست دهد. در این روش ادعایی بر انجام تصمیم  فوق العاده ای چه فنی چه هنری فلسفی وجود ندارد.

3-بازسازی تکمیلی یا الحاقی:

بازسازی بخشهای از دست رفته بنای قدیمی به منظور تکمیل موجودیت کالبدی و کاربردی بنا و به خاطر شرکت دادن آن در زندگی عمومی محیط صورت می گیرد .

4- بازسازی با روش پاک سازی سبکی:

گاهی میزان دخالت و تعداد عناصری یا بخشهایی که به بنای اصلی اضافه شده اند، از طرف مرمت کننده بعدی افراطی و یا بیمورد تشخیص داده شود. در پی چنین برداشتی، آزاد کردن بنا از عناصری که نسبت به شکل اصلی ساختمان ناهمگن و اضافی تشخیص داده شود اقدام میگردد. حکم بر این که آنچه بعدها بر پیکره کالبدی بنا افزوده گشته یا از آن برگرفته شده و به شکل دگر با آن ترکیب شده، و باید از بین برود.

5-باز زنده سازی یا مرمت تاریخی:

به این ترتیب که نقش تاریخی بنا تعیین کننده چگونگی مرمت خواهد بود. درعمل، این نوع بازسازی از راه در هم آمیختن آناستیلوزی، آزاد کردن بنا از بخشهای غیر اصیل ونیز مرمت تکمیلی شکل میگیرد .

6- بازسازی استحکامی:

اقداماتی که برای استحکام بخشیدن و تضمین پایداری مجموعه های ساختمانی صورت میگیرد .

7-مرمت جامع:

در این نوع مرمت اقدامات برای برپایی و حفاظت و باززنده سازی بنا انجام داده میشود و ممکن است تمام سبکها مورد استفاده قرار گیرد. در این نوع مرمت علاوه بر برپایی و نگهداری بنا، عملکرد و احیای آن نیز اهمیت دارد.

خدمات قابل ارائه در این بخش پس از بازدید کارشناس به کارفرما ارائه می گردد.

خدمات قابل ارایه در بخش بازسازی ساختمان ها (آپارتمان ها)

• برداشتن تیغه, تیغه چینی و جابجایی فضاها,تخریب,دیوارکشی,مقاوم سازی آپارتمان وساختمان, تعویض پنجره قدیمی باپنجره یوپی وی سی تعویض درب ورودی آپارتمان با درب ضد سرقت ،اضافه کردن آسانسور در آپارتمان قدیمی
• ساخت کمد دیواری, آهنگری ساختمان آپارتمان,ساخت درب آهنی, ساخت محافظ بالکن و نرده بازسازی راه پله آپارتمان,تعویض سنگ راه پله آپارتمان,تعویض سنگ نما وپیچ رول پلاک سنگ نما,نوسازی آشپزخانه
• اضافه کردن اتاق خواب, ساخت حمام دستشویی توالت فرنگی ،سرویس بهداشتی در دیگرجاهای ساختمان, تبدیل سرویس بهداشتی (توالت ایرانی) به فرنگی و تغییر فرنگی به ایرانی
• رفع لرزش سقف یا ترک خوردگی اجزای ساختمان و انجام تعمیرات ساختمان
• رفع نم سرویس ها و پشت بام
• قیرگونی,ایزوگام,اسفالت
• لوله کشی سرد و گرم, نصب ابگرمکن نصب پکیج بجای شوفاژقدیمی و..
• گچ کاری, گچ بری,سفیدکاری,ایجاد نور مخفی,ابزارگچی
• موکت,کفپوش, دیوار پوش,لمینت,پارکت,دیوارپوش,سقف کاذب,کناف
• نقاشی ساختمان رنگ روغنی رنگ پلاستیک روغنی ,لکه گیری
• نصب کاغذ دیواری ایرانی وخارجی و ترکیب نقاشی و کاغذ دیواری
• سنگ انتیک شیشه تزیینی شیشه میرال
• سیم کشی رفع خرابی برق کاری,ایفون تصویری,دوربین مداربسته,انتن مرکزی
• ایجادفضای سبز و روف گاردن در پشت بام
• درب ریموت دار پارکینگی و کرکره ای

مراحل بازسازی افزیر

• بازدید رایگان کارشناس بازسازی شرکت و ارایه مشاوره به کارفرما با توجه به خواسته های وی
• ارائه طرح کارشناس با توجه به نظر کارفرما و با در نظر داشتن معیارهای مهندسی، زیبا شناسی، اقتصادی و…
• انجام عملیات اجرایی

در بسیاری از مناطق زلزله خیز جهان از جمله ایران تعداد زیادی از ساختمان های بنایی وجود دارند

 که بسیاری از آن ها برای بار های لرزه ای طراحی نشده اند.

  زلزله های اخیر نشان داده است که این ساختمان ها در برابر بارهای لرزه ای آسیب پذیر بوده و نیاز به مقاوم سازی دارند.  بر پایه تحقیقات به عمل

آمده بیش از 70 درصد از سازه های موجود در سرتاسر جهان ساختمان های بنایی هستند.

   زلزله های قوی و متوسط می توانند صدمات و خسارت جبران ناپذیری را بر این گونه سازه ها وارد نمایند که بخش عمده ی

    این خسارات برای سازه های بنایی است. بنابراین بررسی آسیب پذیری این نوع سازه تحت اثر زلزله دارای اهمیت خاصی می باشد .

  همچنین اغلب سازه هایی که دارای اهمیت تاریخی می باشند، با استفاده از مصالح بنایی ساخته شده اند.

از طرفی با توجه به اینکه خرابی و جایگزینی این ساختمان ها به دلایل بسیاری امکان پذیری نیست احتیاج به روش های مقاوم سازی ساختمان های غیر مسلح بیشتر احساس می شود. روش های متعارف متفاوتی برای مقاوم سازی موجود است که هر کدام از این روش ها بر پایه افزایش مقاومت و یا شکل پذیری دیوارهای غیر مسلح بنایی استوار است.
وزن زیاد، ضعف مقاومتی ملات، کمبود نسبی دیوارهای بنایی (تراکم کم) و وجود بازشوهای بزرگ باعث ضعف مقاومتی ساختمان شده و ساختمان با وجود انسجام کافی ممکن است قابلیت عملکردی مورد نظر را نداشته باشد.
سازه های بنایی به دو دسته بنایی مسلح و بنایی غیر مسلح تقسیم می شوند. سازه های بنایی مسلح سازه هایی هستند که محاسبات سازه ای برای آن ها به طور کامل انجام شده است و سازه های بنایی غیر مسلح سازه هایی هستند که محاسبات سازه ای برای آنها در نظر گرفته نشده اما المان ها و اجزایی برای مهار بار جانبی در آن تعبیه شده است.
ساختمان های بنایی از مصالح آجر و ملات ساخته شده اند که درز ملات این بناها به عنوان یک نقطه ضعف اصلی در بار جانبی زلزله می باشد. به این دلیل مودهای شکست ، لغزش درز ملات و کشش قطری در رفتار درون صفحه ای و کمانش خارج از صفحه دیوارها در زلزله های گذشته بیشترین عامل تخریب ساختمان را داشته است.

مکانیزم فرو ریزش ساختمان های بنایی

روش های مقاوم سازی سازه های بنایی

اصل ضروری در مقاوم سازی سازه های بنایی در برابر زلزله برای داشتن استحکام و مقاومت در برابر بارهای لرزه ای به هم پیوسته بودن سقف، دیوار و فونداسیون به یکدیگر است. در اصطلاح به این عملکرد سازه، عملکرد جعبه ای می گویند. علاوه بر این که سازه باید عملکرد جعبه ای خوبی داشته باشد میزان باز شو های آن نیز باید محدود و به خوبی مهار شوند.

مودهای شکست دیوار آجری

مود های شکست یک دیوار آجری مجزا به دو گروه عمده شکست درون صفحه ای و شکست برون صفحه ای تقسیم می شوند. در حالت شکست درون صفحه ای معمولا یکی از مودهای زیر رخ می دهد:
1. درصورتی که دیوار تحت بار قائم زیاد بوده و نسبت ارتفاع به طول دیوار کمتر از واحد باشد، مود شکست
برشی رخ می دهد.
2. همچنین اگر نسبت ارتفاع به طول بزرگتر از واحد باشد (تقریبا برابر2) و مقدار بار قائم بسیار زیاد باشد، باز هم امکان شکست برشی وجود دارد.
3. در صورتی که مقاومت برشی دیوار، اندک بوده و بار جانبی در مقایسه با بار قائم، بزرگ باشد، شکست برشی – لغزشی رخ خواهد داد .در این حالت معمولا نسبت ارتفاع به طول دیوار در حدود 1.5 به 1 می باشد.
4. در صورتی که مقاومت برشی دیوار به اندازه کافی باشد و نسبت ارتفاع به طول ستون در حدود 2 به 1 باشد، آنگاه شکست خمشی رخ می دهد.
در حالت شکست برون صفحه ای معمولا یکی از مودهای زیر رخ می دهد:
1. اگر تنش کششی منجر به شکست، موازی درزهای افقی آجرها باشد، ترک قائم در ارتفاع دیوار به وجود می آید. این شکست معمولا هنگامی رخ می دهد که طول دیوار بزرگ باشد.
2. اگر تنش کششی منجر به شکست، عمود بر درزهای افقی آجرها باشد، ترک افقی در میانه دیوار به وجود می آید .این شکست معمولا هنگامی رخ می دهد که ارتفاع دیوار بزرگ باشد.

مودهای شکست درون صفحه و برون صفحه دیوار آجری

تعمیر سطوح

تعمیر سطوح از روش های متداول مقاوم سازی می باشد. تکنیک های متفاوتی برای تعمیر سطوح وجود دارد که مهم ترین آن ها ملات با تور سیمی و بتن پاشی است. این روش ها به طور طبیعی با پوشش خارجی سطوح بر روی ظاهر معماری و تاریخی بنا تاثیر گذار بوده و از جمله نقاط ضعف این نوع مقاوم سازی می باشد.

ملات با تور سیمی

ملات با تور سیمی شامل چندین لایه از شبکه میلگرد با قطر کم و با چشمه های بسیار ریز است که در شکل زیر نمایش داده شده است. ملات سیمان با مقاومت بالا با ضخامتی در حدود 10 الی 55 میلی متر بر روی مش مذکور ریخته می شود.

بتن پاشی

یکی دیگر از روش های موجود برای مقاوم سازی ساختمان های بنایی غیرمسلح پوشش دادن دیوار و یا پایه ها با شاتکریت می باشد. روش کار بدین صورت است که پوشش بتن بر روی شبکه آرماتورهای موجود پاشیده می شود. در این روش اگر طراحی به درستی صورت پذیرد، فولادهای استفاده شده برای مسلح سازی ظرفیت بالایی از جذب انرژی را به ساختمان های بنایی غیرمسلح اضافه می نمایند. باید توجه نمود که حداقل آرماتورهای شبکه همان میزان آرماتور افت وحرارت جهت کنترل ترك باشد. برای این که دیوار و بتن پاشیده شده مانند یک جسم مرکب عمل کنند باید اتصالات برشی میان آن دو تعبیه شود. برای پر نمودن سوراخهایی که برای ثابت نگه داشتن اتصالات برشی به کار می روند نیز می توان از اپوکسی و یا گروت سیمانی استفاده نمود. ضخامت پوشش بتن پاشیده نیز با توجه به میزان لرزه خیزی منطقه متفاوت است که حداقل60 میلی متر می باشد. جهت ایجاد چسبندگی لازم میان آجر و پوشش شاتکریت باید ابتدا آجر را به حالت اشباع در آورد تا آب موجود در شاتکریت را جذب نکرده و سبب ایجاد ترك در بتن پاشیده شده نشود و سپس لایه ای مانند اپوکسی را برروی آجر پاشیده و بعد از آن بتن پاشیده شده را بر روی اپوکسی شوت نماییم. اگر بتن پاشی به طریقه بالا صورت پذیرد می توان مقدار بار نهایی ساختمان های بنایی غیر مسلح را افزایش دهد.

روش اصلاح نقاط ترک خورده

این روش به منظور ایجاد عملکردی یکنواخت و یکپارچه در دیوار بنایی استفاده می شود.
مراحل اجرای آن به صورت خلاصه به شرح زیر است:
الف) مقاوم سازی سازه بنایی با استفاده از دوخت قطعات بنایی در محل ترك با استفاده از میله فولادی
ب) مقاوم سازی سازه بنایی با استفاده از دوخت قطعات بنایی در محل ترك با استفاده از شبکه فولادی (مش فولادی)

افزودن دیوارهای داخلی جهت بهبود عملکرد لرزه ای ساختمان بنایی

افزودن پشت بند جهت مقاوم سازی سازه های بنایی

این روش یک روش مقاوم سازی ارزان برای سازه های بنایی محسوب می شود .این روش با مصالح مرسوم و ارزان قابل اجرا است. برای اجرای این روش نیروی متخصص لازم نیست و حتی معمارهای محلی در روستاها نیز قادر به اجرای آن هستند.

مقاوم سازی با بتن شاتکریت یا بتن پاششی

رایج ترین روش مقاوم سازی ساختمان های بنایی استفاده از شاتکریت بر روی دیوارها می باشد. این لایه علاوه بر ایجاد انسجام مناسب در دیوارهای بنایی مقاومت و شکل پذیری درون صفحه و برون صفحه دیوارها را نیز افزایش می دهد. در این روش ابتدا یک شبکه میلگرد بر روی دیوار قرار می گیرد که باید توسط بولت به دیوار دوخته شود. سپس بر روی این شبکه میلگرد بتن پاشیده می شود. شبکه میلگرد به همراه بتن پاشیده شده همانند یک لایه بتن مسلح بوده و باعث بهبود رفتار لرزه ای دیوار می شود.

شرح روش اجرایی شاتکریت در مقاوم سازی دیوار بنایی
در این روش، شبکه میلگردهای افقی و قائم به دیوار نصب شده و لایه هایی از بتن به روی شبکه میلگردها پاشیده می شود. این روش شامل مراحل ذیل می باشد:

• تعبیه شبکه میله گردهای افقی و قائم و اتصال آن بوسیله آرماتورهای دوخت به دیوارموجود
• عملیات پاشیدن بتن به ضخامت معین به سطح شبکه آرماتور(شاتکریت)
• اتصال شبکه آرماتوربه فونداسیون

پر کردن باز شوها

یک روش ساده برای مقاوم سازی در صفحه یک دیوار برشی پر کردن بخش و یا تمام پنجره ها یا درهای غیر ضروری میباشد. این عمل از تمرکز تنش که در گوشه های باز شوها تولید می شود و سبب ایجاد ترك است جلوگیری می نماید و همچنین باعث افزایش سختی جانبی دیوار می شود. نکته مهم در پر کردن بازشوها این است که قسمت های پر شده با قسمت های موجود به شکل در هم تنیده اجرا شود و یا نوعی از اتصالات برشی بین آن دو تعبیه شود. این عمل باعث ایجاد عملکرد واحد دیوارهای موجود با بازشوهای پرشده می گردد.

بزرگ کردن باز شوها

متناوبا بزرگ کردن بازشوها به وسیله حذف کردن بخشی از مصالح بنایی نیز یکی از راه حل های پیشنهادی می باشد. در این روش چون شکست برشی دیوار باعث آسیب بیشتر خواهد شد، در بعضی حالات با افزایش نسبت ارتفاع به طول دیوار میتوان شکست برشی را تبدیل به شکست خمشی نمود. این تکنیک برای افزایش نسبت طول به عرض پایه ها به کار برده می شود و باعث می شود تا رفتار آن از حالت برشی به حالت خمشی تبدیل شود. این عمل شکل گسیختگی را از حالت شکننده به شکل پذیر تغییر می دهد.

افزایش بارهای قائم

افزودن بارهای قائم به ساختمانهای بنایی غیرمسلح معمولا عملکرد دیوار را تحت بارهای داخل و خارج از صفحه بهبود می بخشد. بارهای قائم در کنار هم نگه داشتن ماتریس بنایی کمک میکند و همچنین بعد از وقوع ترك سبب تولید نیروهای اصطکاکی بیشتری می شود. در این روش، مقاوم سازی میتواند به سادگی و با افزودن وزن سازه انجام شود و یا با اجرای میله و یا کابلهای پس تنیده تنش قائم بر روی اجزا دیوار اعمال کرد. البته این روش باید به دقت انجام گیرد زیرا به مانند نیروهای قائم تنشها روی ساختمان های بنایی غیرمسلح افزایش می یابد و می تواند به گسیختگی شکننده ناشی از خرد شدگی منجر شود. همچنین طراح باید افت کشش ناشی از خزش و انقباض مصالح بنایی را در محاسبات وارد نماید.

تقویت اتصالات دیوار دیافراگم

یک مشکل عمده در رابطه با ساختمانهای بنایی غیرمسلح ناکافی بودن و یا کاهش یافتن پیوستگی میان دیوار و دیافراگم است. این ارتباط از آنجا که سبب مهار بندی دیوار می شود و در مورد دیافراگم های صلب دیوارهای موازی را مجبور می نماید تا با یکدیگر عمل کنند، معیار مهمی در رفتار کلی ساختمان می باشد.

تعبیه شبکه میله گردها و اتصال آن به دیوار موجود

1. کلیه اندودهای دیوار آجری (پلاستر گچ و گچ خاك) با هر ضخامتی که دارند برداشته شوند. در حین انجام این کار باید توجه شود که به سطح دیوار آجری آسیبی نرسد، همچنین بعد از برداشتن پلاسترها باید سطح دیوار با برس فلزی تمیز شود.
2. سوراخ هایی به فاصله افقی 25 سانتی متر و عمودی 50 سانتی متر از هم به عمق 20 سانتی متر روی دیوار آجری به منظور قرار دادن آرماتور های دوخت ایجاد شود. آرماتورهای برشگیر (دوخت)، با طول حداقل 30 سانتی متر که قسمت انتهایی آنها به صورت قلاب 180 درجه با طول خم 4سانتی متر می باشد، در سوراخ ها قرار داده می شوند و در نهایت سوراخها با چسب اپوکسی پر شده تا آرماتورها در جای خود محکم شوند ( انجام این مرحله با روش خاص شرکت مجری تخصصی کاشت بلامانع است).
3. در مرحله بعد باید شبکه هایی از آرماتورهای افقی و قائم روی سطح دیوار قرار داده شوند. به همین منظور آرماتورهای 6φ
با فواصل افقی و عمودی 6 سانتی متر روی دیوار قرار داده شده و برای اینکه آرماتورها در روی دیوار آجری محکم شوند تا در هنگام بتن پاشی از آن جدا نگردند، لازم است در محل تقاطع با آرماتورهای برشگیر با مفتول به آنها وصل شوند.
4. در این مرحله باید عملیات شاتکریت، تا جایی که شبکه های آرماتور درون بتن مدفون گردند، انجام شود. به همین منظور باید ضخامت بتن پاشیده شده بر سطح دیوار حداقل 8 سانتیمتر باشد. مقاومت بتن شاتکریت حدود 100 کیلو گرم بر سانتی متر مربع می باشد. پاشش شاتکریت به دیوار به دو صورت پاشش » تر «و » خشک « قابل انجام است. در روش پاشش تر بتن تازه با هوای فشرده مخلوط شده و با پمپ به دیوار بنایی پاشیده می شود. در روش پاشش خشک بتن خشک با هوا مخلوط شده و پس از هدایت به محل، باآب پرفشار نیز مخلوط و سپس به دیوار پاشیده می شود. در روش پاشش خشک، فشار هوا در پمپ برای
طول لوله 30 متر باید حداقل 0.3 مگا پاسکال باشد و برای طولهای بیشتر به ازای هر 05 متر،0.033 مگا پاسکال به فشار اضافه می شود .همچنین فشار آبی که در روش خشک به مخلوط تزریق می شود حداقل 0.1 مگا پاسکال بیشتر از فشار هوای مخلوط است.

تزریق اپوکسی و گروت

برای اجرای این روش بایستی تجهیزات تزریق رزین خریداری شود؛ ولی این روش میزان مصرف رزین را به سبب اینکه تنها نیاز به پر کردن ترك ها وجود دارد، بهینه می کند. برای اجرای این روش نیز حداقل یک نیروی متخصص لازم است. از جمله راههای متداول مقاوم سازی بوده که در این روش برای برگرداندن مقاومت ساختمانهای بنایی غیر مسلح، تركها و حفره های توخالی که به علت تخریب شیمیایی و فیزیکی سطح یا فعالیتهای مکانیکی به وجود آمده است توسط گروت یا اپوکسی پر می شود. برتری این روش نسبت به روش تعمیر سطوح عدم تخریب سطح و به تبع آن حفظ زیبایی معماری و بافت تاریخی ساختمان های بنایی غیر مسلح است. موفقیت این روش به تکنیک تزریق و یکسان بودن مقاومت، مدول الاستیسیته و مشخصات حرارتی گروت با مصالح بنایی موجود بستگی دارد.
برای تركهای کوچکتر از 5 میلیمتر از رزین اپوکسی و برای تركهای بزرگتر و حفره ها میتوان از گروت های 8 میلیمتر پیشنهاد شده که از گروت سیمانی همراه با ماسه استفاده نمود. بررای سوراخهای بزرگتر از 8 میلی متر پیشنهاد شده که از گروت سیمانی که دارای سیمان پرتلند تیپ 3 همراه با مواد منبسط کننده و نسبت آب به سیمان 75 استفاده شود.

دوخت فونداسیون

برای مقاوم سازی کامل ساختمان باید مقاوم سازی فونداسیون آن نیز در صورت نیاز به نحو مطلوبی انجام گردد تا بتواند نیروهای ناشی از زلزله را به خاك منتقل نماید. در صورت عدم مقاومت کافی فونداسیون تحت لنگرهای خمشی و نیروهای برشی وارده از طرف سازه دچار گسیختگی می گردد. همچنین در صورت عدم کفایت سطح تماس فونداسیون با خاك زیر آن احتمال تسلیم شدن خاك و در نتیجه ایجاد نشست ماندگار خاك زیر پی افزایش می یابد. برای تقویت فونداسیون موجود می توان شبکه هایی از آرماتور در اطرف پی موجود در نواحی ضعیف قرار داد و بتن ریزی نمود. اتصال فونداسیون الحاقی به فونداسیون جدید توسط آرماتورهای دوخت صورت می گیرد. از آن جاییکه مصالح لازم برای اجرای این روش به آسانی پیدا می شود و اجرای آن نیز بسیار راحت است، هزینه این روش بسیار پایین است. برای اجرای این روش نیروی متخصص لازم نیست و حتی معمارهای محلی در روستاها نیز قادر به اجرای آن هستند و این مسائل این روش را به عنوان روشی آسان برای مقاوم سازی دیوارهای بنایی ترك خورده مبدل کرده است.

استفاده از روش مقاوم سازی با مصالح FRP

سابقه استفاده از مصالح در صنعت ساختمان کشور ایران به حدود یک دهه می رسد اما امروزه استفاده از کامپوزیت های با زمینه پلیمری در بهسازی سازه ها از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است که دلیل اصلی آن نیاز به افزایش عمر بهره برداری و ارتقای اساسی زیرساخت ها در تمامی نقاط دنیا می باشد.
الیاف FRP می توانند توسط روش های دستی، دورپیچی با دستگاه مکانیزه، دستگاه آغشته ساز الیاف و…
بر روی المان های مورد نظر نصب گردند.
1. آماده سازی سازه مقاوم سازی: قبل از هرگونه اقدام به تقویت با ورقه های FRP بایستی در صورت نیاز بتن تخریب شده را جدا کرده و در صورت رسیدن به آرماتور خورد شده اقدامات مربوط به ترمیم و یا تعویض آن ها را صورت دهیم.
2. به کار بردن آستری یا پرایمر FRP: برای افزایش چسبندگی و جلوگیری از جدایش ورقه FRP از لایه چسب یا رزین اپوکسی بین بتن و ورقه، با غلتک یک لایه اپوکسی FRP با لزجت کم به طور موضعی روی سطح مورد نظر به عنوان پرایمر می مالند.
3. بتونه کردن سطح مقاوم سازی: یک لایه چسب FRP با ویسکوزیته بالا برای پرکردن خلل و فرج و فرورفتگیها در محلهای مورد نیاز به کار برده می شود. چسبندگی مناسب الیاف یا لمینت FRP با اجرای مستقیم مصالح ترمیم بر روی لایه زیرین که به درستی آماده شده است حاصل می شود.
4. بریدن شیت بر روی یک سطح تمیز و آماده که عاری از هر گونه آلودگی، چسب و ناصافی است ورقه FRP مطابق مشخصات و جزئیات ارائه شده بریده می شود.
5. اشباع کردن الیاف FRP: در پروژه های بزرگ مقاوم سازی ورقه ها با دستگاه های گرداننده خاص در کارخانه اشباع می شوند و لایه اپوکسی یا ماتریس رزین به آن اضافه می شود و فقط کافی است در محل مورد نظر چسبانده شود ولی در کارهای کوچکتر در محل کارگاه رزین FRP روی سطح موردنظر مالیده شده سپس ورقه FRP خشک و بدون چسب بر روی سطح چسبانده می شود.
6. نظارت بر کنترل کیفیFRP: در زمان عمل آوری 2 تا 6 ساعت بسته به شرایط حاکم، سطح مقاوم سازی شده با FRP چک و کنترل می شوند تا هیچ گونه حباب هوا بین لایه FRP و بتن حبس نشده باشد و خم شدگی یا بیرون زدگی وجود نداشته باشد.
7. اطمینان از کیفیت اجرای مقاوم سازی باFRP: گزارش های کنترل کیفیت تهیه شده و به خوبی نگهداری می شوند تا اطمینان از اجرای موفقیت آمیز ترمیم، تقویت و تعمیر با FRP حاصل شود.
8. لایه رویه FRP: پس از عمل آوری و نظارت بر کیفیت اجرای مقاوم سازی، ورقه های FRP به منظور حفاظت، نگهداری و حفظ زیبایی و معماری با یک لایه بتن رویین یا ماده ای دیگر پوشانده می شوند.

منبع : افزیر

با توجه به زلزله‌خیز بودن کشور ایران احیای ساختمان‌های آسیب‌دیده در کنترل بحران پس از زلزله و همچنین حفظ سرمایه ملی مؤثر از مسائل مهم و ضروری می‌باشد. زلزله به همه سازه‌ها آسیب وارد خواهد کرد که گاه این آسیب همراه با تخریب کامل خواهد بود و گاه با تخریب قسمتی از ساختمان خواهد بود که این تخریب خود به طرق مختلفی رخ می‌دهد که در اکثر موارد می‌شود با مقاوم سازی و ترمیم سازه‌ها کاربری آن را دوباره احیا کرد. حال به چندین روش این مقاوم‌سازی در سازه‌های فولادی آسیب‌دیده زلزله می‌پردازیم.

انتخاب روش مناسب برای مقاوم‌سازی سازه های فولادی تخریب شده در زلزله

دو روش عمده برای ارتقاء شرایط موجود به منظور مقابله با آثار مخرب زلزله به صورت زیر است:

کاهش دادن نیروی زلزله وارد بر ساختمان

نیروی زلزله وارد بر ساختمان با وزن آن نسبت مستقیم دارد، بنابراین با کاهش وزن ساختمان می‌توان نیروی زلزله وارد بر ساختمان را کم کرد،برای این منظور می‌توان از طریق تبدیل کردن دیوارهای سنگین به دیوارهای سبک،استفاده از بتن سبک سازه‌ای، سبک کردن سقف‌ها و کم کردن طبقات اقدام کرد.

افزودن سیستم سازه‌ای جدید برای مقابله با نیروی زلزله

یکی از راه‌های بسیار مؤثر برای مقابله با نیروی زلزله، افزودن سیستم‌های سازه‌ای جدید به ساختمان می‌باشد. این روش در سالیان اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است و می‌توان مهم‌ترین روش‌های قابل انجام را به شرح زیر نام برد:

• افزودن سیستم دیوار برشی در یک قاب ساختمانی بتن آرمه با یا بدون دیوار برشی
• استفاده از مهاربندی‌های هم‌مرکز (CBF)
• استفاده از مهاربندی‌های غیر هم‌مرکز (EBF)
• استفاده از میانقاب‌ها
• استفاده از بادبندهای میراگر ویسکو الاستیک

لازم به توضیح است که استفاده از هر یک از روش‌های فوق به تنهایی یا به صورت ترکیبی با روش‌های دیگر منوط به مطالعه کامل سازه می‌باشد و باید مورد به مورد بررسی گردد.

تعمیر و تقویت لرزه‌ای اعضای ساختمانی موجود

دورپیچ کردن با فولاد، افزایش سطح مقطع بتن با بتن‌ریزی و اضافه کردن آرماتور، استفاده از صفحات فولادی، استفاده از آرماتور خارجی، تزریق اپوکسی، بخیه زدن، پیش تنیدگی خارجی و استفاده از روش‌ها و مصالح نوین مانند میراگرها، سیمان الیافی، مواد مرکب سیمانی وFRP ها از جمله روش‌هایی هستند که اعضای ساختمانی بسته به درجه مقاومت ساختمان در برابر زلزله، سطح خسارت محتمل، نوع اعضاء و اتصالات آن‌ها  می‌تواند به وسیله آن‌ها تعمیر و تقویت شوند. روش‌های فوق‌الذکر به جز روش‌های استفاده از مصاح نوین، از روش‌های متداول و مرسومی می‌باشند که برخی از آن‌ها سالیان درازی است که برای تقویت سازه‌های فولادی استفاده می‌گردد.

در این روش از ورق فولادی نازک جهت پوشش ستون‌ها استفاده می‌شود. پوشش ستون‌ها به صورت کامل بوده و دورتادور ستون توسط ورق‌های فولادی که ضخامتی بین 4 تا 8 میلی‌متر دارند پوشیده می‌شود.این ورق‌ها به طور پیوسته به یکدیگر جوش داده می‌شوند. پوشش استوانه‌ای شکل حاصل بر روی بتن در مهار تنش‌های محیطی ستون عملکرد مناسبی از خود نشان داده است. در صورت مستطیل بودن ستون می‌توان دو ورق L شکل ویل چهار تسمه فولادی قائم را به یکدیگر(توسط چهار نبشی)جوش داد. در این روش شکل‌پذیری و مقاومت محوری ستون به طور موضعی افزایش می‌یابد.فضای خالی بین بتن و پوشش فولادی توسط پرکننده‌هایی نظیر دوغاب سیمان منبسط شونده و یا بتن  اشغال می‌گردد. این روش ابعاد سازه را تغییر نمی‌دهد ولی وزن سازه با استفاده از ورق‌های فولادی افزایش قابل ملاحظه‌ای می‌یابد.

افزایش سطح مقطع با بتن‌ریزی و اضافه کردن آرماتور

از این روش نیز برای ستون‌هایی که دچار آسیب‌دیدگی شده باشند استفاده می‌شود. این روش ظرفیت باربری ستون را افزایش داده و در عین حال می‌تواند مرمت عضو را نیز شامل گردد. استفاده از این روش بر حسب موقعیت ستون و فضاهای قابل دسترسی اطراف ستون می‌تواند در یک،دو،سه یا هر چهار طرف ستون انجام گیرد. مسلح کننده بتن در این روش می‌تواند پروفیل، ورق فولادی و یا آرماتور باشد. با این روش مقاومت محوری وبرشی ستون افزایش می‌یابد ولی مقاومت خمشی ستون به علت عدم عبور مسلح کننده‌ها از سقف افزایش نمی‌یابد. در صورت تقویت  نمودن ستون بین طبقات ممکن است کل سازه رفتار نامناسبی از خود نشان دهد و کمکی در برابر زلزله ننماید. از این‌رو توصیه می‌شود دیوار برشی هم در این‌گونه مواقع به سیستم اضافه شود و یا آرماتور طولی تقویتی از میان سوراخ‌های ایجاد شده در دال سقف عبور نموده و در محل اتصال تیر به ستون بتن‌ریزی گردد.

تزریق اپوکسی

عمل تزریق جهت مرمت تیرهای با ترک‌های جزئی به کار می‌رود. در صورت تمیز بودن سطوح تماس بتن می‌توان با تزریق رزین‌های اپوکسی  با روانی بالا مقاومت کشششی-برشی سازه را بهبود بخشید. چون ترک در اثر تنش‌های کششی به وجود می‌آید، چنانچه این تنش‌ها پس از تعمیر  ترک باز هم بوجود آیند ترک مجدد ایجاد خواهد شد. چنانچه برطرف کردن این تنش‌ها غیر ممکن باشد توصیه می‌شود که در طول سطح ترک یک برش به عنوان درز انقباض یا جابه‌جائی استفاده شود.

استفاده از آرماتور خارجی

در این روش آرماتورهای معمولی از بیرون به مقطع تیر بسته شده و در دو انتهای آن مهار می‌گردند. البته لازم به ذکر است که مهار آرماتورها در انتهای تیر بسیار مهم و حساس بوده و از نظر اجرا مشکل و پرهزینه می‌باشد. میلگردهای خارجی را می‌توان با عبور دادن از سوراخ‌های صفحه‌ای که پشت ستون تعبیه شده و پیچ کردن آن‌ها به صفحه مهار نمود. البته این راه از لحاظ اجرا به دلیل نیاز احتمالی به سوراخ کردن ستون مشکل و یا حتی غیر ممکن خواهد بود. به همین سبب روش دیگری پیشنهاد شده است، بدین صورت که با پوشش محل اتصال تیر و ستون به‌وسیله ورق و جوش دادن یک صفحه فولادی ضخیم به آن می‌توان میلگردها را به راحتی مهار کرد. برای اینکه میلگرد تحت اثر وزن خود دچار خیز نشود با رزوه کردن انتهای میلگرد می‌توان آن‌ها را به صفحه فولادی پیچ نمود و با پیچاندن مهره، انتهای آن را تحت کشش قرار داد. برای اینکه میلگردها از جای خود نلغزند می‌توان پس از پیچاندن مهره دو انتهای آن را به صفحات فولادی جوش داد.

استفاده از پیش تنیدگی خارجی

این روش از طریق ایجاد پیش تنیدگی در کابل‌هایی که از بیرون در امتداد طول سازه تعبیه می‌گردند انجام می‌شود. تاریخچه استفاده از پیش تنیدگی خارجی به بعد از جنگ جهانی دوم بر می‌گردد که به علت بکارگیری نامناسب آن، نتیجه خوبی به دست نیامد. بین سال‌های1960 تا 1970 تنها تعداد محدودی پل با استفاده از این روش تقویت شدند. این روش به چندین علت از جمله مسائل مربوط به حفاظت کابل در برابر خوردگی مورد توجه قرار گرفت. اما بعد از چندین سال این روش در فرانسه با شیوه‌ای مناسب و مطلوب توسعه داده شد و در حال حاضر به عنوان روشی جامع در تقویت اعضای سازه‌ای کاربرد دارد. امروزه عملاً تمام پل‌های بزرگ با این روش مقاوم می‌شوند. تجربه مقاوم‌سازی پل‌ها با این روش، طراحان را با تعریف و کاربرد پیش تنیدگی خارجی در طراحی سازه‌ها آشنا ساخت. با وجودی که این روش در ابتدای امر به عنوان یک روش مقاوم‌سازی مطرح گردید، اما پس از فراموشی در یک دوره کوتاه‌مدت، دوباره با کاربردی جدید در طراحی سازه‌ها، علاوه بر کاربرد به عنوان یک روش مقاوم‌سازی مطرح گردید. کمیته آیین‌نامه ACI224 پیش تنیدگی خارجی را به عنوان یک روش تحلیلی برای مقاوم‌سازی مطرح کرده است. در بکارگیری این روش باید به سه موضوع توجه ویژه مبذول داشت :

1) طرح مهارها

2) نصب انحراف دهنده‌ها

3) محافظت کابل‌ها در برابر خوردگی

امروزه مقاوم‌سازی با کابل‌های پیش‌تنیده خارجی یک روش بسیار کاربردی می‌باشد. اما بکارگیری آن نیازمند مهارت خاص و استفاده از تجهیزات مدرن است، لذا انجام آن، محدود به کشورهای پیشرفته و در حال توسعه می‌باشد.

استفاده از صفحه فولادی

این روش پس از پیشرفت صنعت شیمی و ساخت چسب‌های اپوکسی در حدود 30 سال پیش مطرح شد و در حال حاضر در تمام دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه کاربرد آن در آمریکای شمالی محدود شده است. در این روش صفحات فولادی توسط چسب اپوکسی به زیر تیر چسبانده می‌شوند. در این صورت عملاً افزایشی در عمق عضو و وزن مرده ایجاد نخواهد شد. علاوه بر اتصال با چسب، می‌بایست انتهای ورق‌ها را با روش‌هایی ویژه به تیر متصل نمود تا از لغزش و جدا شدن آن‌ها از تیر جلوگیری به عمل آید. روش مذکور متنوع، انعطاف‌پذیر، اقتصادی و مناسب است. آنچه در این روش باید کنترل گردد محکم شدن ورق، محافظت در مقابل حریق، شناخت خواص اپوکسی و آماده‌سازی درست سطح بتن و فولاد می‌باشد.

رفتار مطلوب سیستم مرکب حاصل بستگی بسیاری به چسبندگی لایه بین بتن و صفحه فولادی دارد. لذا آماده‌سازی دقیق سطح تماس بتن و صفحه فولادی از ملزومات کاربرد این روش است. محدودیت‌هایی نیز در انتخاب ضخامت ورق وجود دارد چرا که ضخامت نسبتاً زیاد ورق فولادی می‌تواند ترک افقی و جدا شدن آن از بتن تیر را سبب شود. با افزایش عرض ورق، احتمال شکست در چسبندگی و با افزایش ضخامت چسب، احتمال لغزش بین بتن و ورق بیشتر می‌شود. ورق‌های تقویتی فولادی با نسبت عرض به ضخامت (b/t) کمتر از 50 ، به علت تولید تنش‌های بیشتر در مجاورت انتهای صفحات، با شکست زودرس قبل از تخریب خمشی شکل‌پذیر از بین می روند. یادآور می‌شود این روش در محلی از تیر که پوشش بتن روی آرماتور از بین رفته باشد قابل‌اجرا نیست.

امروزه جهت مقاوم‌سازی سازه‌های موجود ،روش‌ها و مصالح نوینی که نتیجه تحقیقات زیادی می‌باشند وجود دارند که در ذیل به چند مورد از آن‌ها بطور خلاصه اشاره شده است:

میراگر اصطکاکی

این میراگر به عنوان قسمتی از سیستم مهاربند جانبی،شامل صفحات فولادی می‌باشد که به یکدیگر بولت شده‌اند و عموماً در قسمت وسط مهاربند x شکل قرار می‌گیرد. سیستمی نظیر این میراگرها وجود دارد که می‌توان آن را بوسیله اتصالاتی در محل تیر-ستون تعبیه نمود. این میراگرها انرژی زلزله را بواسطه لغزش صفحات فولادی بر روی یکدیگر به انرژی گرمایی تبدیل می‌نماید.

سیمان الیافی یا سیمان مسلح شده با الیاف (FRC)

این ترکیب تشکیل شده است از یک شبکه الیاف شیشه با مقاومت بالا و یک لایه نازک سیمان مسلح شده به الیاف. با اضافه نمودن پوشش FRC بر روی دیوار مصالح بنایی غیر مسلح ،مقاومت و شکل‌پذیری آن بدون افزایش سختی، افزایش می‌یابد.

مواد مرکب سیمانی

مواد مرکب سیمانی شکل‌پذیر نظیر (ECC (Engineered Cementitious composites  نمونه‌ای از نسل جدید مصالح می‌باشند که مزیت‌ها و قابلیت‌های زیادی از قبیل جذب انرژی بالا ،مقاومت کششی و فشاری زیاد، قابلیت شکل‌دهی، قابلیت اتصال با بولت ،جوش و گروت برای استفاده در مقاوم‌سازی ساختمان‌های موجود دارند.

رفتار شبه سخت‌شوندگی کرنش (Pseudo Strain Hardening) در پاسخ تنش، این مصالح را منحصر به فرد ساخته است.

مواد تشکیل‌دهنده آن عبارتند از آب،سیمان ،ماسه، الیاف و مقداری مواد شیمیایی افزودنی. بطور کلی به دلیل مقدار کم الیاف مورد نیاز (در حدود2% حجم) نحوه مخلوط کردن آن، شبیه بتن می‌باشد. جهت دستیابی به رفتار منحصر به فرد این مصالح، می‌بایستی از الیاف‌هایی با مشخصات خاص استفاده نمود.

کاربرد مصالح FRP در مقاوم‌سازی سازه‌هاي فولادي

کاربردهاي بسیار زیادي از مصالح FRP چسبانده شده به سازه‌های بخصوص فلزی فولاد و چدن وجود دارد. ابتدا به چند مورد از کاربرد مصالح FRP در سازه‌های فلزي اشاره می‌کنیم و در نهایت به تشریح کاربرد لمینیتهاي CFRP در تقویت تیرورق‌های فولادي خواهیم پرداخت.

کاربرد FRP در تیرهاي کامپوزیتی و تیر ورق‌های فولادي

تقویت تیرهاي فولادي با مصالح کامپوزیتی را به دو قسمت تقویت تیرهاي سالم و تیرهاي آسیب‌دیده می‌توان تفکیک کرد. بیشتر تحقیقات انجام شده در زمینه مقاوم‌سازی تیرهاي فولادي سالم با مواد پلیمر کامپوزیت، مربوط به تیرهاي فولادي مرکب با دال بتنی می‌باشد. این نوع تیرها کاربرد فراوانی در سازه‌های پل و ساختمان دارند. مزیت این نوع تیرها در استفاده فولاد در کشش و بتن در فشار می‌باشد و علاوه بر این دال بتنی وظیفه مهار جانبی بال فشاري را نیز بعهده دارد. تحقیقات انجام شده نشان‌دهنده کاراییروش مقاوم سازی تیرهاي مختلط فولاد و بتن با مواد FRP در بهبود مقاومت نهایی آنها میباشد اما سختی آنها به مقدار کمی افزایش مییابد. براي نمونه توکلی زاده و سعادتمنش تحقیقات تحلیلی و تجربی روي تیرهاي فولادي 30×W14  مختلط با بتن انجام دادند. آنها دو ردیف ورق CFRP به عرض 57 میلیمتر و ضخامت 17.2 میلیمتر روي بال کششی در دو طرف جان چسباندند. ورق‌هاي CFRP از سه نوع یک لایه، سه لایه و پنج لایه مورد استفاده قرار گرفتند. آزمایش خمش چهارنقطهاي روي تیرهاي به طول 4780 میلی‌متر انجام دادند و افزایش بار نهایی براي نمونه‌هاي مقاوم شده با یک لایه، سه لایه و پنج لایه CFRP به ترتیب 44 ،51 و 76 درصد بوده است. همچنی مقدار کرنش کششی در بال ها در یک سطح بار مشخص، براي نمونه‌هاي یک لایه، سه لایه و پنج لایه حدود 21 ،39 و 53 درصد کاهش یافتند و نیز مشاهده شد در نمونه‌هاي با یک لایه CFRP ، مقدار تنش موجود در ورق تقویتی بعد از بار نهایی حدود 75 درصد کاهش یافت، در حالیکه مقدار متناظر براي ورقه‌هاي پنج لایه در حدود 42 درصد بوده است.

استفاده از ورق روسری و زیر سری مضاعف

در صورتی که از جوش ورق های زیر سری و رو سری به ستون اطمینان نباشد، استفاده از ورق های زیر سری و روسری مضاعف می تواند در برنامه کار قرار گیرد. در صورتی که هیچ اطمینانی از جوش ورق روسری موجود به ستون نباشد و یا این جوش از ین رفته باشد، ضخامت ورق روسری و زیر سری باید برای لنگر خمیی تیر طراحی شود. اما اگر اضافه کردن وقت زیر سری و رو سری به منطور تقویت وضعیت موجود باشد، ضخامت آن با توجه به های موجود تعیین می گردد.

استفاده از ماهیچه

اضافه کردن یک مماهیچه باعث انتقال مفصل خمیری از بر ستون به خل تیر می شود. اضافه نمودن ماهیچه در صورت امکان تنها در بال تحتانی تیر نصب شود.

استفاده از مقاطع Tشکل

با استفاده از مقطع T شکل نیز می توان اتصال فولادی را بهسازی لرزه ای نمود. در بعضی از موارد، مقطع را تنها در بال پاییینی اتصال اجرا می نمایند که یا استفاده از این روش می توان بدون تخریب دال، ذاتصال را بهسازی لرزه ای نمود.

روش‌های مقاوم سازی شالوده‌ها

مقاوم نمودن شالوده‌ها به دو روش زیر انجام می‌گردد.

الف) افزایش مقاومت تکیه‌گاه(خاک) شالوده بوسیله ایجاد ‍پی‌های اضافی بزرگتر زیر پی‌های موجود

ب) افزایش وزن شالوده بوسیله پی‌های اضافی و بستن آن‌ها به پی‌های موجود و غیره

برای مقاوم سازی سازه ها و ساختمان ها روش های زیادی وجود دارد که برخی از روش های رایج درمقاوم سازی سازه ها عبارتند از:

مقاوم سازی با FRP

بطور کلی مقاوم‌سازی سازه‌های فولادی موجود برای تقویت آن‌ها به منظور تحمل بارهای وارده، بهبود نارسایی‌های ناشی از فرسایش، افزایش شکل پذیری سازه یا سایر موارد با استفاده از مصالح مناسب و شیوه‌های اجرایی صحیح انجام می­گردد. امروزه استفاده از الیاف FRP به‌عنوان یک ضرورت در جایگزینی مصالح سنتی و شیوه‌های موجود شناخته می‌شوند. سیستم اف آر پی FRP  بدین صورت تعریف می­شود که الیاف و رزین‌ها برای ساخت چند لایه مرکب مورد استفاده قرار می‌گیرند، به نحوی که رزین‌های مصرفی (رزین اپوکسی) به منظور چسباندن چند لایه مرکب به سطح بتن زیرین و پوشش‌ها به منظور محافظت مصالح ترکیب شده استفاده می‌شوند. استفاده از FRP  به دلیل وزن کم‏‏، سرعت اجرای بالا‏، مقاومت بالا و عدم ایجاد محدودیت معماری بسیار مورد توجه می‌باشد.

مقاوم‌سازی با اضافه نمودن دیوار برشی و یا بادبند

استفاده از دیوار برشی بتنی در  ساختمان‌ها یکی دیگر از روش‌های مقاوم‌سازی ساختمان می‌باشد. به علت سختی بیشتر دیوار برشی نسبت به بادبند، تعداد دهانه‌های لازم برای تعبیه دیوار برشی کمتر از دهانه‌های لازم برای بادبند است که در نتیجه طرح مقاوم‌سازی مشکلات کمتری در زمینه معماری بوجود می‌آورد. برای اتصال دیوار به ستون باید از خاموت‌های دورپیچ ستون یا بولت به عنوان برش گیر در ارتفاع ستون استفاده کرد. همچنین برای اتصال دیوار به سقف هم باید تمهیداتی اندیشید. نکته مهم دیگری هم که در مورد استفاده از دیوار برشی باید به آن توجه کرد این است که به علت نیروی زیادی که در پی دیوار برشی بوجود می‌آید، احتمالا نیاز به شمع دارد تا بتواند نیرو‌ها را به زمین منتقل کند.

مقاوم‌ سازی با استفاده از جداگرهای لرزه‌ای

نصب جداسازهای لرزه‌ای در تراز پایه ساختمان، با هدف جداسازی حرکتی بین سازه و زمین صورت می‌گیرد. جداسازهای لرزه‌ای، المان‌هایی هستند که سختی جانبی آن‌ها نسبت به سختی محوری­شان بسیار کمتر می‌باشد، لذا با وقوع زلزله، این المان­ها میبایستی مانع انتقال نیرو به سازه‌ی اصلی­ شوند و سازه‌ی اصلی یک حرکت صلب را در حین وقوع لرزش­های زمین تجربه  نماید. عملکرد جداگرها فقط در محدوده خاصی از جرم و ارتفاع ساختمان مطلوب است و به همین دلیل این روش بصورت خیلی محدود و فقط برای ساختمان‌های دارای وزن و ارتفاع مناسب مؤثر بوده و به همین دلیل کمتر از سایر روش‌ها در جهان مورد استقبال کارشناسان قرار گرفته است.

مقاوم سازی با استفاده از سیستم‌های جاذب انرژی (دمپر)

در روش­های کنترل غیر فعال سازه نظیر استفاده از مستهلک کننده‌های ویسکوز و ویسکوالاستیک، جذب انرژی حاصل از حرکات نیرومند زمین توسط مستهلک کننده‌ها صورت گرفته و به سیستم سازه اجازه داده نمی­شود که وارد ناحیه غیر خطی گردد. این امر موجب می­ شود که مقاومت سازه در برابر زلزله‌های با دوره بازگشت طولانی‌تر (که طبیعتاً شدیدتر نیز می‌باشند) بیشتر گردد یا به تعبیر دیگر احتمال فروریزش سازه در برابر این زلزله‌ها کاهش می‌یابد. سیستم‌های جاذب یا مستهلک کننده انرژی  (Dampers ) بر پایه افزایش ضریب میرایی ساختمان بنا شده‌اند. مهمترین تأثیر میرایی، کاهش دامنه نوسان و پاسخ ساختمان نسبت به نیروهای وارده می‌باشد و بدین وسیله قسمت عمده‌ای از انرژی ارتعاشی را قبل از رسیدن پاسخ سازه به حد نهایی به هدر می‌دهند. اتلاف کننده‌های انرژی ممکن است در مهاربندی‌ها، اتصالات و اجزای غیر سازه‌ای و یا دیگر مکان‌های مناسب در ساختمان‌های موجود قرار داده شوند، لیکن ساده‌ترین و  پرکاربردترین آن‌ها استفاده از میراگر در مهاربندها می‌باشد که می­توان از آن‌ها در تمامی طبقات ساختمان سود جست. در برخی از انواع میراگرها ملاحظات زیبایی نیز مدنظر قرار گرفته شده است تا چنانچه بصورت نمایان بکار برده شوند مشکلی از لحاظ معماری ایجاد ننمایند.

منبع : شرکت مقاوم سازی افزیر

امروزه یافتن راه‌حل مناسب جهت مقاوم سازی ساختمان ها و ترمیم و تقویت سازه‌های صنایع فولاد و سیمان، حمل‌ونقل، معادن، صنعت نفت و گاز و پتروشیمی، سازه‌های دریایی، صنعت آب و فاضلاب، صنایع دفاعی – نظامی و تأسیسات شهری، با توجه به اینکه جایگزین نمودن سازه‌های موجود با سازه‌های جدید در اغلب موارد از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست، اهمیت شایانی پیدا کرده است. انتخاب غلط یک شیوه‌ نامناسب مقاوم‌سازی ساختمان و تعمیر یا تقویت یک سازه، حتی می‌تواند عملکرد سازه را بدتر هم بکند. در مقایسه با ساختن یک سازه‌ جدید، تقویت سازه موجود حتی می‌تواند پیچیده‌تر باشد؛ زیرا شرایط سازه‌ای از قبل ثابت شده است. علاوه بر این همواره دسترسی به نواحی که نیاز به تقویت سازه دارند ساده نیست. روش‌های سنتی استفاده شده به عنوان تکنیک‌های تقویت ساختمان در برابر زلزله و بارهای ثقلی مرده و زنده، نظیر انواع مختلف پوشش‌های مسلح (نظیر ژاکت فولادی و ژاکت بتنی)، شاتکریت، کابل‌های پس تنیدگی قرار گرفته در خارج از سازه و استفاده از صفحات و ورق‌های فولادی مقید شده به سازه، معمولاً نیاز به فضای زیادی دارند و اغلب در برابر شرایط محیطی آسیب‌پذیر نیز می‌باشند.

در مجموع در موارد ذیل، ترمیم و تقویت سازه های مختلف صنایع و ساختمان ها مورد نیاز است و اهم فعالیت های یک شرکت مقاوم سازی نظیر شرکت افزیر برطرف نمودن این مشکلات می‌باشد.

• مقاوم سازی و تقویت سازه ها جهت برآورده ساختن ضوابط موجود در آیین نامه های بارگذاری و زلزله کنونی که ساختمان موجود، مقاومت کافی در برابر نیروهای وارده ثقلی و زلزله را ندارد. یکی از مهمترین کارهای شرکت مقاوم سازی افزیر مطالعات مورد نیاز در این زمینه، علل الخصوص برآورد و تخمین آسیب پذیری سازه ها و ارائه راهکار برای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله می‌باشد
•  مقاوم‌سازی ساختمان‌هایی که قرار است تغییر کاربری بدهند. در این حالت با توجه به اینکه بارهای زنده، ضریب اهمیت ساختمان و همچنین سطح عملکرد ساختمان تغییر پیدا می‌کند، نیاز به طراحی مجدد سازه و تعیین سطح عملکرد آن توسط شرکت مقاوم‌سازی می‌باشد
•  مقاوم سازی ساختمان‌ها توسط شرکت مقاوم‌سازی که طبقات سازه‌ای آن قرار است افزایش پیدا کند.
•  مقاوم‌سازی ساختمان‌هایی که اعضای سازه‌ای آن شبیه تیرها ستون‌ها و سقف‌ها دچار خوردگی و پوسیدگی شده باشند. انواع ساختمان‌های مختلف که دچار این مشکلات شده‌اند را می‌توان با روش‌های مقاوم‌سازی ارائه شده توسط شرکت مقاوم‌سازی افزیر تقویت کرد.
•  مقاوم‌سازی ساختمان‌هایی که در اثر ضعف سازه‌ای، ترک‌هایی در سازه‌های بتنی و یا ترک‌ها و اعوجاج و لهیدگی در المان‌ها و جوش سازه‌های فولادی مشاهده می‌گردد.
•  مقاوم‌سازی ساختمان‌های خسارت‌دیده پس از وقوع زلزله. در این حالت نیز هدف بازسازی سازه آسیب‌دیده و مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله‌های آتی می‌باشد.
• مقاوم سازی ساختمان هایی که در حین ساخت خطاهای اجرایی باعث بروز ضعف سازه ای در آنها شده است، نظیر کیفیت و اجرای نامناسب بتن ریزی، عدم کارگذاری دقیق میلگرد در اجزای سازه ای در ساختمان‌های بتنی، مقاومت پایین بتن و استفاده از مصالح نامرغوب در سازه های بتن آرمه و عدم جوشکاری نامناسب و غیر قابل قبول در سازه های فولادی.
•  مقاوم سازی در ساختمان هایی که در مرحله طراحی به دقت محاسبات سازه ای بر روی آنها صورت نگرفته است. شرکت مقاوم سازی افزیر با استفاده از آئین نامه های مختلف و روشهای اجزاء محدود، توانایی برطرف نمودن ضعف های سازه ای و ارائه راهکار برای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله و تقویت سازه های بتنی و فولادی صنایع مختلف را دارد.
•  مقاوم سازی ساختمان ها و تقویت سازه های مختلف، توسط روش های سنتی و روش های نوین مقاوم سازی می‌تواند صورت گیرد.

شرکت مقاوم سازی افزیر در صنایع زیر راهکارهای مختلفی جهت آسیب شناسی و برطرف نمودن ضعف های سازه انواع سازه ها ارائه می‌دهد:

• بهسازی لرزه ای ساختمان های مسکونی و بهسازی لرزه ای سازه های مختلف ارائه راهکارهای
• مقاوم سازی سازه های مسکونی، اداری و تجاری شامل ترمیم، تقویت و مقاوم سازی سازه های بتنی، سازه های فولادی و نیز مقاوم سازی سازه های بتن پیش ساخته
• مقاوم سازی ساختمان های بلند مرتبه
• مقاوم سازی ساختمان پارکینگ‌ها
• مقاوم سازی ساختمان بناهای تاریخی در برابر زلزله
• تقویت سازه های استادیوم‌ ها
• مقاوم سازی ساختمان بیمارستان ‌ها در برابر زلزله با توجه به اهمیت بالای این سازه ها پس از وقوع زلزله
• مقاوم سازی ساختمان های مدارس در برابر زلزله
• مقاوم سازی با نیلینگ و میکروپایل (تثبیت خاک)
• تقویت سازه ای ساختمان های نیروگاه ها
• مقاوم سازی و تقویت ساختمان ها و سازه های صنایع سیمان
• مقاوم سازی سازه های موجود در کارخانجات تولید و فرآوری مواد شیمیایی  
• تقویت سازه ای ساختمان های کارخانه های فولاد  
• مقاوم سازی ساختمان های کارخانه های مواد غذایی و آشامینی            
• مقاوم سازی ساختمان های کارخانه‌های مختلف تولیدی         
• تقویت سازه های مجتمع‌های کاغذ سازی و تولید خمیر کاغذ
• مقاوم سازی ساختمان های پالایشگاه‌ها و پتروشیمی
• مقاوم سازی ساختمان های موجود در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی
• ترمیم، تقویت و مقاوم سازی خطوط انتقال نفت و گاز           
• مقاوم سازی ساختمان سازه های ساحلی و سازه های بنادر
• مقاوم سازی ساختمان ها و سازه‌های دریائی
• مقاوم سازی سازه های فرا ساحلی          
• تقویت سازه های و  ساختمان اسکله‌ها، لنگرگاه، پایه پل‌ها و بارانداز بنادر          
• تقویت ساختمان تاسیسات دریایی و اسکله‌ها 
• مقاوم سازی ساختمان در صنعت حمل و نقل نظیر مقاوم سازی تونل، مقاوم سازی عرشه، کول و پایه پلها، مقاوم سازی پل های راه آهن
• تقویت ساختمان های فرودگاه ها نظیر برج های مراقبت و مقاوم سازی در برابر زلزله ساختمان های مترو
• مقاوم سازی ساختمان های موجود در کارخانجات سیمان       
• مقاوم سازی ساختمانهای صنعت آب و فاضلاب
• حفاظت سازه ها و ساختمان های مختلف در مقابل انفجار
• مقاوم سازی ساختمان های صنایع دفاعی و نظامی
• تقویت ساختمان های معادن
• مقاوم سازی ساختمان های تاسیسات شهری Utilities شامل ترمیم و تقویت سازه های تاسیسات گاز، بهسازی لرزه ای تاسیسات برق شهری و برون شهری، مقاوم سازی بناهای تاسیسات آبی، بهسازی، ترمیم و بازسازی تاسیسات فاضلاب، مقاوم سازی ساختمانهای تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در برابر زلزله

پیدا کردن راه حلی مناسب به منظور ارتقاء مقاومت و تقویت باربری سازه‌ها و ساختمان‌ها در برابر زلزله و سایر نیروها، همیشه یکی از مهمترین مسائل و مشکلات طراحان و محاسبان سازه ها، پیمانکاران، مجریان ساختمان ها و نیز شرکت های مقاوم سازی بوده است. نیاز گسترده و روز افزون جامعه به ساختمان و مسکن و ضرورت استفاده از روش ها و مصالح جدید به منظور افزایش سرعت ساخت، سبک سازی، افزایش عمر مفید و نیز مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله را بیش از پیش مطرح کرده است، این امر سبب شده است که تعداد زیادی شرکت مقاوم سازی امروزه در امر بهسازی لرزه ای سازه ها و تقویت سازه ها در برابر زلزله فعالیت ‌کنند. از طرفی حرکت استمراری علم در عرصه مهندسی سازه مهندسی زلزله موجب شده است تا برای بهسازی و مقاوم سازی در سالهای اخیر از روشهای نوین و مصالح جدیدی بهره گرفته شود که تا کنون پیشینیه چندانی در صنعت ساختمان سازی نداشته اند. در میان این فناوری ها، FRP (مصالح کامپوزیتی پلیمری تقویت شده با الیاف) از جایگاه ویژه ای برخوردار است تا آنجا که به نظر برخی از متخصصان، FRP را باید مصالح هزاره سوم نامید که در جدیدی را در پیش روی مهندسان سازه و ساختمان و نیز شرکت های مقاوم سازی گشوده است، به گونه‌ای که امروزه سازه‌ های متعددی در سراسر دنیا توسط مهندسین شرکت مقاوم سازی، با FRP ها مقاوم سازی می‌گردند. از این رو استفاده از مصالح FRP جهت مقاوم سازی و تقویت سازه های بتن‌ آرمه و حتی سایر سازه ها و اعضای بتنی و فولادی به عنوان یک فن¬آوری نوین در مهندسی زلزله و سازه مورد توجه قرار گرفته است. کنترل کیفی ساخت، مقاومت مکانیکی و مقاومت شیمیایی بالا در برابر اثرات محیط از جمله مزایای FRP ها محسوب می‌گردد.

شرکت مقاوم سازی افزیر به عنوان پیشرو در زمینه ارائه راهکاری نوین مقاوم سازی سازه های ساختمانی و صنعتی با تکیه بر سابقه درخشان در زمینه اجرای پروژه های مقاوم سازی با استفاده از تکنولوژی ها و روش های بهسازی روز دنیا و با استفاده از کادر مجرب مهندسی و اجرایی در زمینه ارائه مشاوره فنی و اجرای راهکارهای مقاوم سازی در پروژه های مهندسی کوچک و بزرگ آماده ارائه خدمات مشاوره ای و اجرایی می باشد.

زلزله‌های اخیر در سراسر جهان، ضعف پایه پل ها و خسارات جانی و مالی فراوانی را که در اثر تخریب آن‌ها رخ می‌دهد را آشکار کرده‌اند. در موارد بسیاری که این پایه ها شناور و زیر آب هستند، اجرای مقاوم سازی پایه پل دشوارتر می‌شود.

یکی از مشکل‌ترین حالات مقاوم سازی پایه پل، هنگامی است که پایه پل دارای ابعاد بزرگی است و علاوه بر آن، مغروق نیز هست. روش اخیر ارائه شده توسط مهندسین مقاوم سازی پایه پل به کمک مصالح کامپوزیت پلیمری FRP شرکت افزیر، روشی بسیار ایده‌آل برای این‌گونه سازه هاست و شامل ترکیب روش اجرای FRP به صورت تر و استفاده از پانل های پیش‌ساخته FRP می‌باشد.

مهندسین شرکت مقاوم سازی افزیر پس از بررسی دقیق شرایط کنونی پایه پل، طراحی های لازم برای تقویت محوری، برشی و خمشی پایه پل را انجام داده و با ارائه طرح مقاوم سازی پایه پل به کمک مصالح کامپوزیت پلیمری شرکت افزیر به کارفرمای محترم، پایه پل موردنظر حتی از پیش از وقوع خرابی در آن نیز مقاوم تر می‌نمایند.

مقاوم سازی دال بتنی با FRP به منظور افزایش ظرفیت باربری دال، افزایش مقاومت دال در برابر خوردگی، کمبود مقاومت فشاری بتن، افزایش مقاومت خمشی، برشی و… بطور موضعی انجام می‌شود. دال ها عملا وظیفه تحمل بارهای قائم را دارند ولی چون عملکرد دیافراگم افقی نیز دارند، باید با اعضای مقاوم جانبی سازه اتصال داشته و از سختی و مقاومت کافی برخوردار باشند. در واقع مقاوم سازی دال های بتنی با FRP می تواند ظرفیت خمشی آن را افزایش دهد. 

مقاوم‌ سازی تیر بتنی با FRP جهت رسیدن به عملکرد دلخواه از طریق افزایش ظرفیت باربری خمشی و برشی، افزایش مقاومت در برابر سایش، افزایش مقاومت در برابر خوردگی و حتی حرارت می باشد. برای مقاوم‌ سازی تیر بتنی با FRPکه آرماتور آنها به دلیل حضور در شرایط نامساعد خورده شده اند، نیز می­توان از مصالح FRP استفاده کرد. بدین ترتیب تیر بتنی ضمن افزایش مقاومت خمشی و برشی، در مقابل شرایط محیطی خورنده نیز با استفاده از FRP محافظت می شوند.

در جریان مقاوم سازی ستون بتنی با FRP مقاومت فشاری ستون افزایش می یابد بدین ترتیب که می توان از سیستم هایFRP ، جهت ایجاد محصورشدگی از طریق دورپیچ کامل FRP و به طبع آن افزایش مقاومت فشاری ستون بتنی استفاده نمود. در حقیقت بتن محصور شده مقاومت فشاری بسیار بالاتری نسبت به بتن محصور نشده دارد زیرا محصور کردن ستون باعث ایجاد فشار جانبی بر بتن می شود و وجود فشار محیطی بر ستون بتنی سبب افزایش مقاومت فشاری آن می شود. این امر همچنین باعث افزایش شکل پذیری اعضا تحت ترکیب نیروهای محوری و خمشی می‌شود. در این وضعیت، الیاف حلقوی FRP مشابه تنگهای بسته یا خاموتهای مارپیچ فولادی عمل می‌کنند. در محاسبه مقاومت فشاری محوری عضو باید از سهم الیاف FRP موازی با راستای طولی آن صرف نظرگردد.

frp چیست؟

به صورت کلی FRP ترکیبی از دو ماده است. بخش اول آن ماتریس بوده و جز دیگر آن الیاف است. ماتریس خود از برخی مواد شیمیایی مانند رزین‌های اپوکسی و پلی استر تشکیل شده است. این مواد برای اقتصادی شدن و بهبود خواص، دارای افزودنی‌هایی هستند. نقش الیاف، تامین مقاومت مکانیکی کافی در FRP است. در حالی که ماتریس نقش باربری مکانیکی ندارد و تنها باید از الیاف در مقابل خوردگی و آسیب دیدن محافظت نماید. همچنین انتقال بار در FRP به کمک ماتریس انجام می‌شود. از دیگر کاربردهای ماتریس، کنترل کمانش موضعی الیاف تحت فشار است. بیشتر حجم FRP را الیاف تشکیل می‌دهند. عواملی مختلفی در بهره‌وری الیاف FRP تاثیرگذار هستند. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• نوع الیاف
• مقدار الیاف
• نحوه قرارگیری الیاف
• ضریب انتقال حرارت
• این عوامل در مقاومت کششی، خمشی، برشی، خستگی و مقاومت در برابر الکتریسیته بسیار موثر هستند. همچنین این عوامل در میزان قیمت تمام شده محصول نیز بسیار پر اهمیت هستند.

الیاف FRP به دو شکل الیاف ورق یا لمینت FRP و میلگرد یا پروفیل FRP موجود است. پروفیل و میلگرد FRP به روش پالتروژن ساخته می‌شوند. در این روش دسته‌هایی از الیاف پس از آغشته شدن با رزین پس از عبور از یک قالب در کنار هم قرار گرفته و یک پروفیل دارای مقطع ثابت را به وجود می‌آورند. از عمده‌ترین مزایای روش پالتروژن چندمنظوره بودن آن و کاربردهای گوناگون آن در صنایع مختلف است. به عبارتی صرفاً با تغییر قالب دستگاه میتوان علاوه بر محصولاتی که در صنعت ساختمان کاربرد دارد، همانند انواع آرماتورها، محصولات گوناگون دیگری در حوزه‌های مختلف از جمله تسمه‌های ماشین نساجی، ریلها، محافظ اتوبانها، چارچوب پنجره‌ها و درها، تیرهای با مقطع I شکل، نبشی‌ها و غیره تولید نمود. عمر محصولات پالتروژنی بسیار بالاست و سرعت تولید یک محصول پالتروژنی نیز نسبتاً زیاد است. از نظر قیمت نیز با وجود اینکه یک تیر پالتروژنی قیمت ظاهری بیشتری نسبت به نمونه مشابه آهنی دارد؛ ویژگی هایی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی و زلزله و دوام آن می‌تواند توجیه‌کننده قیمت اولیه بالای آن باشد. در مصارف عمومی مانند ساخت سازه‌ها اگر نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و زلزله وجود داشته باشد، استفاده از تیرهای پالتروژنی می‌تواند توجیه اقتصادی نیز داشته باشد.

منبع:افزیر

یش‌تنیدگی خارجی جزء روش‌های نوین مقاوم سازی تیر فولادی می‌باشد.کابل های پیش‌تنیدگی بکار گرفته شده برای این کار از همان نوع کابل‌ها و مفتول های متداول در کارهای پیش‌تنیدگی هستند.
مقاوم سازی تیر فلزی  بدین روش می‌تواند موضعی و یا کلی باشد. در حالت کلی نیروهای پیش‌تنیدگی که بـه سازه مقاوم شده القا می‌گردند، منجر به باز توزیع نیروهای داخلی گشته و باعث کاهش تنشها در اعضا نسبت به حالت اولیه آنها می‌شوند. با این حال ممکن است در برخی دیگر از اعضای سازه، پیش‌تنیدگی موجب افزایش تنش گردد. به همین دلیل در استفاده از پیش  تنیدگی خارجی باید آنالیز تنش در سازه مقاوم سازی شده به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
جدا از مسئله مهارها، به هنگام استفاده از کابلهای پیش‌تنیدگی یک سری المانهای اضافی که اکثراً شامل انواع مختلفی ازسخت کننده هاست، مورد نیاز است. این امر بویژه در پیش‌تنیدگی موضعی دیده می‌شود زیرا پیش‌تنیدگی، نیروهای متمرکز جدیدی شامل نیروهای محوری اضافی در اعضا بوجود می‌آورد، بنابراین اعضا باید بصورت موضعی برای حفظ پایداریشان تقویت شوند.
نمونه‌ای از روش‌های تقویت تیر فولادی 

منبع:افزیر

مقاوم سازی ستون بتنی مطابق آیین نامه‌های طراحی باید از حداقل بعد عرضی کافی برخوردار باشند. زمانی که ستونهای بتنی دارای نسبت طول به عرض زیاد می‌باشند تحت خمش‌های دو محوره دچار خرابی می‌گردند.

تقویت ستون بتنی به منظور افزایش مقاومت محوری، خمشی و برشی و همچنین برای افزایش ظرفیت شکل‌پذیری ستون در نزدیکی محل اتصال به تیر و مقاوم نمودن محل وصله‌های ضعیف نیز صورت می‌پذیرد.

در ستون های بتن مسلح خرابیهای ناشی از زلزله مربوط به شکستهای ناشی از طول وصله ناکافی، شکستهای ناشی ازبرش، خمش و اندرکنش برش و خمش، شکست ستون کوتاه و گسیختگیهای ناشی از کمانش میلگردهای طولی می‌باشد.شکست تُرد و برشی ستون‌های بتنی به دلیل ماهیت ناگهانی آن بدترین نوع شکست می‌باشد. به همین دلیل همواره سعی بر آن است که مکانیسم کنترل کننده خرابی ستون بصورت خمشی باشد و ستون نباید به عنوان عضوی ضعیف در قاب سازه‌ای عمـل نماید. در شکل 1 نمونه‌ای از شکست برشی ستون دیده می‌شود.

منبع:افزیر

عمده خرابی موجود در ستون های فلزی شامل کمانش موضعی و کلی و گسیختگی در محل  درزها و وصله‌ها می‌باشد. این آسیب های نیاز به مقاوم سازی ستون فولادی زا نشان می دهد. در شکل (1) نمونه‌هایی از خرابی ستون‌های فولادی نشان داده شده است.

از جمله راه های مقاوم سازی ستون فولادی، اضافه نمودن ورق پوششی به بال ستون می‌باشد. این روش در شکل 2 نشان داده شده است. در این روش با افزایش ضخامت بال از کمانش موضعی بال ستون نیز جلوگیری می‌گردد.

اضافه نمودن ورق موازی با جان ستون و تبدیل آن به مقطع جعبهای منجر به مقاوم سازی ستون فولادی می‌شود. این روش در شکل 3 نشان داده شده است. اضافه نمودن ورق موازی با جان ستون، افزایش ممان اینرسی درامتداد موازی با جان را در پی دارد.

این روش برای مقاوم سازی مقاطع فولادی باز مانند مقاطع  I  و H  بکار می‌رود. با محصور نمودن ستون فولادی، سختی آن افزایش یافته که این امر موجب بالا رفتن سختی برشی نیز می‌گردد. برای بالا بردن سختی خمشی ستون، باید روکش بتنی ستون فولادی در طبقات مختلف پیوسته باشد.

ترمیم ستون فلزی خورده شده با استفاده از ژاکت بتنی به عنوان راه حلی موثر توصیه می‌گردد (شکل 5). تقویت ستون فولادی با این روش در برابر آتش‌سوزی نیز مقاومت خوبی خواهند داشت.

منبع:افزیر

در ساختمان‌ های با قاب خمشی، اتصال صلب تیر به ستون عامل اصلی باربری جانبی سازه می‌باشد. خسارات وارده به این نوع قاب‌ها در ناحیه اتصال تیر به ستون رخ می‌دهد. در گذشته تحقیقات و در نتیجه دستورالعمل‌های آیین نامه‌ای در اتصالات بتنی بسیار محدود بود و در نتیجه مهندسین کمتر به جزئیات این ناحیه توجه می‌کردند و تنها خود را ملزم به رعایت تأمین طول مهاری کششی برای میلگردهای منفی تیر می‌دانستند. همچنین جزئیات سخت در آرماتوربندی ناحیه اتصال و اجرای ضعیف آن منجر به نامناسبی رفتار این جزء سازه‌ای شده است. نمونه ای از مقایسه جزئیات آرماتوربندی صحیح و ناصحیح اتصال بتنی تحت بارهای رفت و برگشتی در شکل 1 نشان داده شده است.

ه منظور شناخت بهتر از رفتار لرزه ای اتصالات بتنی در اشکال شکل 2 و شکل 3 نمونه‌ای از آزمایش انجام شده بر روی اتصال بتنی کناری و میانی تحت بار دینامیکی رفت و برگشتی به همراه منحنی نیرو -تغییرمکان و شکل خرابی آنها تحت تغییرمکانهای مختلف نشان داده شده است. مقایسه دو شکل بیانگر رفتار ترد نمونه شکل 2 نسبت به نمونه شکل 3 است.

منبع:افزیر

راهکارهای مقاوم سازی اتصالات فولادی

بدلیل عدم شناخت کافی از رفتار اتصالات، بسیاری از آسیب های ایجاد شده درسازه‌ ها از ضعف در طراحی یا اجرای اتصالات ناشی می‌شود. بنابراین بررسی آسیب‌های وارد شده براتصالات در اثر زلزله‌های گذشته امری ضروری می‌نماید.
آسیب های اتصالات در اثر زلزله‌های گذشته را می‌توان به آسیب های تیر، ستون، جوش، اجزا و چشمه اتصال طبقه‌بندی نمود.
آسیب های وارده به اتصال ممکن است یکی از انواع فوق و یا چند نوع مختلف باشد. مشاهده وسیع اینگونه آسیب ها در اتصالات براثر زلزله‌های گذشته بسیار هشداردهنده می‌باشد.

انواع خرابی‌ها و صدمات وارده بر ناحیه اتصال در حین زلزله به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
(الف) خرابی در تیرها (G)
(ب) خرابی در بال ستونها (C)
(پ) خرابی در جوش (W)
(ت) خرابی در ورق برشی جان (S)
(ث) خرابی در چشمه اتصال

استفاده از ماهیچه  

اضافه کردن این ماهیچه باعث انتقال مفصل پلاستیک از بر ستون به داخل تیر می‌گردد. اضافه نمودن ماهیچه در صورت امکان بهتر است تنها در بال پایینی صورت گیرد زیرا تجربیات حاصل از زلزله، مبین شروع خرابی از بال تحتانی تیر است و همچنین اضافه نمودن ماهیچه در بال بالایی مستلزم خراب نمودن دال می‌باشد.

لچکی‌های قائم در بال فوقانی و تحتانی

تقویت اتصالات فلزی صلب با لچکیهای قائم است. تعداد لچکیها می‌تواند یک و یا دو عدد باشد.

استفاده از ورق کناری (ورق گونه)

در این روش نیروهای کششی و فشاری بال های فوقانی و تحتانی تیر به کمک ورق‌های گونه به ستون انتقال داده می‌شود.

استفاده از مقطع T شکل

با استفاده از مقاطعT شکل می‌توان اتصال فولادی را مقاوم سازی نمود. در بعضی از موارد مقطع را تنها در بال پایینی اتصال اجرا می‌نمایند که با استفاده از این روش می‌توان بدون تخریب دال اتصال را  مقاوم سازی نمود. ورق‌های پیوستگی را در امتداد مقاطعT  شکل نیز باید اجرا نمود

منبع:افزیر

راهکارهای مقاوم سازی اتصالات فولادی

بدلیل عدم شناخت کافی از رفتار اتصالات، بسیاری از آسیب های ایجاد شده درسازه‌ ها از ضعف در طراحی یا اجرای اتصالات ناشی می‌شود. بنابراین بررسی آسیب‌های وارد شده براتصالات در اثر زلزله‌های گذشته امری ضروری می‌نماید.
آسیب های اتصالات در اثر زلزله‌های گذشته را می‌توان به آسیب های تیر، ستون، جوش، اجزا و چشمه اتصال طبقه‌بندی نمود.
آسیب های وارده به اتصال ممکن است یکی از انواع فوق و یا چند نوع مختلف باشد. مشاهده وسیع اینگونه آسیب ها در اتصالات براثر زلزله‌های گذشته بسیار هشداردهنده می‌باشد.

انواع خرابی‌ها و صدمات وارده بر ناحیه اتصال در حین زلزله به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
(الف) خرابی در تیرها (G)
(ب) خرابی در بال ستونها (C)
(پ) خرابی در جوش (W)
(ت) خرابی در ورق برشی جان (S)
(ث) خرابی در چشمه اتصال

استفاده از ماهیچه  

اضافه کردن این ماهیچه باعث انتقال مفصل پلاستیک از بر ستون به داخل تیر می‌گردد. اضافه نمودن ماهیچه در صورت امکان بهتر است تنها در بال پایینی صورت گیرد زیرا تجربیات حاصل از زلزله، مبین شروع خرابی از بال تحتانی تیر است و همچنین اضافه نمودن ماهیچه در بال بالایی مستلزم خراب نمودن دال می‌باشد.

لچکی‌های قائم در بال فوقانی و تحتانی

تقویت اتصالات فلزی صلب با لچکیهای قائم است. تعداد لچکیها می‌تواند یک و یا دو عدد باشد.

استفاده از ورق کناری (ورق گونه)

در این روش نیروهای کششی و فشاری بال های فوقانی و تحتانی تیر به کمک ورق‌های گونه به ستون انتقال داده می‌شود.

استفاده از مقطع T شکل

با استفاده از مقاطعT شکل می‌توان اتصال فولادی را مقاوم سازی نمود. در بعضی از موارد مقطع را تنها در بال پایینی اتصال اجرا می‌نمایند که با استفاده از این روش می‌توان بدون تخریب دال اتصال را  مقاوم سازی نمود. ورق‌های پیوستگی را در امتداد مقاطعT  شکل نیز باید اجرا نمود

منبع:افزیر

پس از بررسی آسیب های متداول در اتصالات جوشی و ارائه ضوابط مهم برای طراحی ورق های تقویت چشمه اتصال و ورقهای پیوستگی و نحوه محاسبه نیروها در مقاطع بحرانی اتصال، در این بخش به معرفی روشهایمقاوم سازی اتصالات جوشی متداول می‌پردازیم.

استفاده از ورق روسری و زیر سری مضاعف

در صورتی که از جوش ورق‌های زیرسری و روسری به ستون اطمینان نداشته و یا در حین زلزله بـه آنها صدمه وارد آمده باشد، استفاده از ورقهای زیرسری و روسری مضاعف (شکل 8) می‌تواند در برنامه کارقرار گیرد.

در صورتی که هیچ اطمینانی از جوش ورق روسری موجود به ستون نباشد و یا این جوش از بین رفته باشد، ضخامت ورق روسری و زیرسری باید برای لنگر پلاستیک تیر طراحی شود. اما اگر اضافه کردن ورق زیرسری و روسری به منظور تقویت اتصالات فلزی وضعیت موجود باشد، ضخامت آن بر حسب قضاوت تعیین می‌گردد.

منبع:افزیر

دال ها عملاً وظیفه تحمل بارهای قائم را دارا می‌باشند ولی چون عملکرد دیافراگم افقی را نیز دارند، باید بـا اعضای مقاوم جانبی سازه اتصال داشته و از سختی و مقاومت کافی برخوردار باشند. راهکار مقاوم سازی دال بتنی: آسیبهای دال معمولاً در قسمت های نامنظم آن مانند محل برخورد با راه پله، دیوار برشی و یا در نزدیکی بازشوهای کف مشاهده می‌شوند.

اصلاح دال ها نسبت به سایر اعضای سازه ساده‌تر می‌باشد و در صورتی که دال به هر دلیلی مقاومت لازم در برابر بارهای وارد بر آن را نداشته باشد می‌توان از روش‌های بسیار ساده‌ای برای تقویت آن استفاده کرد.

برای تعمیر دال بتنی و ترک‌های موجود در بتن، مواد پلیمری اپوکسی یا دوغاب سیمان را  می‌توان در داخل ترک ها تزریق نمود.

برای خردشدگی بتن و کمانش و شکست میلگردها باید از راهکارهای تعویض استفاده نمود.

ترمیم دال را می‌توان مطابق شکل 1 انجام داد. بدین گونه که بعد از جدا نمودن مصالح آسیب دیده، آرماتورهای جدید جای‌گذاری و به آرماتورهای موجود جوش می‌گردند. مشخصات بتن جدید باید شبیه به بتن موجود باشد. در مکان هایی کـه خـوردگی شدید باشد، آرماتورهای جدید جایگذاری شده نباید نو و بدون خوردگی باشند، چرا که آرماتورهای جدید و قدیم بـا یکدیگر تـشکیل پیل الکتریکی می‌دهند که این امر منجر به خوردگی شدید آرماتورها  می‌گردد.

در مواردی که مقاومت و سختی دال کم باشد، با افزایش ضخامت آن می‌توان این عیب را رفع نمود. بتن و میلگردهای جدید بر روی سطح و یا زیر دال موجود می‌تواند اجرا گردد .

در روشی که افزایش ضخامت از قسمت فوقانی آن صورت می‌گیرد، مقاومت خمشی نیز افزایش می‌یابد، زیـرا علاوه برافزایش عمق مؤثر،آرماتورهای منفی نیز اضافه می‌گردند.

در روش دیگر که افزایش ضخامت از قسمت زیرین دال می‌باشد، مقاومت خمشی به علت افزایش آرماتورهای کششی اضافه می‌گردد.

با بتن ریزی معمولی می‌توان ضخامت دال را از قسمت فوقانی افزایش داد، ولی برای افزایش ضخامت دال از قسمت تحتانی آن بهتر است از روش بتن پاشی استفاده نمود.

با افزایش ضخامت از روی دال، سختی مورد نیاز برای عملکرد دیافراگمی کف نیز افزایش یافته و بـه طور کلی این روش نسبت به روش افزایش ضخامت از قسمت تحتانی دال، روش متداولتر و آسانتری می‌باشد. 

اگر افزایش ضخامت دال از قسمت تحتانی آن صورت گیرد، برای بهبود عملکرد دیافراگمی باید تیرها نیز با ژاکت بتنی تقویت شوند.

منبع:افزیر

هر تغییری در ساختار و ابعاد پی، شامل مقاوم سازی فونداسون می شود. مقاوم سازی عموما در شرایط محدود شده و نامساعد انجام می شود، در نتیجه مشکلات و پیچیدگی های خاص خود را دارد.

گسیختگی های موجود در پی ساختمان ها  به دو صورت نهان و یا قابل مشاهده ایجاد می شوند. قسمت های قابل مشاهده به شکل خرد شدگی و … 
آشکار است و قسمت های نهان به دلیل نشست، تورم خاک، ناپایداری ساختمان و … ایجاد می شوند و با گذشت زمان به شکل گسیختگی های قابل ملاحظه در می آیند.

معمول‌ترین موارد آسیب‌پذیری فونداسیون و پی به قرار زیر است:

آسیب‌پذیری فونداسیون  

– وجود نیروی کششی بلند کننده
– عدم کفایت ظرفیت خمشی یا برشی (برش خمشی یا برش سوراخ کننده) مقطع پی
– تهاجم مواد شیمیایی مضر موجود در خاک و آب زیرزمینی به بتن پی
– عدم کفایت مقاومت جانبی برای تحمل نیروهای جانبی وارد بر پی
– وجود نیروی فشاری یا کششی بیش از ظرفیت سازه‌ای در شمع ها
– وقوع تنش فشاری بیش از ظرفیت باربری پی در زیر فونداسیون
– وجود نیروی فشاری یا کششی بیش از ظرفیت ژئوتکنیکی سازه‌ای در شمع‌ها
– وجود نشست‌های زیاد و غیرقابل قبول در پی
– وجود پتانسیل روانگرایی، ماسه سریع و تورم در خاک زیر فونداسیون
– عدم پایداری ساختگاه سازه، مخصوصاً برای ساختمانهایی که بر روی زمینهای شیبدار احداث شده‌اند.

روند مطالعات ارزیابی شرایط پی و شالوده شامل موارد زیر می‌باشد:
– تحقیق اسناد و بایگانی مدارک طراحی ساختمان برای گزارش مکانیک خاک
– بررسی خاک‌ها در قالب نمونه‌گیری و انجام آزمایش های مرتبط، اندازه‌گیری سطح آب زیرزمینی و میزان فشار آب 
– برآورد ابعاد پی ساختمان و شالوده دیوارها. در صورت لزوم بعضی از پی ها تحت گمانه‌زنی قرار گرفته و در این گمانه‌ها میزان زوال مصالح را بررسی می‌کنند.
– بررسی آثار نشست پی شامل شکل‌گیری ترک‌ها و کج شدن دیوارها، برآمدگی مناطق مجاور و مسیرهای قائم و افقی پی
– کسب اطلاعات لازم از هندسه، پیکربندی و نقشه‌های اجرایی ساختمان و شالوده و بارگذاری
– مدل‌سازی و تحلیل
– ارزیابی
– ارائه طرح مقاوم سازی شالوده

منبع:افزیر

جهت تامین ظرفیت و عملکرد مورد انتظار، تقویت، ترمیم و مقاوم سازی دیوار بتنی و نیز بنایی می‌توان از سیستم FRP استفاده کرد. استفاده از سیستم مقاوم سازی دیوار برشی با FRP، ضمن افزایش مقاومت خمشی و برشی، باعث توزیع تنش در کل صفحه به جای تمرکز در یک نقطه خاص می‌شود. لذا دیوار در مقابل بارهای جانبی دینامیکی و رفت و برگشتی زلزله و محیط های مستعد خوردگی محافظت می‌گردد.

در مجموع می‌توان با مصالح FRP به موارد زیر دتسترسی پیدا کرد:

• مقاوم سازی دیوار های بتنی با FRP جهت افزایش مقاومت خمشی
• مقاوم سازی دیوار های برشی بتنی با FRP جهت افزایش مقاومت برشی
• افزایش سختی دیوار بتنی با FRP
• افزایش مقاومت در برابر انفجار
• کنترل گسترش ترک
• افزایش دوام و عمر – افزایش مقاومت در برابر خوردگی
• آب بند و عایق نمودن دیوار بتنی با FRP
• افزایش شکل پذیری دیوار بتنی با استفاده از FRP
• ترمیم ناشی از خوردگی دیوار بتنی با استفاده از FRP

تقویت سازه ای دیوارهای برشی با FRP

انواع مختلف دیوارهای سازه ای مسلح و غیر مسلح را می‌توان با مصالح FRP مقاوم سازی کرد که عبارتند از:

مقاوم سازی دیوارهای برشی بتنی با FRP، تقویت دیوارهای بتنی غیر مسلح با FRP و مقاوم سازی دیوارهای بنایی با FRP.

 منبع:افزیر

از جمله راه های مقاوم سازی تیر فولادی، تقویت با روکش فولادی می‌باشد. این روش در شکل 1 نشان داده شده است. با افزایشضخامت بال از کمانش موضعی بال تیر نیز جلوگیری شده است.

برای تقویت برشی جان تیر می‌توان از دو روش استفاده نمود:
1- اضافه نمودن ورق های موازی با جان تیر
2- اضافه نمودن سخت کننده های جان

اضافه نمودن  ورقهای موازی با جان تیر
اضافه نمودن ورقهای موازی با جان تیر که منجر به افزایش مقاومت برشی می‌شود. این روش در شکل 2 نشان‌داده شده است.

اضافه نمودن سخت کننده های جان
استفاده از ورق‌های سخت کننده جان که این روش در شکل 3 نشان داده شده است.
استفاده از  سخت کننده‌های جان یکی از مؤثرین روشهای افزایش مقاومت برشی تیر می‌باشد. سخت کننده‌های عرضی ورق‌هایی هستند که به صورت تیغه‌های قائم و در فواصل معینی از یکدیگر قرار داده می‌شوند و به جان و بال فشاری جوش می‌شوند.

منبع:افزیر

یکی دیگر از کاربردهای FRP  افزایش مقاومت موضعی تیرهای دارای سوراخ  (معمولا تأسیساتی) می‌باشد. در این روش می‌توان اطراف سوراخ‌ها را بطور موضعی با FRP تقویت کرد.

مقاوم سازی از طریق سیستم مهاربندی اصولاً به این جهت مورد استفاده قرار می‌گیرد که بتوان از ظرفیت باربری سیستم FRP  نهایت استفاده را برد. گسیختگی های ناشی از جداشدگی لایه‌هایFRP عموماً در اثر نبود چنین سیستمی می‌باشد. در این روش از دور آرماتور کردن کامل انتهای FRP توسط نوارهایی از FRP استفاده می‌گردد.

با توجه به اینکه معمولاً، ناحیه فوقانی تیرهای موجود به دلیل وجود دال، قابل دستیابی نیستند، از نوارهایی که فقط سطوح پایینی و جانبی تیر را می‌پوشانند استفاده می‌گردد. از سایر روش ها نیز می‌توان به استفاده از آرماتورهای مخصوص در انتهای لایهFRP  نام برد. این روش یکی از اولین روشها بوده که جهت نصب و مهاربندی صفحات فولادی مورد استفاده قرارمی‌گرفت. بر اساس مطالعات انجام شده، این روش بر روی لایه‌های کامپوزیتی نیز مناسب بوده و اثر مثبتی از خود نشان می‌دهد ولی مشکلی که ایجاد می‌کند سوراخ شدن لایه FRP بوده که اثر نامطلوبی بر عملکرد آن خواهد داشت و باعث ایجاد تمرکز تنش در FRP  می‌گردد. 

منبع:افزیر